جنگ 134 مطلب

نحوه مواجهه اسلام با «برده‌داری»؟

اسلام چگونه با فرهنگ «برده‌داری» مواجه شد و چه راهی را برای مبارزه با آن برگزيد؟

وقتى اسلام آمد، همه مناطق جهان قانون «برده‌دارى» را معتبر مى دانستند؛ بنابراين، تغيير يا الغاى آن نيازمند برنامه‌ريزى دقيق و زمان طولانى بود. اسلام در اين ميان با دو راهكار اساسى به جنگ برده‌داری رفت: آزادسازى و قرارداد قسط بندى شده آزادى؛ علاوه بر آنها همه راه‌هاى بهره كشى و هرگونه غارت و اسارت و شبيخون را قاطعانه ممنوع كرد.

تجویز «تعدد زوجات» نشانه تأثير قرآن از فرهنگ جاهلی!

آیا این سخن صحیح است که "تجویز «چند همسری» نشانه تأثير قرآن از فرهنگ جاهلی عصر نزول آن است"؟

از جمله مشكلات اسلام، مشكل يتيمان خردسال و دارايي‌هاى ايشان، و زنان جوان و بيوه بود كه بازمانده جنگها بودند. راه حل مشكل زنان بيوه، دادن اجازه به مردان كفو و همتا بود كه با آنها ازدواج كنند، تا هم امكان صرف اموال يتيمان در جهت مصالح آنها فراهم شود و هم از گسترش فساد و فحشا جلوگيرى شود؛ زيرا زن شوهر مرده، خود را در حمايت و كفالت مردى مؤمن و با كفايت مى ديد.

معرفی فرهنگ حاكم بر «نظام اسلامی» در روايات

از منظر روايات، چه فرهنگی بايد حاكم بر «نظام اسلامی» باشد؟

در روايات فرهنگ حاكم بر حكومت اسلامى اين گونه معرفی شده است: اسلام حتى در برنامه هاى جنگى خود، مسائل انسانى را با اين مسأله خشن[جنگ] آميخته و رعايت اصول اخلاق را حتّى در برابر دشمنان سرسخت و در ميدان جنگ لازم شمرده است. در يكي از اين روايات، پيامبر(ص) به علي(ع) دستور می دهد كه «با كسى پيكار مكن مگر اينكه قبلا او را به سوى اسلام بخوانى، و آنچه در توان دارى براى هدايتش به كار گيرى، سوگند به خدا اگر خدا يك نفر را به دست تو هدايت كند براى تو بهتر است از آنچه آفتاب بر آن طلوع و غروب مى كند».

«اسلام» دین صلح یا جنگ؟!

اگر اسلام، دین «صلح» است، جنگ های صدر اسلام را چگونه توجیه می كنيد؟

اسلام همیشه مردم را با منطق و استدلال به دین دعوت کرده و از زور و شمشير استفاده نكرده است. تمام جنگ هاى اسلامى جنبه دفاعى داشته و «قرآن» تأكيد میکند آنان كه دست صلح و دوستي به سمت مسلمانان دراز كنند را با آغوش باز بپذيريد؛ ولی در مقابل اگر دشمنان قصد جنگ داشتند مسلمانان بايستي از خود دفاع کنند، مانند جنگ مسلمانان با ایرانیان كه نوعي دفاع از مردم مظلوم و ستمدیده ایران از دست شاهان ستمگر بوده است.

دستورات اخلاقي اسلام در هنگامه «جنگ»

اسلام برای هنگام جنگ و نبرد چه دستورات مهمّ اخلاقي صادر كرده است؟

اسلام در هنگام جنگ و نبرد از مسائل اخلاقى نيز غافل نشده است و دستورات مهمّي در اين باره دارد، از جمله اینکه: آغازگر جنگ نباشید، مجروحان و غیر نظامیان را نکشید، آب و مواد آشامیدنی را آلوده نکنید، از قطع درختان و کشتن حیوانات و تخریب محیط زیست بپرهیزید، حمله شبانه نکنید؛ بلکه جنگ بعد از ظهر باشد تا درگيرى كمترى رخ دهد، و افراد كمترى كشته شوند، از ترور و حمله غافلگیرانه بپرهیزید.

تعارض عقیده مهدویّت شیعی با سیر تکامل تمدن بشری!

تمدن بشری همیشه در حال تکامل است، آیا ظهور کسی با ویژگیهای موعود شیعیان که بعد از ظهور برای یکسان سازی عقیده ها یک جنگ تمام عیار تخریبی و جهانی راه می اندازد، با سیر تکاملی تمدن تعارض ندارد؟!

اولا: ادعای راه افتادن جنگی خانمان سوز توسط آن امام ادعایی بی اساس است و قیام ایشان با حداقل جنگ و بیشتر با تکیه بر تشنگی بشر به صلح و عدالت و تبلیغ ها و اتمام حجت های خود امام و یارانش به ثمر می نشیند. چرا که حرکت تکاملی تاریخ و آموزه های دینی راجع به آینده به ما می گوید که در عصر او سطح عقل عمومی و دانش بشری به میزان بسیار زیادی گسترش می یابد.
ثانیا: اگرچه در آن زمان اسلام با تبليغ منطقى و پی گير از طرف اكثريت قاطع مردم جهان پذيرفته خواهد شد، اما باز هم همه ادیان از بین نمی روند و گروهی هنوز متدین به ادیان دیگر باقی می مانند. زیرا آن حضرت دنبال تحمیل دین اسلام با خشونت و زور بر همگان نخواهد بود.
ثالثا: ما شیعیان معتقدیم که قیام جهانی حضرت ولی عصر(عج) نه تنها نابود کننده تمدن بشری نیست، بلکه آن را تکمیل می کند. زیرا بازگشت به عقب نه ممكن است و نه منطقى و اين بر خلاف سنت آفرينش و اصل تكامل در زندگى انسانها است.

فرمان هاي جنگی امام علي(ع)

امام علي(علیه السلام) براي آرايش لشكر و پيروزي بر دشمن چه فرمان هاي مهمّ نظامي صادر كرده اند؟

امام در نامه 11 «نهج البلاغه»، هفت فرمان مهمّ جنگى براى آرايش صحيح لشكر و پيروزى بر دشمن صادر نمودند: «لشكرگاه را جلوى تپه ها يا دامنه كوه ها يا كنار نهرها قرار دهند، پيكار با دشمن از يك سو يا دو سو باشد، ديدبان هايى بر قلّه كوه ها و روى تپه ها و بلندى ها باشند تا دشمن از محل خطر يا مورد اطمينان حمله نكند، مقدمه لشكر چشم هاى لشكر و چشم هاى مقدّمه، نيروى اطلاعاتى لشكرند، از پراكندگى و تفرقه بپرهيزند، و هنگام توقف و كوچ، همه با هم پياده شوند و كوچ كنند، و هنگام شب، نيزه داران به صورت دايره اى در اطراف لشكر باشند، و خوابشان بسيار سبك و كوتاه باشد».

نگاه امام علی(ع) به «جنگ»

چرا امام علی(علیه السلام) در «صفین» به پیشنهاد اصحاب برای شروع جنگ پاسخ مثبت ندادند؟

امام علی(ع) به عنوان يك پيشواى بزرگ اسلامى جنگ را به عنوان يك راه حلّ قابل قبول براى حلّ اختلافات نمى پذيرد؛ بلكه راه صلح را به روى مخالفين باز مى گذارد و بر آنها اتمام حجّت مى كند، هرگاه تمام درهاى صلح بسته شد آنگاه جنگ را به عنوان آخرين درمان يا به تعبيرى ديگر يك جراحى ضرورى اجتماعى، با اكراه پذيرا مى شود.

اتمام حجّت امام علی(ع) با معاویه در امر «بیعت»

ماجرای اتمام حجّت امام علی(عليه السلام) با معاویه در امر «بیعت» چه بود؟

امام علی(ع) نامه ای همراه «جرير» به شام فرستاد تا حجت را بر معاويه تمام كند. معاويه دو بهانه براى ترك بيعت داشت، يكى آنكه به هنگام بيعت مردم با امام على(ع) در مدينه حضور نداشته و ديگر اينكه امام، مسؤول خون عثمان است و به اين خاطر نباید با او بيعت كرد؛ ولى حضرت هر دو بهانه را با منطقی روشن از او گرفت و فرمود: اول اینکه بیعت با من نیز مانند بیعت با خلفای گذشته صورت پذیرفته و دیگر اینکه تو خود می دانی در قضیه قتل عثمان من از همه مبرّی ترم؛ امّا معاويه كه دلباخته حكومت بود، از بيعت با امام طفره رفت.

علت جنگ امام علی(ع) با معاويه؟

چرا امام علی(ع) با معاویه وارد جنگ شد؟

امام علی(ع) در برخورد با معاويه، راههاى مختلف مسالمت آميز را بكار برد؛ ولى هيچ كدام سودى نبخشيد و نشان داد كه معاويه در برابر هيچ منطق و دليلى سر تسليم فرود نمي آورد. او فقط به فكر رسيدن به حكومت بود و حاضر بود در پاى آن همه چيز را قربانى كند! بديهى است در برابر چنين شخصى، دو راه بيشتر وجود ندارد يا تسليم شدن و سپردن مقدّرات جامعه اسلامى به چنين فردى خودخواه و خودكامه و يا دست بردن به اسلحه و پاكسازى جامعه از لوثِ‌ وجود او! بنابراين براى امام(ع) راهى جز جنگ و پيكار باقى نمانده بود.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال رسول الله(صلى الله عليه وآله):

مَنْ حجَّ أوِ اعْتَمَرَ فَلَمْ يَرْفَثْ وَلَمْ يَفسُقْ يَرْجِع کَهَيئَةِ يَوْم وَلَدَتْهُ اُمُّهُ.

کسى که حج يا عمره انجام دهد و در آن گناه و فسقى مرتکب نگردد، برمى گردد، همانند روزى که از مادر متولد شده است.

سنن دارقطنى: 2 / 284