عصمت انبیاء و حکمت استغفار آنها؟!

در برخی از آیات قرآن، از استغفار و طلب آمرزش انبیاء خبر داده شده است؛ مثل استغفار حضرت نوح(ع)، حضرت داود(ع) و حضرت سلیمان(ع). همچنین خداوند به پیامبر اسلام(ص) در سوره نصر دستور استغفار می دهد: «فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَاسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ كَانَ تَوَّابًا». آیا این موارد با عصمت انبیاء سازگار است؟!

دقت در این آیات نشان می دهد که این تعابیر مربوط به «ترک اولی» هایی هستند که از سوی پیامبرانی چون داود(ع)، سلیمان(ع) و نوح(ع) سر زده است که به هیچ وچه به معنای معصیت نیست. ترک اولی داود(ع) این بود که در قضاوت بین دو شخص عجله کرد و با شنیدن صحبت های یک طرف دعوا، اقدام به صدور حکم کرد. ترک اولی داود(ع) نیز آن بود که بدون اینکه «إن شاء الله» بگوید، با خود اندیشید که حتما صاحب فرزندانی برومند برای نیل به اهدافش خواهد شد. درباره نوح(ع) هم باید گفت ترک اولی از این جهت راجع به آن حضرت مصداق می یابد که هنگام درگرفتن طوفان، بدون اطلاع از باورهای کفرآمیز فرزند خود، از خداوند متعال طلب نجات او را کرد. دستور الهی به استغفار پیامبر اسلام نیز نوعی درس و سرمشق برای همه مسلمانان و مومنان جهت اجتناب از غرور و ایمان به وعده های الهی و موارد دیگر بوده و هیچ منافاتی با موضوع عصمت انبیاء ندارد.

درخواست حاکمیتی انحصاری توسط حضرت سلیمان!

آیا تقاضای قدرت و حاکمیت منحصر به فرد توسط حضرت سلیمان، نشانه بخل نیست؟! و آیا با مقام عصمت ایشان سازگار می باشد؟!

تقاضای حضرت سليمان به معنی انحصارطلبی نيست تا برداشت بخل از آن شود، بلکه می تواند به معنای یکی از این احتمالات باشد: 1) ایشان از خداوند خواست كه معجزه ويژه اى به او دهد همان گونه كه هريك از انبيا براى خود معجزه ويژه اى داشتند و این به معنای انحصارطلبی و بخل ایشان نیست. 2) طبق نظر برخی از مفسرین، آن حضرت در بیان چنین درخواستی از سوی خداوند مأذون بودند و اگر چنین درخواستی صحیح نبود، خداوند به ایشان چنین اذنی نمی داد. 3) مقصود ایشان داشتن ملكى بود که ديگرى در زمان ایشان چنين ملکی نداشته باشد، نه دیگری از پیامبران و... تا روز قیامت. 4) مقصود حكومتى بود كه الهی باشد نه از راه ظلم، تا مردم نتوانند درباره آن چون و چرا کنند.

رحلت اعجاب انگیز حضرت سلیمان(ع)

چرا مرگ حضرت سلیمان(علیه السلام) مدّتى مکتوم ماند؟

در این که مرگ حضرت سلیمان(ع) بر کارکنان حکومتش چه مدت مخفى ماند؟ دقیقاً روشن نیست. اینکه آیا یک سال، یک ماه یا چند روز بود و یا اینکه آیا سلیمان در حال ایستاده تکیه بر عصا کرده بود، یا نشسته دستها را بر عصا نهاده و سر را به روى دست تکیه داده بود و به همین حال قبض روح شد و مدتى باقى ماند؟ احتمالات مختلفى وجود دارد، هر چند احتمال اخیر نزدیک تر به نظر مى رسد.

ولايت تكويني پيامبران(صلى الله عليهم اجمعین) در قرآن

آيا قرآن ولايت تكويني پيامبران(صلى الله عليهم اجمعین)را تاييد مي‌ كند؟

«ولايت تكوينی» یعنی اینکه خداوند به کسی اجازه دهد در جهان آفرينش دخل و تصرف كند و برخلاف جريان طبيعى عالم، حوادثى را به وجود آورد. قرآن، صراحتا در مورد وقوع اين ولايت، سخن گفته است. مانند: اِحياى مردگان و شفاى بيماران لاعلاج توسط حضرت عيسی(ع) یا فرمانبردارى باد از حضرت سليمان(ع) و ... .

«نیایش» پیامبران(ع) در قرآن

قرآن «نیایش» پیامبران الهی(ع) را چگونه به تصویر می کشد؟

قرآن در آیات بسیاری، به تبیین نیایش پیامبران الهی(ع) با پروردگار پرداخته است. از این رو در بیان نیایش و توبه حضرت آدم(ع)، هنگام رانده شدن از بهشت، می فرماید: «پروردگارا ما به خویشتن ستم روا داشتیم و اگر ما را نیامرزی و ترحّم ننمایی هر آینه از زیان کاران خواهیم بود». همچنین در تبیین نیایش حضرت یوسف(ع) می فرماید: «بار پروردگارا! زندان برای من از آنچه مرا به سوی آن دعوت می کنند بهتر است». و از زبان حضرت موسی می فرماید: «بار پروردگارا! همانا من به آنچه از خیر به سوی من نازل کردی محتاجم».

دیدگاه قرآن و تورات درباره «حضرت داود(ع)»؟

نظر قرآن كريم درباره «حضرت داود(ع)» چه تفاوتی با تورات دارد؟

در «تورات» آمده: سليمان از زنى كه داود او را از شوهرش غصب كرده و براى كشته شدنش توطئه كرده بود به دنيا آمد! اما قرآن ساحت این پيامبر را از زشتي ها پيراسته نموده، می فرماید: «و داود بنده ما را كه داراى امكانات چندى بود به ياد آور؛ آرى او بسيار بازگشت كننده [به سوى خدا] بود. ما كوه ها را با او مسخّر ساختيم كه شامگاهان و بامدادان خداوند را نيايش مى كردند. و پرندگان را از هر سو [بر او] گرد آورديم و همگى به سوى او بازگشت كننده بودند».

شبهه بخل در مورد حضرت سلیمان(ع)

آیا درخواست حضرت سلیمان(علیه السلام) مبنى بر داشتن حکومتى منحصر به فرد ـ نعوذ بالله ـ نشانه بخل آن حضرت است؟

براى پیامبران عیب و نقصى محسوب نمى شود که براى خود تقاضاى معجزه ویژه اى کنند، تا وضع آنها را کاملاً مشخص کند؛ و تقاضای ملک با آن ویژگی های خاص (که بعد از آن سزاوار هیچ کس نباشد)، توسط حضرت سلیمان(ع) با همین هدف انجام گرفت،  نه از روی بخل.

مواهب الهى به حضرت سلیمان(ع)

ویژگى هاى منحصر به فرد حکومت حضرت سلیمان(علیه السلام) چه بود؟

بنابر آیات 36 تا 40 سوره ص، خداوند پنج موهبت به او اعطا کرده بود؛ 1- تسخیر بادها به عنوان یک مرکب راهوار. 2- تسخیر موجودات سرکش و استخدام آنها در کارهاى مثبت. 3- مهار کردن گروهى از نیروهاى مخرب. 4- اختیارات گسترده در اعطا و یا منع از مواهب به دیگران. 5-  مقامات معنوى که خدا در سایه شایستگى های سلیمان(ع) به ایشان مرحمت کرده بود.

سخن گفتن حضرت سلیمان(ع) با پرندگان

چگونه ممکن است انسان با پرندگان سخن بگوید؟

بى شک پرندگان در حالات مختلف، صداهاى گوناگونى از خود ظاهر مى سازند که با دقت و بررسى مى توان از نوع صدا به وضع حالات آنها پى برد. ولى آیات قرآن ظاهراً مطلبى بیش از این را بیان مى کند، بحث از سخن گفتن آنان به نحو مرموزى است که مطالب دقیق ترى در آن منعکس است و بحث از تفاهم و گفتگوى آنها با یک انسان است. آری با توجه به مطالب مختلفى که دانشمندان درباره هوش پرندگان نوشته اند، این مطلب عجیب به نظر نمی رسد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

عَنِ الصّادقُ عليه السّلام :

يا زُرارَةُ! اِنَّ السَّماءَ بَکَتْ عَلَى الْحُسَيْنِ اَرْبَعينَ صَباحاً.

اى زراره ! آسمان چهل روز، در سوگ حسين بن على عليه السّلام گريه کرد.

جامع احاديث الشيعه ، ج 12، ص 552