2ـ وراثت از پیامبر
فهرست موضوعات
جستجو 

دومین منبع از منابع علوم امامان معصوم(علیهم السلام)، وراثت از پیامبر(صلى الله علیه وآله) است به این معنى که پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) تمام معارف و شرایع اسلام را به حضرت على(علیه السلام) آموخت، و طبق بعضى از روایات على(علیه السلام) با خط خود در کتابى این علوم را نوشت و این علوم و آگاهى ها نسل اندر نسل به فرزندان على(علیه السلام) (یعنى امامان معصوم(علیهم السلام)) رسید.

یا به تعبیر دیگرـ آن گونه که در روایات اسلامى وارد شده است ـ پیامبر(صلى الله علیه وآله) هزار باب علم به على(علیه السلام) آموخت که از هر بابى هزار باب دیگر گشوده مى شد.

در کتاب کافى روایات متعدّدى در این زمینه دیده مى شود; از جمله در حدیثى که از ابو بصیر مى خوانیم که مى گوید: از امام صادق(علیه السلام)پرسیدم که پیروان شما مى گویند رسول خدا(صلى الله علیه وآله) یک باب از علم به على(علیه السلام) آموخت که از آن هزار باب گشوده شد; امام فرمود: « عَلَّمَ رَسُولُ اللهِ عَلیّاً اَلْفَ باب، یُفْتَحُ مِنْ کُلِّ باب اَلْفُ باب»: «رسول خدا به على(علیه السلام) هزار باب از علم آموخت (نه فقط یک باب) که از هر بابى هزار باب گشوده شد».

سپس فرمود: «اى ابى بصیر! " اِنَّ عِنْدَنا الجامعة" ... قُلْتُ وَ مَا الجامَعَةُ؟ قالَ "صَحیفَةُ طُولُها سَبْعونَ ذراعاً بِذِراعِ رَسُولِ اللهِ(صلى الله علیه وآله) وَ اِمْلائِه، مِنْ فَلْقِ فیه، وَ خَطَّ عَلىٍّ بِیَمینِه، فیها کُلُّ حَلال وَ حَرام وَ کُلُّ شَىء یَحْتاجُ النّاسُ اِلَیْهِ حَتّى الاَرْشِ فِى الْخَدْشِ":

فرمود: "جامعه" در نزد ما است" ... عرض کردم: جامعه چیست؟ فرمود: "طومارى است که طول آن هفتاد ذراع است به ذراع رسول خدا(صلى الله علیه وآله) ، او از دهان مبارکش املاء کرد و على(علیه السلام) به دست خودش نوشت. هر حلال و حرامى در آن است و هر چیزى که مردم (تا دامنه قیامت) به آن نیاز دارند در آن وجود دارد، حتّى دیه یک خراش بر بدن"! (1)

شایان توجه است که در مورد حدیث معروف مدینة العلم روایات بى شمارى در معروف ترین کتب اهل سنّت و شیعه وارد شده است، از جمله راویان این حدیث ابن عباس و جابربن عبدالله و عبدالله بن عمر و حضرت على(علیه السلام) هستند.

از جمله کسانى که این حدیث را در کتب خود نقل کرده اند حاکم نیشابورى در مستدرک، ابوبکر نیشابورى در تاریخ بغداد ابن مغازلى در مناقب امیرالمؤمنین(علیه السلام)، گنجى در کفایة الطالب، حموینى در فرائد السمطین، ذهبى در میزان الاعتدال، قندوزى در ینابیع المودة و نبهانى در الفتح الکبیر و...(2)

در روایات متعدّدى نیز با صراحت مى خوانیم که امامان اهلبیت(علیهم السلام) مى فرمودند: «آنچه ما نقل مى کنیم همه را مى توانید از پیامبر(صلى الله علیه وآله) نقل کنید; چرا که ما همه اینها را به وسیله اجداد خود از پیامبر(صلى الله علیه وآله) شنیده ایم!» (دقت کنید).

یکى از یاران امام صادق(علیه السلام) از آن حضرت پرسید: ما گاهى حدیثى را از شما مى شنویم، سپس شک مى کنیم که از شما شنیده بودیم یا از پدرتان؟ فرمود: «ما سَمِعْتَهُ مِنّى فَأَرْوِه عَنْ اَبى، وَ ما سَمِعْتَهُ مِنّى فَأَرْوِه عَنْ رَسُولِ اللهِ»: «آنچه را از من شنیده اى از پدرم روایت کن، و آن چه را از من شنیده اى از رسول خدا(صلى الله علیه وآله)روایت کن»! (3)

در جاى دیگر نیز مى فرماید: « حَدیْثى حَدیْثُ اَبى وَ حَدیثُ أَبى حَدیثُ جَدّى، وَ حَدیثُ جَدّى حَدیثْ الحُسَیْنِ، وَ حَدیثُ الحُسَیِنِ حَدیثُ الحَسَنِ، وَ حَدیثُ الحَسَنِ حَدیثُ اَمیرِ المُؤْمِنینَ(علیه السلام)، وَ حَدیثُ اَمیرالمُؤمِنینَ(علیه السلام) حَدیثُ رَسُولِ اللهِ(صلى الله علیه وآله) وَ حَدیثُ رَسُولِ اللهِ قَوْلُ اللهِ عَزَّوَجَلَّ»: «حدیث من حدیث پدر من است، و حدیث پدرم حدیث جدّ من است، و حدیث جدّ من حدیث حسین(علیه السلام)، و حدیث حسین(علیه السلام) حدیث حسن(علیه السلام)، و حدیث حسن(علیه السلام)حدیث امیرمؤمنان(علیه السلام)، و حدیث امیرمؤمنان(علیه السلام) حدیث رسول خدا(صلى الله علیه وآله) و سخن رسول خدا(صلى الله علیه وآله) حدیث خداوند متعال است»(4). و در حدیث سومى از آن حضرت مى خوانیم که صریحاً فرمود: « مَهْما اَجَبْتُکَ فیهِ بِشَىء فَهُوَ مِنْ رَسُولِ اللهِ لَسْنا نَقُولُ بِرَأْیِنا مِنْ شَىء»: «هر گاه پاسخى درباره مسئله اى به تو دادم آن پاسخ از جانب رسول خدا(صلى الله علیه وآله) است، (و) ما به رأى خودمان چیزى نمى گوئیم»!(5)

 
1. اصول کافى، جلد 1، صفحه 239.
2. براى آگاهى بیشتر به احقاق الحق، جلد 5، صفحه 468 ـ 501 و براى آگاهى به منابع این حدیث در کتب شیعه به کتاب شریف جامع الاحادیث طبع قدیم صفحه 16 به بعد مراجعه فرمائید.
3. جامع الاحادیث، جلد 1، صفحه 17، حدیث 4 باب حجیة فتوى الائمه.
4. همان مدرک، حدیث 1.
5. همان مدرک، حدیث 7 (در این زمینه در همان کتاب احادیث دیگرى نیز وجود دارد)
 
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma
آبی
سبز تیره
سبز روشن
قهوه ای