جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

درصورتی‌که وقف برای اموات آن‌ها نبوده است مانعی ندارد و معمولاً در دهات و روستاها قبرستان وقف نیست.

دفن مسلمان درجایی که نسبت به او بی‌احترامی باشد حرام است.

دفن مسلمان در قبرستان غیرمسلمان جایز نیست بنا بر احتیاط واجب.

با توجه به مشکلاتی که براثر عدم دفن حاصل می‌شود دفن او اشکالی ندارد.

نبش قبر مسلمان در چند مورد حرام نیست: 1 ـ درصورتی‌که میّت در زمین غصبى دفن شده باشد و مالک زمین راضى نشود، همچنین اگر کفن یا چیز دیگرى که با میّت دفن شده غصبى باشد، یا چیزى از اموال میّت که به ورثه تعلّق دارد با او دفن شده باشد ورثه راضى نشوند که آن چیز در قبر بماند (مانند انگشتر یا زینت‌آلات قیمتى) حتّى اگر راضى شوند و ماندن آن در قبر اسراف باشد باید آن را بیرون آورند، امّا اگر میّت وصیت کرده که دعا یا انگشترى را مثلاً با او دفن کنند درصورتی‌که وصیت او بیش از ثلث نباشد و اسراف محسوب نشود نمی‌توانند قبر را بشکافند. 2 ـ درصورتی‌که براى اثبات حقّى لازم باشد بدن میّت را ببینند. 3 ـ در موردى که میّت را درجایی دفن کرده‌اند که نسبت به او بی‌احترامی است، مانند قبرستان کفّار، یا جایى که کثافات می‌ریزند. 4 ـ براى انجام یک مطلب شرعى که اهمیت آن از شکافتن قبر بیشتر است، مثل این‌که بخواهند بچه زنده‌ای را از شکم زن حامله بیرون آورند (البتّه معلوم است بچه مدّت کمى بعد از مادر ممکن است زنده بماند). 5 ـ درجایی که بترسند درنده‌ای به بدن میّت آسیب برساند، یا دشمن آن را بیرون آورد. 6 ـ در موردى که قسمتى از بدن میّت با او دفن‌نشده و بخواهند دفن کنند، ولى احتیاط واجب آن است که آن قسمت را طورى دفن کنند که بدن میّت ظاهر نشود.

توهین اگر لازمه آن رجوع از اسلام به کفر نباشد ارتداد محسوب نمی شود ولی توهین به پیامبر و یا ائمه علیهم السلام مصداق سب النبی و الائمه است و حد دارد و تفاوتی بین مسلمان و کافر نیست.

پاسخ دادن واجب است (مماثلت هم باید رعایت شود).‌

با توجه به اختلاف افق‌ها نمی‌توان عید واحد قائل شد، مخصوصاً گاهی که ما نماز عید می‌خوانیم و در منطقه دیگری از دنیا هنوز شب است.

در صورتی که معاند و دشمن حق نباشد مانعی ندارد.‌

بهتر است غسل جنابت را به‌قصد احتیاط انجام دهد.

آری حد قتل جاری می شود (البته در مورد کافر غیر حربی)‌

هر گاه در حال زنده بودن وقف کرده وقف او صحیح است و تنها اولاد ذکور می توانند طبق وقف نامه از آن استفاده کنند.‌