قصاص (اطراف) اعضا
فهرست موضوعات
جستجو 

سؤال 1508 ـ در مورد قصاص اطراف (اعضا) بفرمایید:

الف) آیا مجنىٌ علیه مى تواند بخشى از قصاص را اجرا و بخش دیگر را عفو کند؟(مثلاً جانى دست مجنىٌ علیه را از کتف قطع کرده است، مجنىٌ علیه خواهان قطع دست جانى از آرنج باشد).

جواب: اشکال دارد; ولى اگر دو جنایت مستقل از جانى سر زده باشد، مى تواند یکى را عفو کند و دیگرى را قصاص نماید.

ب) آیا مى تواند براى قسمتى از جنایت طلب قصاص کرده و براى بخش دیگر دیه بگیرد؟

جواب: در جنایت عمدى دیه نیست، فقط قصاص است; مگر با توافق طرفین و در این جا اگر توافق بشود مانعى ندارد، به شرط این که دو جنایت مستقل باشد.

ج) آیا مى تواند براى قسمتى از جنایت طلب قصاص کرده و نسبت به بخش دیگر مصالحه کند؟

جواب: از جواب سابق روشن شد.

سؤال 1509 ـ آیا ملاک در قصاص اعضا رعایت مماثلت نسبیّه است یا عرفیّه؟ معیار هر کدام چه مى باشد؟

جواب: معیار، مراعات مماثلت نسبیه عرفیّه است; یعنى اگر شخص چاقى باندازه یک سانتیمتر چاقویى در بدن فردى لاغر و یا کودکى فرو کرده باشد که به اعماق بدن او رسیده باشد، در موقع قصاص باید به همان نسبت چاقو به بدن شخص جانى چاق فرو رود. در مماثلت نسبى دقّت عقلى لازم نیست; بلکه دقّت عرفى کافى است.

سؤال 1510 ـ شخصى با مراجعه به دادگاه اظهار مى دارد که فلانى در بین عدّه اى با زدن سیلى به این جانب موجب هتک حیثیّت اجتماعى بنده گردیده است و تقاضاى قصاص در همان جمع یا جمع مشابه را دارد، آیا قصاص سیلى به این صورت وجهه شرعى دارد؟

جواب: در قصاص این امور معتبر نیست; ولى حاکم مى تواند براى هتک حیثیّت او را تعزیر کند.

سؤال 1511 ـ در چه مواردى تداخل قصاص عضو در نفس صورت مى گیرد؟ ملاک در تداخل به نظر حضرتعالى چیست؟

جواب: هرگاه کسى ضربه اى به دیگرى وارد کند که موجب جراحت یا شکستگى منتهى به مرگ شود، فقط قصاص نفس دارد و دیه عضو در دیه نفس داخل مى شود.

سؤال 1512 ـ در موارد ذیل که جرح و قتل بطور عمد یا غیر عمد توسّط یک نفر صورت مى پذیرد، آیا حسب مورد قصاص عضو در قصاص نفس، و دیه عضو در دیه نفس، تداخل مى کند؟ حکم را در دو صورت زیر بیان فرمایید:

الف) جرح و قتل با ضربه واحد انجام شود.

ب) جرح و قتل با دو ضربه یا بیشتر انجام شود. (در این فرض ممکن است ضربات متعدّد در زمانهاى متفرّق یا متوالى انجام شود).

جواب: در صورتى که جرح سبب قتل شود، یک دیه بیشتر لازم نیست، خواه به یک ضربه باشد یا چند ضربه و در مورد قصاص نیز همین گونه است; یعنى قصاص نفس صورت مى گیرد.

سؤال 1513 ـ دیه یا مجازات ضرب ساده اى که موجب جراحت و تغییر رنگ نگردد و هیچ گونه آثارى از خود باقى نگذارد چیست؟

جواب: اگر این کار عمداً صورت گیرد قصاص دارد و اگر از روى خطا باشد قصاص ندارد و دیه اى نیز بر آن مترتّب نمى شود.

سؤال 1514 ـ در قصاص طرف که تساوى جرح قصاصى با جنایت شرط است، در صورتى که به مقدار جنایت مستلزم زیادت و لیکن در فرض اکتفا به کمتر از مقدار جنایت، زیادتى پیش نیاید، آیا قصاص به میزان کمتر از جنایت جایز است، یا تساوى در هر دو جهت شرط مى باشد؟

جواب: اگر خوف خطر باشد قصاص تبدیل به دیه مى شود; ولى اگر خوف زیادت است مى توان به کمتر قناعت کرد.

سؤال 1515 ـ در قصاص طرف، آیا زن مى تواند به جاى پرداخت فاضل دیه مثلاً در قطع چهار انگشت دو انگشت مرد جانى را قطع کند؟

جواب: مانعى ندارد.

سؤال 1516 ـ ضربات کبودى، سیاهى، سرخى چنانچه عمدى باشد و قصاص ممکن باشد قصاص دارد یا دیه؟

جواب: در صورتى که رعایت مطابقت ممکن شود، قصاص مانعى ندارد.

سؤال 1517 ـ در صورتى که قصاص در اعضا به علّت خطر جانى یا عضو و یا به علّت عدم امکان استیفا بدون زیاده و نقصان جایز نباشد، آیا باید حکم به پرداخت دیه صادر نمود، یا باید جانى به مقدار مادون جنایت قصاص شود و نسبت به مابقى ارش بپردازد، یا این که اختیارى است و به یکى از دو شقّ اوّل مى توان حکم صادر کرد؟

جواب: احتیاط قناعت به دیه است.

سؤال 1518 ـ پدرى به اتّفاق شخص دیگرى فرزند خود را کشته است. آیا رضایت این پدر در جهت عدم قصاص و یا تخفیف مجازات شخص ثالث (شریک جرم او) نافذ است؟

جواب: حقّ پدر نسبت به سهم خود در عفو و قصاص ثابت است، و بیشتر از آن مربوط به او نیست.

12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma
آبی
سبز تیره
سبز روشن
قهوه ای