سؤال 315 ـ خرید و فروش اعضا براى پیوند چه حکمى دارد؟
جواب: جایز است، ولى بهتر است پول را در برابر اجازه برداشتن عضو بگیرد.
سؤال 316 ـ آیا فروش عضو قطع شده در حدّ یا قصاص، یا واگذارى آن به مسلمان دیگر جایز است؟
جواب: اگر به منظور پیوند به انسان دیگرى باشد (همان گونه که در پیوند کلیه مرسوم است) با اجازه صاحب آن جایز است.
سؤال 317 ـ خرید و فروش موادّى که از اعضاى پیوندى انسان استخراج مى گردد، نظیر پروتئین، فاکتور تحریک کننده استخوان سازى، و نظایر آن چه حکمى دارد؟
جواب: جایز است، هرچند بهتر است پول را در مقابل اعمالى که روى آن مواد انجام مى دهند بگیرند.
سؤال 318 ـ آیا خرید و فروش و پیوند مو جایز است؟
جواب: جایز است.
سؤال 319 ـ قاچاق میّت غیر مسلمان، و خرید و فروش آن چه حکمى دارد؟
جواب: اگر منظور از قاچاق این است که بر خلاف مقرّرات حکومت اسلامى باشد، این کار شرعاً اشکال دارد.
سؤال 320 ـ آیا فروش برخى از اعضاى بدن قبل از مرگ، براى تحویل پس از مرگ، جایز است؟
جواب: در صورتى که سبب نجات جان مسلمان، یا درمان بیمارى مهمّى باشد مانعى ندارد.
سؤال 321 ـ اجسادى از کفّار موجود است که برخى اعضاى آن را، جهت کارهاى تحقیقاتى یا پیوند و مانند آن، به مبالغ هنگفتى خریدارى مى کنند. آیا خرید و فروش این اعضا جایز است؟ آیا میان اجسادى که شناسایى نشده و اولیایى ندارند، با دیگر اجساد تفاوتى وجود دارد؟
جواب: هرگاه این کار براى حفظ جان افراد زنده، یا درمان بیمارى مهمّى ضرورت داشته باشد مانعى ندارد. و فرقى میان افراد شناخته شده و غیر آنها نیست.
سؤال 322 ـ آیا جسد انسان مال تلقّى مى شود و خرید و فروش آن براى اهداف مشروع جایز است؟ آیا سرقت آن حدّ شرعى دارد؟ به خصوص اگر صدها سال از تاریخ مرگ گذشته باشد، و موضوع از جهت باستان شناسى و تاریخى حایز اهمیّت باشد.
جواب: خرید و فروش بدن میّت مسلمان جایز نیست، و مال محسوب نمى شود. و نسبت به بدن غیر مسلمان براى اهداف مشروع مانند تشریح در مواردى که مجاز است نیز خالى از اشکال نیست. و در هر حال اجراى حدّ سرقت مشکل است.
سؤال 323 ـ آیا محکومین به اعدام یا قطع عضو، مى توانند قبل از اجراى حکم، اعضاى بدن خود را بفروشند، یا به کسى اهدا کنند؟
جواب:درصورتى که منافع عقلایى براى پیوند بر آن مترتّب باشد، اشکالى ندارد.
سؤال 324 ـ بعضى از افراد براى کمک به درمان بیمارانى که نیاز به فرآورده هاى خونى یا اعضاى بدن دارند، حاضرند خون یا مثلاً کلیه یا چشم خود را بفروشند، خرید و فروش این اعضا چه حکمى دارد؟
جواب: فروختن خون و کلیه در صورتى که خطرى براى دهنده ایجاد نکند اشکالى ندارد; ولى بهتر آن است که پول را در مقابل اجازه برداشتن کلیه یا گرفتن خون بگیرند; ولى در مورد چشم مطلقاً جایز نیست.