ماهنامه الکترونیکی خبری - تحلیلی بلیغ (سال اول - شماره اول - بهمن 1394)

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 

ماهنامه الکترونیکی خبری - تحلیلی بلیغ (سال اول - شماره اول - بهمن 1394)

نسخه متنی ماهنامه الکترونیکی خبری - تحلیلی بلیغ

طلیعه سخن

بی شک تبیین نقش بارز بزرگان دینی به ویژه مراجع معظم تقلید در مقولۀ هدایت بخشی جامعۀ اسلامی و ارائۀ اصول راهبردی در ارتقای شاخصه ­های سبک زندگی اسلامی غیر قابل انکار است، به نحوی که باید اذعان نمود صیانت از آئین اسلام مرهون ایثار و فداکاری هزاران هزار تن از فرزندان حضرت فاطمه سلام الله علیها در قالب علمای بزرگ ،نويسندگان، فقها، محدثان و مفسران والامقام است که سیرۀ علمی و عملی مرجع عالی قدر جهان تشیع حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله) می­ تواند به عنوان شاخص و معیار بی بدیل در صیانت از آموزه­ های ناب شیعی موردنظر قرار گیرد.

باید اذعان نمود ضرورت تعامل میان دینی در قالب گفت و گو میان تمام علمای مکاتب و مذاهب اسلامی  و نیز بهره گیری حدأکثری از وسایل ارتباط جمعی به ویژه رسانه­ های دینی بر اساس نگاه اسلام اصیل ، لزوم  تولیدات منطبق با آموزه­ های دینی، در امت اسلامی و حتی دیگر جوامع بشری را دو چندان می­ کند، زیرا اهمیت روزافزون رسانه در عصر حاضر در تبیین سیر فعالیت­ های علمای اسلامی و واقعیت ­های عینی در  کارکرد های مهم رسانه­ های نوین حاکی از این مسألۀ کلیدی است که  تأثیر بر افکار عمومی و بسط و گسترش آموزه های ناب شیعی تنها  از طریق تعامل بهینه با مخاطبان، تولید فکر و اندیشه و پیام بر مبنای مولفه های هنری و از طریق دنیای مجازی و نیز فضای چند رسانه ای از قبیل فیلم، صوت، تصویر، گرافیک،...در دهکدۀ جهانی میسّر خواهد بود تا تصورات نادرست جوامع غربی که منبعث از اسلام هراسی رسانه­های غربی است به تصدیقات واقعی  اسلام نبوی صلّی الله علیه وآله وسلّم یعنی محوریت محبت در دین مبین اسلام به ویژه مکتب حقۀ تشیع رهنمون گردد.

با این تفاسیر باید گفت دغدغه مندی مدیران و سیاست گذاران پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) در راستای  ترویج آموزه­ های شیعی  و نیز تقویت اتحاد امت اسلامی و تعامل روز افزون میان علمای  مذاهب اسلامی و هم چنین ارتقای تعامل میان ادیانی و میان فرهنگی با دیگر جوامع توحیدی و آحاد بشری منحصر شده است، لیکن برای حصول این مسألۀ مهم، بهره گیری از همۀ ظرفیت­ های موجود در عرصه­ های مختلف به ویژه تعامل موثر و هدفمند با مخاطبان، ازطریق رسانه­ های نوظهور به عنوان  مهم ترین ابزارهای ارتباطی در عصر حاضر، با هدف شکل دهی هویت و تفکر اسلامی در جوامع انسانی مورد اهتمام قرار گرفته است.

لذا ماهنامۀ بلیغ این افتخار را دارد تا با اهتمام به مقولۀ اطلاع رسانی از روند فعالیت­ های گستردۀ دفتر مرجع عالی قدر جهان تشیع حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله) و نیز تبیین گزارش فعالیت ­های پایگاه اطلاع رسانی معظم له، در حد و ظرفیت و توان خود گزیده ای از اخبار و برنامه­ ها و رویکرد های معظم له و نیز انعکاس مطلوب از فعالیت­ های طلاب و نخبگان دینی جوان در این پایگاه را به مخاطبان ارائه نماید.

در خاتمه باید گفت بی تردید سعی و تلاش و  زحمات بی شایبۀ دست اندرکاران ماهنامه بلیغ در ارایۀ یک اثر کیفی و مطلوب به مخاطبان و اهتمام ویژه به ارتقای کمی و کیفی این ماهنامه در شماره های آتی، به عنوان گام مهم در تقویت  تعامل دو سویه و طرفینی میان مطالبات مرجعیت دینی و مردم در جامعۀ اسلامی  مورد نظر قرار خواهد گرفت.

 

اهم نامه ها و بیانیه های صادر شده توسط حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مد ظله العالی

1- نامه مهم به علماى برجسته جهان اسلام جهت پيگيرى فاجعه منا

اين فاجعه براى همه علماى اسلام مسئوليت آفرين است، لیکن عكس العمل چندانى از علماى جهان اسلام مشاهده نمی شود. اینجانب درمسألۀ فاجعۀ منا آمادگى خويش را برای تبادل نظر و برگزارى نشست هاى كاملا علمى و فقهى با علمای جهان اسلام اعلام می دارم.

 

2- هشدار به شیعه ستیزی دولت جمهوری آذربایجان در نارداران

بر اساس وظيفه شرعى خود، به دولتمردان كشور اسلامى آذربايجان تذكر مى دهيم تا به عواطف و احساسات دينى مردم خود بيشتر احترام بگذارند و حقوق دينى آنان را رعايت كنند.

 

3- انتشار نامه سرگشاده معظّم له به شيخ الازهر

اينجانب با نگاه خوش بينانه اى كه هميشه به شما داشته و دارم، اميدوارم با صلابت جلو اين انحراف و سقوط الازهر را به دام توطئه دشمنان اسلام و وهابيون و تكفيرى ها و وسوسه هاى خناسان تفرقه افكنى كه ممكن است در اطراف شما وسوسه كرده و از مسير اعتدال منحرف كنند بگيريد

 

4- پيام معظّم له در مورد اعدام آیت الله نمر رحمت الله علیه

ما به شدت اين جنايت هولناك را محكوم مى كنيم و به يقين انتقام آن گرفته خواهد شد و مى دانيم اين جنايت انتقام شكست هايى است كه آل سعود در عراق و سوريه و يمن دامنگيرشان شده است

 

بیـانـات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مد ظله العالی در ابتدای درس خـــارج فقــــه

 

1- حوادث پاریس یک هشدار بیدار کننده برای غربی ها بود که این آتش محدود در سوریه و عراق نمی ماند و با زبانه کشیدن به همه جا کشیده می شود.

 

2- اعلام عزای عمومی در جهان اسلام برای همدردی با مسلمانان نیجریه. معیارهای دوگانۀ حقوق بشر مجامع جهانی که در برابر حادثه پاریس آن همه واکنش نشان دادند در قبال این جنایت بزرگ چه عکس العملی نشان داده و می دهند؟مگر خون اروپاییان از خون مسلمانان رنگین تر است!؟

 

3- اهانت به مقدسات مذاهب پایبندی به ولایت نیست، برخی شبکه های مشکوک و وابسته ماموریت دارند به مقدسات دیگران فحاشی کنند.

 

4- افراد و کاندیداها باید از وعده های دروغین به مردم بپرهیزند، نیایند مدینه فاضله ای تصور کنند و وعده های دروغ و آنچنانی به مردم بدهند، این وعده های دروغین ممکن است در برخی ساده لوحان مؤثر واقع شود اما ضررهای بسیاری دارد.

 

5- شهادت شیخ نمر به فراموشی سپرده نمی شود / توصیه به نیروهای انقلابی شیخ نمر دست به سلاح نبرد، سلاح او قلم و زبانش بود، کاری که در گردن زدن شیخ نمر و به دار آویختن پیکر ایشان کردند دقیقا کاری بود که داعشی ها نجام می دهند.

 

6- عربستان زادگاه تروریسم است واکنش به حرکت ناموزون و قطع روابط دیپلماتیک برخی کشورهای ضعیف روزی می رسد که همین ها با التماس بر می گردند و تقاضای ارتباط و برقراری روابط دیپلماتیک می کنند، دنیا در پی اعدام عالم شجاع و بیگناه اینها را محکوم کرد.

 

7- عربستان با دلارهای نفتی تمام قوانین جهانی را در هم می شکند سعودی ها در دیگر نقاط دنیا نیز مشغول آتش روشن کردن هستند و به اذعان برخی تحلیل گران غربی علاوه بر نفت و خرما، تروریسم نیز به دیگر کشورها صادر می کنند.

 

8- آمریکا و غرب به هیچ عنوان قابل اعتماد نیستند هنوز تحریم ها برداشته نشده یک سری تحریم دیگر را علم کرده اند، آیا واقعا می توان نسبت به این ها خوش بین بود؛ امیدوارم دوستان و دشمنان خود را بشناسیم و فریب نخوریم.

 

9- برجام پیروزی قابل ملاحظه ای بود اما نباید مبالغه کرد/ معیار همه در مسائل انتخابات عمل به قانون باشد مسائل مربوط به این پرونده یک بخش از مشکلات ما بود، بنابراین نباید در خصوص آن مبالغه کرد؛ اگر در این باره مبالغه شود غربی ها می گویند تیر ما به نشان خورده و معلوم می شود تحریم ها ایران را بیچاره کرده بود.

 

اهم دیـدارهای حضرت آیـت الله العـظمـی مکــارم شیـرازی مد ظله العالی

 

1- دیدار با رئیس و اعضای بنیاد نهج البلاغه

نامۀ حضرت علی (ع) به مالک اشتر؛ منشور مدیریت کشور، نهج البلاغه همچنان مانند خود امام علی علیه السلام در جامعه مظلوم است،.. بخشی از نامه حضرت علی (ع) به مالک اشتر مربوط  به کارکنان دولت، اصل مالیات و  قضات و فرماندهان لشکر است؛ لذا نامه حضرت به مالک اشتر را باید منشور جامع مدیریتی دانست.

 

2- دیدار با رئیس دانشگاه پیام نور استان قم

مدرنیته؛ چالش کلیدی در سبک زندگی اسلامی، زندگی امروزی ماشینی شده و تغذیهها پیچیده و از مسائل بهداشتی دور شده است،  تلویزیون نیز بر مشکلات افزوده است به نحوی که سبب بیتحرکی و بیماریهای گوناگون و تغییرسبک زندگی اسلامی شده است.

 

3- دیدار با وزیر اوقاف اردن

تکفیری ها تهدید مشترک جهان اسلام محسوب می شوند/ آل سعود هم از خطر جریان های تکفیری در امان نخواهد بود، خطر تکفیری ها ناشی از تفکر و مکتب انحرافی است و علمای اسلام باید ریشه این تفکر را بخشکانند.

 

4- دیدار با رئیس سازمان دیانت ترکیه

شبکه های اختلاف افکن مزدور دشمن هستند/ تا اندیشه تکفیر ریشه کن نشود جهان اسلام روی آرامش نخواهد دید، تکفیری ها خون مسلمانان را ریخته و زیر ساخت های کشورهای اسلامی را از بین می برند، دشمن مسلمانان را به جان یکدیگر انداخته و خود نظاره گر است.

 

5- همایش دانش آموختگان مرکز تفسیر

مسئله تفسیر قرآن باید در دانشگاه و حوزه و اماکن عمومی گسترش یابد، قرآن مجید با سریع ترین شکل بشر را هدایت و دل های خشک را آبیاری می کند و حیات بخش زندگی، آرامش و نشاط آفرین است.

 

6- دیدار با مفتی کل سوریه

دفع کامل این خطر جز با مقابله فکری و فرهنگی امکان پذیر نیست و لازم است رسانه های گروهی نقش فعال تری در این زمینه ایفا نمایند.

 

7- دیدار با دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

اجازه ندهیم افراطیون اختلاف افکنی کنند، ما دشمنانی داریم که می خواهند جلوی پیشرفت و نفوذ ما در جهان را بگیرند اما در نهایت موفق نخواهد شد.

 

8- دیدار با رئیس انجمن علمای یمن

یمن در مقابل حملات متجاوزان پیروز خواهد شد، دنیا می داند که مردم یمن مظلوم واقع شده اند و آل سعود به این ملت بی گناه ظلم می کند اما دلارهای نفتی، حاکمان سیاسی و سازمان های بین المللی را تحت تاثیر خود قرار داده است.

 

9-دیدار با اعضای ستاد برگزاری همایش حوزه و عصر بین الملل

زبان دانی در حوزه علمیه واجب کفایی است/ دین اسلام جاودانه و جهانی است یکی از مسائل مهم در گسترش اسلام این است که ثابت کنیم که جریان های تکفیری از اسلام بیگانه‏ اند؛ برای این کار باید به زبان های نقاط مختلف دنیا مسلط شویم تا به جهانیان ثابت کنیم که اسلام به معنی خشم و به آتش کشیدن افراد نیست، بلکه اسلام برپایه محبت استوار است

 

دروس خارج فقه حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مد ظله العالی

کتاب المضاربه - جلسه سی و هفتم

موضوع: جواز فسخ مضاربه بحث در مسأله ی یازدهم از مسائل مربوط به مضاربه است و آن اینکه ادعای اجماع شده است که مضاربه از عقود جایزه است و مالک و عامل هر لحظه که اراده کنند می توانند مضاربه با فسخ کنند. ما به این مسأله اشکال کردیم و گفتیم که اولا می توانیم اجماع ادعا شده را زیر سؤال ببریم و بگوییم مدرکی باشد. سلمنا که اجماع مزبور را قبول داشته باشیم، می گوییم لا اقل باید آن را مقید کرد به صورتی که مسلتزم ضرر و زیان نباشد یعنی مثلا به این گونه نباشد که مالک و یا عامل در مرحله ی حساس از معامله، مضاربه را فسخ کنند تا کل سود را نصیب خودشان کنند. همچنین سیره ی عقلاء در مضاربه بر این است که خود را مقید به عمل کردن به آن می دانند.

کتاب المضاربه - جلسه سی و هشتم

موضوع: شرطیت عدم فسخ در مضاربه بحث در مسأله ی یازدهم از مسائل مربوط به مضاربه است. مضاربه بنا بر قول مشهور از عقود جایزه است ولی ما آن را قبول نکردیم. سپس امام قدس سره فروعاتی بر این اصل مترتب کرده است. از جمله اینکه می توانند برای مضاربه اجلی قرار دهند مثلا شرط کنند که مضاربه تا یک سال ادامه داشته باشد و بنا بر عقیده ی ما اگر برای مضاربه اجلی قرار دادند بر اساس عموماتی (المؤمنون عند شروطهم) باید بر اساس آن عمل کنند و قبل از آن عقد مضاربه با فسخ نکنند. سیره ی عقلاء و نظم زندگی مردم نیز بر همین اساس استوار شده است.

کتاب المضاربه - جلسه سی و نهم

موضوع: شرطیت عدم فسخ در مضاربه بحث در مسأله ی یازدهم از مسائل مربوط به مضاربه است و سخن به اینجا رسید که آیا در مضاربه می توان عدم فسخ را شرط کرد یا اینکه این کار جایز نیست.

کتاب المضاربه - جلسه چهلم

موضوع: بحث اخلاقی: امام حسن عسکری می فرماید: لَيْسَ مِنَ الْأَدَبِ إِظْهَارُ الْفَرَحِ عِنْدَ الْمَحْزُونِ. یعنی به دور از ادب است که انسان در مقابل کسی که اندوهگین و غمناک است اظهار خوشحالی کند.

کتاب المضاربه - جلسه چهل و یکم

موضوع: معاطات در مضاربه بحث در مسأله ی دوازهم از مسائل مربوط به مضاربه است. امام قدس سره در این مسأله می فرماید: مسألة ١٢ الظاهر جريان المعاطاة و الفضولية في المضاربة، (ظاهر این است که معاطات و فضولی در مضاربه جاری می شود.) فتصح بالمعاطاة، و لو وقعت فضولا من طرف المالك أو العامل تصح بإجازتهما. (و اگر مضاربه به شکل فضولی از طرف مالک یا عامل انجام شود و بعد اجازه دهند صحیح خواهد بود.)

کتاب المضاربه - جلسه چهل و دوم

موضوع: بحث اخلاقی: امام حسن عسکری می فرماید: حُسْنُ الصُّورَةِ جَمَالٌ ظَاهِرٌ وَ حُسْنُ الْعَقْلِ جَمَالٌ بَاطِنٌ. زیبایی انسان در دو جنبه خلاصه می شود: زیبایی ظاهری که همان زیبایی صورت و اوصاف جمیله ی آن است. زیبایی باطنی که به تعبیر امام علیه السلام عبارت است از عقل. درباره ی اهمیت عقل در قرآن مجید و احادیث معصومین بحث های زیادی هستند. در قرآن، اولو الالباب و ذوی العقول و صاحبان فکر و اندیشه به عنوان مخاطبین آیات معرفی شده اند و در آیات بسیاری به آنها خطاب شده است.

کتاب المضاربه - جلسه چهل و سوم

موضوع: مضاربه ی فضولی بحث در مسأله ی دوازدهم از مسائل مربوط به مضاربه است و امام قدس سره در این مسأله می فرماید: مسألة ١٢ الظاهر جريان المعاطاة و الفضولية في المضاربة، فتصح بالمعاطاة، و لو وقعت فضولا من طرف المالك أو العامل تصح بإجازتهما. این مسأله در مورد مضاربه در قابل معاطات و مضاربه ی فضولی است. گفتیم مضاربه ی فضولی گاه از ناحیه ی عامل انجام می شود و گاه از ناحیه ی مالک.

کتاب المضاربه - جلسه چهل و چهارم

موضوع: مضاربه ی فضولی بحث در مسأله ی دوازدهم از مسائل مربوط به مضاربه است. امام قدس سره در این مسأله بیان فرمودند که معاطات و فضولی در مضاربه راه دارد و صحیح است. به این مناسبت بحث فضولی را مطرح کردیم و در جلسه ی قبل، چهار دلیل بر صحت فضولی در جمیع ابواب مگر مواردی که استثناء شده است را بیان کردیم. همچنین فضولی در ایقاعات را مطرح کردیم.

کتاب المضاربه - جلسه چهل و پنجم

موضوع: مسأله ی رهن در اجاره و فوت مالک و یا عامل در مضاربه به مناسبت مسأله ی یازدهم که در سابق مطرح کرده بودیم وارد مسأله ای شدیم که محل ابتلاء است و آن در مورد اجاره هایی است که در زمان ما مرسوم است و آن اینکه مال الاجاره هایی را تعیین می کنند و در کنار آن مبلغی را به عنوان رهن دریافت می کنند و بر اساس آن مال الاجاره را کم می کنند. بحث در این است که آیا حرمت ربا در این مورد وجود دارد یا نه.

کتاب المضاربه - جلسه چهل و ششم

موضوع: بحث اخلاقی: امام حسن عسکری علیه السلام می فرماید: جُعِلَتِ الْخَبَائِثُ كُلُّهَا فِي بَيْتٍ وَ جُعِلَ مِفْتَاحُهَا الْكَذِبَ. یعنی تمامی کارهای خبیث و اعمال ناشایست و زشتی ها و پلیدی ها در یک انبار جمع آوری شده است و درب آن قفل است و کلید آن دروغ می باشد. یعنی وقتی دروغ بیاید، این قفل باز می شود و آن خبائث فرصت خارج شدن پیدا می کنند.

کتاب المضاربه - جلسه چهل و هفتم

موضوع: بطلان مضاربه با موت مالک و عامل و مسأله ی امین بودن عامل بحث در مسأله ی سیزدهم از مسائل مربوط به مضاربه است و آن اینکه مضاربه به موت مالک و یا عامل باطل می شود امام قدس سره در این مسأله می فرماید: مسألة ١٣ تبطل المضاربة بموت كل من المالك و العامل ، و هل يجوز لورثة المالك إجازة العقد فتبقى بحالها بإجازتهم أم لا؟ الأقوى عدم الجواز.

کتاب المضاربه - جلسه چهل و هشتم

موضوع: عدم ضمانت عامل در صورت عدم تعدی و تفریط بحث در مسأله ی چهاردهم از مسائل مربوط به مضاربه است. امام قدس سره در این مسأله چهار فرع را مورد بررسی قرار می دهد. فرع اول این است که عامل، امین است و اگر سرمایه ای که از طرف مالک در دست اوست بدون تعدی و تفریط تلف شود ضامن نمی باشد. امام قدس سره در این فرع می فرماید: مسألة ١٤ العامل أمين فلا ضمان عليه لو تلف المال أو تعيب تحت يده إلا مع التعدي أو التفريط

کتاب المضاربه - جلسه چهل و نهم

موضوع: خسارت در مضاربه بحث در مسأله ی چهاردهم از مسائل مربوط به مضاربه است و به فرع دوم رسیده ایم و آن اینکه اگر خسارتی حاصل شود آیا عامل ضامن می باشد؟ امام قدس سره در این فرع می فرماید: كما أنه لا ضمان عليه من جهة الخسارة. في التجارة، بل هي (خسارت) واردة على صاحب المال.

کتاب المضاربه - جلسه پنجاهم

موضوع: بحث اخلاقی: امام حسن عسکری علیه السلام می فرماید: خَيْرُ إِخْوَانِكَ مَنْ نَسِيَ ذَنْبَكَ وَ ذَكَرَ إِحْسَانَكَ إِلَيْهِ. بهترین دوستانت کسی است که گناه تو را فراموش کند و نیکی های که به او کردی را به یاد داشته باشد.

کتاب المضاربه - جلسه پنجاه و یکم

موضوع: سهیم بودن عامل در خسارت در مضاربه بحث در مسأله ی چهاردهم از مسائل مربوط به مضاربه است بحث در این است که گفتیم عامل در مضاربه ضامن تلف و خسارت نیست مگر اینکه تعدی و تفریط کرده باشد. به فرع چهارم رسیدیم و آن اینکه آیا می توان با شرط، خسارت را بر عهده ی عامل انداخت؟

کتاب المضاربه - جلسه پنجاه و دوم

موضوع: ضامن کردن عامل در مضاربه بحث در اواخر مسأله ی چهاردهم از مسائل مربوط به مضاربه است و آن اینکه آیا می می شود در مضاربه اگر خسارتی بدون تعدی و تفریط از ناحیه ی عامل رخ دهد، عامل را در جبران آن سهیم کنیم مثلا بگوییم که در صورت بروز خسارت، عامل پنجاه درصد آن را متقبل شود؟ امام قدس سره راه هایی را ذکر کردند که از جمله آنها شرط نتیجه بود و آن اینکه در معامله هرچند کاری را شرط نمی کنند ولی نتیجه ای را شرط می کنند مانند اینکه در ضمن عقد بیع شرط کنند که فلان ملک از خریدار موقوفه باشد (نه اینکه شرط کنند آن ملک را وقف کند بلکه خود به خود موقوفه گردد.) یا اینکه شرط کنند اگر خریدار مبلغ را به موقع پرداخت نکرد، بیع خود به خود منفسخ باشد.

کتاب المضاربه - جلسه پنجاه و سوم

موضوع: عدم ضمان امین بحث در مسأله ی چهاردهم از مسائل مربوط به مضاربه است و اینکه اگر عامل مقصر نباشد در برابر تلف و خسارت، ضامن نیست. البته اگر افراط و تفریط کرده باشد و بر خلاف شرایط رفتار کرده باشد ضامن خواهد بود. به مناسبت این مسأله بحث عدم ضمان امین را مطرح کردیم زیرا این مسأله در موارد مختلفی از ابواب فقهی مطرح می شود. این مسأله در باب اجاره، بیع، وصیت، وکالت و حتی در ابواب قصاص و مانند آن وجود دارد. البته بحثی که در این مورد ارائه می دهیم فشرده است و برای تحقیق بیشتر می توان به قاعده ی ٢١ از قواعد الفقهیة مراجعه کرد.

کتاب المضاربه - جلسه پنجاه و چهارم

موضوع: بحث اخلاقی: امام حسن عسکری علیه السلام می فرماید: مَنْ مَدَحَ غَيْرَ الْمُسْتَحِقِ فَقَدْ قَامَ مَقَامَ الْمُتَّهَمِ. کسی که فردی که مستحق نیست را مدح کند خود را در معرض اتهام قرار داده است. مثلا متهم به دروغ گویی و یا تملق می شود و یا ریاکاری و امثال آن. زیرا آن شخص مستحق آن مدح نبود و سؤال می شود که چرا او را مدح کرده است بنا بر این یا دروغ می گوید و یا متملق و ریاکار است و یا می گویند که خودش نیز مانند او آلوده است و با تبرئه کردن او درصدد است خود را نیز تبرئه کند.

کتاب المضاربه - جلسه پنجاه و پنجم

موضوع: احکامی در مورد عامل بحث در مسأله ی پانزدهم از مسائل مربوط به مضاربه است. امام قدس سره در این مسأله به چهار فرع اشاره می کند. آنچه محل بحث است قسم سوم است که امام قدس سره می فرماید: او قصد اجرت کرده است و می تواند اجرت را برای خود بردارد: بل لو باشر مثل هذه الأمور هو بنفسه لا بقصد التبرع فالظاهر جواز أخذ الأجرة.

کتاب المضاربه - جلسه پنجاه و ششم

موضوع: احکامی در مورد عامل از مسأله ی پانزدهم نکته ای باقی مانده است و آن اینکه اگر عامل وظائفی که باید خودش انجام دهد را بر عهده ی دیگری بیندازد باید هزینه ی آنها را خودش متقبل شود.

کتاب المضاربه - جلسه پنجاه و هفتم

موضوع: عمل کردن بر خلاف شرط بحث در مسأله ی شانزدهم از مسائل مربوط به مضاربه است. این مسأله دارای دو بخش است.

کتاب المضاربه - جلسه پنجاه و هشتم

موضوع: مخلوط کردن مال و نسیه در مضاربه بحث در مسأله ی هفدهم از مسائل مربوط به مضاربه است و آن اینکه آیا عامل می تواند مال مالک را با مال خودش یا دیگری مخلوط کند و با مجموع آن مضاربه کند و سپس سهم هر کدام را بعد از آنکه سودی حاصل شد جدا کند؟ مشهور و معروف عدم جواز بود ولی با این حال بعضی مانند شهید ثانی در مسالک قائل شدند که اگر اذن عامی از ناحیه ی مالک صادر شده باشد او می تواند چنین کاری را انجام دهد.

کتاب المضاربه - جلسه پنجاه و نهم

موضوع: بحث اخلاقی: امام حسن عسکری علیه السلام می فرماید: مَنْ كَانَ الْوَرَعُ سَجِيَّتَهُ وَ الْكَرَمُ طَبِيعَتَهُ وَ الْحِلْمُ خَلَّتَهُ كَثُرَ صَدِيقُهُ وَ الثَّنَاءُ عَلَيْهِ وَ انْتَصَرَ مِنْ أَعْدَائِهِ بِحُسْنِ الثَّنَاءِ عَلَيْهِ. کسی که سه صفت داشته باشد دوستانش زیاد می شود: کسی که ورع و تقوا سجیه و خلق و خوی او شده باشد. کَرَم نیز طبیعت او شده باشد و همچنین بردباری و عفو گذشت جزء اخلاق او شده باشد.

کتاب المضاربه - جلسه شصتم

موضوع: شرط ضمان در مضاربه نکته ای از مسائل سابق باقی مانده است که امام قدس سره متعرض آن نشده است و این مسأله در عروه نیز بسیار کمرنگ مطرح شده است. این مسأله سزاوار است که در کنار مسأله ی چهاردهم قرار گیرد و آن و اینکه در سابق گفتیم که در عقد مضاربه نمی توان برای عامل شرط ضمان کرد و او را در برابر تلف و خسارت ضامن نمود (چه تمام آن را ضامن باشد و یا به نسبت سودی که می برد ضامن باشد). این بر خلاف شرع و مقتضای عقد است یعنی اگر عامل افراط و تفریط نکند ضامن نیست. جمعی از اصحاب در این صورت گفته اند که مضاربه تبدیل به قرض می شود. در نتیجه اگر سودی حاصل شود تمام آن مالِ عامل است.

کتاب المضاربه - جلسه شصت و یکم

موضوع: مسافرت عامل برای تجارتبحث در مسأله ی نوزدهم از مسائل مربوط به مضاربه است امام قدس سره در این مسأله در مورد به مسافرت رفتن عامل برای تجارت سخن می گوید و آن اینکه آیا او چنین اجازه ای دارد یا نه؟

کتاب المضاربه - جلسه شصت و دوم

موضوع: مسافرت عامل و هزینه های او بحث در مسأله ی نوزدهم از مسائل مربوط به مضاربه است و آن اینکه آیا عامل برای تجارت در مضاربه می تواند به سفر رود یا نه. اجماع بر این بود که در صورت نهی مالک و در صورت انصراف اطلاق مضاربه به عدم سفر نمی تواند به مسافرت رود. البته گفتیم که این انصراف مربوط به زمان های گذشته بوده است که مسافرت برای اشخاص و اموال خطر داشته است ولی در عصر و زمان که این خطرها بسیار کم شده است و اموال به صورت مطمئن از جایی به جایی منتقل می شود و تضمین هایی نیز برای سالم ماندن اموال وجود دارد دیگر چنین انصرافی وجود ندارد.

کتاب المضاربه - جلسه شصت و سوم

موضوع: هزینه های عامل در حضر و سفر بحث در مسأله ی بیستم از مسائل مربوط به مضاربه است. این مسأله حاوی چهار فرع است. فرع اول که محل بحث است در مورد این است که نفقه ی حضر بر عهده ی عامل می باشد. یعنی عامل در حضر، غذا، لباس، مرکب و مسکن و چیزهایی که در حضر احتیاج دارد را باید خودش پردخت کند. همچنین است در مورد سفر مگر اینکه مالک اذن دهد. بنا بر این اگر مالک به اذن تصریح کند و یا از اطلاق کلام او اذن استفاده شود عامل می تواند هزینه ها را از رأس المال برداشت نماید.

کتاب المضاربه - جلسه شصت و چهارم

موضوع: بحث اخلاقی: امام حسن عسکری علیه السلام می فرماید: مِنْ أَنِسَ بِاللَّهِ اسْتَوْحَشَ مِنَ النَّاسِ مَنْ لَمْ يَتَّقِ وُجُوهَ النَّاسِ لَمْ يَتَّقِ اللَّهَ کسی که با خداوند انس بگیرد از مردم نااهل وحشت می کند و از آنها جدا می شود.

 

اخبـار مرکـز فـن آوری اطلاعات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مد ظله العالی

1- رونمایی از نرم افزار اندروید «پیام امام امیرالمومنین علیه السلام»

با تلاش متخصصین، مجموعه ارزنده و گرانسنگ پیام امام امیرالمومنین علیه السلام که در شرح نهج البلاغه تالیف شده است در قالب نرم افزار اندروید رونمایی شد.

پس از رونمایی از نرم افزار اندروید «تفسیر نمونه» و «پیام قرآن» به عنوان آثار فاخر و ارزشمند حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله که موجبات بسط و گسترش آموزه های قرانی در جامعۀ اسلامی را بیش از پیش فراهم نمود و تعمیق اندیشه های تفسیری معظم له را در متن جامعه به ویژه نهاد مقدس خانواده موجب گردید، حال متخصصان نرم افزار در مرکز فن آوری دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله با استفاده از تجربیات گذشته و پس از تلاشی تحسین برانگیز ،مجموعه ارزنده و گرانسنگ پیام امام امیرالمومنین علیه السلام که در شرح نهج البلاغه تالیف شده است را در قالب نرم افزار اندروید«پیام امام امیرالمومنین علیه السلام» به علاقمندان و تشنگان معارف ناب شیعی ارائه نمودند.

لازم به ذکر است ازجمله امتیازات و ویژگی های این نرم افزار می توان به ارائه سرفصل های کتاب، قابلیت جستجوی پیشرفته در متون، قابلیت نشان گذاری مطالب و قابلیت اشتراک گذاری مطالب اشاره نمود که در اختیار کاربران این مجموعه قرار گرفته است.

مسئول پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله): رونمایی از نسخه های جدید نرم افزار های اندروید

با اعمال برخی تغییرات و رفع برخی اشکالات گزارش شده، نسخه های جدیدی از نرم افزارهای اندروید رونمایی شد.

مسئول پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) با اعلام این خبر افزود؛ با توجه به پیشنهادات مطرح شده از سوی مخاطبین و پس از وصول گزارشاتی مبنی بر وجود برخی اشکالات در نرم افزارهای اندروید، متخصصین مرکز فن آوری نسبت به اعمال تغییرات و رفع نواقص اقدام نمودند.

وی هم چنین اظهار داشت؛ نسخه های جدید نرم افزارهای«تفسیر نمونه، مفاتیح نوین،رساله،مناسک حج، استفتائات،شبهات کلامی،مسائل مبتلابه،پیک احکام واستخاره تک زبانه و چند زبانه» پس از تغییرات، در بخش نرم افزارهای پایگاه در دسترس عموم علاقمندان قرار گرفته است.

رونمایی از نرم افزار اندروید «دستیار صوتی احکام»

پاسخگویی از ابتدای تاریخ اسلام تاکنون دغدغه بزرگان بوده است، چه آن زمان که خفقان حکم طاغوت بوده است و چه اکنون که در دوران شکوفایی اسلام به سر می بریم.

در دنیای کنونی که فضای مجازی گوی سبقت را ربوده است و هوشمندی فن آوری ها به روز تر می شود، تسهیل امر استفتاء بر اساس فن آوری های روز تبدیل به مطالبه جدی مقلدان و علاقمندان شده است.

بر این اساس مرکز فن آوری اطلاعات دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی پس از تولید نرم افزارهایی که دسترسی مقلدان و علاقمندان معظم له را به منابع فقهی شامل نظرات ایشان فراهم می کند، این بار دست به ابتکاری نو زده است که در نوع خود کم نظیر و یا شاید بی نظیر باشد.

2- دستیار صوتی احکام

این نرم افزار این امکان را به کاربر می دهد که بر اساس فن آوری تشخیص صوت ( speech to text ) بر بستر اینترنت کلمه کلیدی سوال خود را به گوشی همراه خود به صورت صوتی وارد کند و نرم افزار، نزدیک ترین و مناسب ترین پاسخ ها را به او پیشنهاد می دهد.

کاربر با مشاهده و مطالعه پاسخ های پیشنهادی، پاسخی که بیشترین قطعیت را در پاسخ به سوالش دارد انتخاب می کند و در ضمن رسیدن به پاسخ خود می تواند آن را در بایگانی ذخیره کند؛ همچنین این نرم افزار این قابلیت را دارد که انتخاب این کاربر را برای سایر کاربران نیز در اولویت قرار می دهد.

در بخش بایگانی امکان اشتراک گذاری پاسخ از طریق پیام کوتاه و سایر سیستم های پیام رسان نصب شده بر گوشی همراه کاربر وجود دارد.

چنانچه پاسخ مورد نظر او در میان پاسخ ها نباشد با کلیک بر روی کلمه «خیر»، نرم افزار او را به صورت خودکار به بخش ارسال سوال راهنمایی می کند و کاربر می تواند پس از درج عنوان، آدرس الکترونیکی، تعیین جنسیت و سن خود و همچنین درج سوال، سوال خود را ارسال نماید و بلافاصله کد رهگیری سوال خود را دریافت نماید.

در این بخش با توجه به زمان کاری بخش پاسخگویی ایمیل، پاسخ ها از ٢٤ الی ٧٢ ساعت بعد قابل مشاهده است و هر زمان می تواند با کلیک بر کد رهگیری خود از وضعیت سوال خود مطلع شود و چنانچه پاسخ ارسال شده باشد پاسخ خود را مشاهده کند.

لازم به ذکر است با توجه به اینکه این نرم افزار بر بستر اینترنت فعالیت می کند، هر مقدار که اینترنت سرعت بیشتری داشته باشد، بهره وری نرم افزار بیشتر خواهد بود.

مخاطبان و کابران گرامی می توانند هر گونه انتقاد و یا پیشنهاد خود در مورد تولیدات مرکز فن آوری پایگاه اطلاع رسانی معظم له را از طریق رایانامه it@makarem.ir اعلام نمایند.

 

پرونده ویژه شیعیان نیجریه

رویکـــرد شناسـی بیانات حضـرت آیـت الله العظمــی مـــکارم شـــــیرازی دام ظله در  فاجعـــۀ کشــتار شــیعیان نیجــــریه

باید اذعان نمود کشتار شیعیان نیجریه از جمله فجایع دردناک درماه­های اخیر در جهان اسلام به شمار می­آید که افکار عمومی امت اسلامی و دیگر جوامع بشری را جریحه دار کرده است.

لیکن نباید نقش بی بدیل علمای اسلامی به ویژه مراجع معظم تقلید هم چون حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در روشنگری علیه جنایات گروه­های تکفیری و تروریستی را فراموش نمود.

ایجاد پرسمان ؛«بِأَيِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ[١]» در افکار عمومی جهان اسلام

لذا مرجع عالی قدر جهان تشیع در وهلۀ نخست اینگونه در محکومیت قتل عام شیعیان نیجریه فرمودند؛ بی شک کشتار شیعیان نیجریه فاجعهای عجیب و بی دلیل است،[٢] که اتخاذ این موضع تداعی گر آیۀ قرآنی ؛«بِأَيِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ[٣]» در احوالات شیعیان مظلوم نیجریه به شمار می­آید.

 از این رو تبیین چیستی ابعاد ننگین این فاجعه از سوی معظم له در مواضع ایشان به خوبی توانست چالش شیعه ستیزی گروه­های تکفیری را برای افکار عمومی جهان اسلام آشکار نماید؛ از این رو معظم له اینگونه فرمودند؛ گناه شیعیان نیجریه این بود که در روز اربعین چندین میلیون نفر از علاقمندان اهل بیت (ع) در راهپیمایی سوگواری سالار شهیدان امام حسین (ع) با آرامش تمام شرکت کرده بودند، باید از عاملان این جنایت بزرگ پرسید آیا عمل به این مراسم مذهبی سبب میشود ٥٠٠ نفر مظلوم را به خاک و خون بکشند و رهبر شیعیان نیجریه علامه زکزاکی را مجروح و زندانی کنند و برخی از بستگان او را شهید کنند.[٤]

بدیهی است این رویکرد معظم له، بار دیگر خطر جنگ­های مذهبی ، افراط­گرایی دینی و آموزه­های تکفیری بر علیه آموزه­های دینی مسلمانان اعم از شیعه و سنی در جهان اسلام به اثبات می­رساند.

اعلام عزای عمومی با هدف بیداری جهان اسلام

گفتنی است اعلام عزای عمومی در جهان اسلام برای مسلمانان نیجریه از سوی معظم له بار دیگر ضرورت بیداری واقعی امت اسلامی در اتحاد جهان اسلام و مبارزه  با توطئه­های قدرت­های استکباری و گروه­های تکفیری به عنوان ابزار حامیان تروریسم را بیش از پیش آشکار نمود، زیرا بایکوت رسانه ای فاجعۀ کشتار مسلمانان نیجریه از سوی رسانه­های غربی و حتی بسیاری از رسانه­های به ظاهر اسلامی و عربی، ایجاب می­کرد دغدغه مندی امت اسلامی نسبت به به فاجعۀ کشتار مظلومانۀ شیعیان نیجریه معطوف گردد، لذا معظم له با طرح لزوم همدردی جهان اسلام با شهدای نیجریه و اعلام عزای عمومی [٥]در وهلۀ نخست در پی هم گرایی و بیداری جهان اسلام در مبارزه با پدیدۀ شوم تروریسم و هم دردی میان دینی و میان فرهنگی امت اسلامی برآمد.

افشای ماهیت دروغین مدعیان حقوق بشر

بی شک مواضع افشاگرانۀ حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در ترسیم رویکرد دوگانۀ مدعیان حقوق بشر را می­توان در مواضع ایشان در فاجعۀ نیجریه مشاهده نمود از این رو معظم له اینچنین فرمودند؛ ما از سیاست یک و بام و دو هوای مدعیان حقوق بشر و سازمان­های بین المللی انتقاد داریم و باید ببینیم که برخی مجمع­های جهانی که پس از حادثه تروریستی پاریس آن همه واکنش نشان دادند در قبال فاجعۀ بزرگ که در نیجریه رخ داد و البته گستردهتر از جنایت پاریس نیز بود چه عکس العملی نشان خواهند داد؟ ... مگر خون اروپاییان از مسلمانان رنگین تر است؟.[٦]

با تأمل در این فراز مهم می­توان اذعان نمود مواضع هدفمند مرجع عالی قدر جهان تشیع در افشای ماهیت پلید مدعیان دروغین حمایت از حقوق بشر و تبیین ماهیت ننگین رسانه­های غربی صهیونیستی در مواجهۀ دو گانه با فاجعۀ تروریستی پاریس و فاجعۀ کشتار شیعیان نیجریه در نوع خود حاکی از عمق درایت و هوشمندی مرجعیت دینی در روشنگری و تهییج رسانه ای آحاد جوامع بشری در مقابله با حامیان غربی تروریسم می­باشد.

 راهبرد محوری؛ رویکرد معظم له در  برون رفت از بحران­های منطقه ای

باید اذعان نمود واکاوی مواضع حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در فاجعۀ کشتار شیعیان نیجریه به خوبی مبیّن دغدغه مندی ایشان در ارایۀ راهکار و ایده برای برون رفت از چالش­های پیش روی امت اسلامی است، از این رو معظم له با ارائۀ راهکار ملموس و مبرهن ضرورت تشکیل جلسۀ اضطرای برای بررسی فاجعۀ کشتار شیعیان نیجریه و هم چنین مجازات مسببین این حادثۀ دردناک را خواستار شدند و فرمودند؛«به راستی سازمان کنفرانس اسلامی که از بیش از ٥٠ کشور تشکیل شده، چه خاصیتی دارد؟آیا نباید جلسهای برای این فاجعه مهم تشکیل دهد؟ کنفرانس اسلامی جلسه تشکیل دهد،.. تا از دولت نیجریه توضیح بخواهد، و در این مورد این مسئله از مسببان بازخواست شود.[٧]

راهکار گرایی از سوی مرجع عالی قدر جهان تشیع در مواجهه با حوادث و رویدادهای مهم منطقه ای به ویژه فاجعۀ غم بار کشتار مسلمانان در نیجریه، بار دیگر نقش کلیدی مراجع معظم تقلید در حل و فصل بحران­های مهم منطقه ای و جهانی را به منصۀ ظهور می رساند که نمود واقعی این مسأله را می توان  همسانی دیانت و سیاست و تبلور کامل اسلام نبوی (ص) و نفی اسلام سکولار دانست.

***

[١] سورۀ تکویر، آیۀ٩.

[٢] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه ،مسجد اعظم قم،٢٥/٨/١٣٩٤.

[٣] سورۀ تکویر، آیۀ٩.

[٤] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه ،مسجد اعظم قم،٢٥/٨/١٣٩٤.

[٥] همان.

[٦] همان.

[٧] همان.

 

پرونده ویژه شیخ شهید

رفتار شناسی سیاسی حضــرت آیــــت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله) در پی شهادت مظلومانۀ شیخ نمر(ره)

«خبر وحشتناك اعدام آيت الله شيخ نمر و گروهی از بی­ گناهان، جهان اسلام را در بُهت و تعجب فرو برد، به خصوص اينكه اين جنايت تحت عنوان خوارج و تكفير صورت گرفت»،[١]لذا جوامع اسلامی به ویژه شیعیان جهان، علمای بلاد اسلامی از جمله  ولی فقیه جامعۀ اسلامی و مراجع معظم تقلید بالأخص حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) به شدید ترین وجه ممکن جنایت بی شرمانۀ رژیم آل سعود در شهادت شیخ نمر را محکوم کردند؛«بی شک اين جنايت هولناك محكوم است»[٢].

شهادت شیخ نمر(ره)؛ شیعه هراسی رژیم سعودی به سبک داعش

بدیهی است لزوم تبیین ماهیت پلید رژیم سعودی در شیعه ستیزی و شیعه هراسی امری انکار ناپذی است، لذا حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی پس از شهادت مظلومانۀ شیخ شهید رویکرد روشنگری علیه رژیم مستبد  آل سعود در شیعه ستیزی را مورد توجه قرار داده و فرمودند؛« اگر كسانى تاكنون ترديد داشتند كه كانون فتنه و تكفير در جهان، آل سعود هستند با اين نمونه آشكار جاى ترديدى باقى نماند[٣]...«اعدام شیخ نمر(ره) از جمله فجایع بزرگ آل سعود است که دقیقاً در راستای جنایات داعش  انجام گرفته است[٤].

فروپاشی و سقوط سیاسی، ارمغان جنون رژیم سعودی

از جمله مولّفه های مهم در بیانات سیاسی معظم له پس از شهادت شیخ نمر(ره) می توان به تبیین آیندۀ سیاسی مبهم در رژیم دیکتاتوری عربستان  اشاره نمود که اضمحلال و نابودی به عنوان فرجام حتمی« این رژیم متحد اسراییل و آمریکا»[٥] مورد توجه قرار گرفته است؛« آل سعود باید بدانند ارتکاب به جنایات متعدد به ویژه جنايت این رژیم در اعدام شیخ نمر فراموش نشدنى است و آثار اين كار نابخردانه را در آينده خواهند ديد»[٦].

هم چنین در افق نگاه سیاسی معظم له پدیدۀ شوم تکفیر در رژیم سعودی به عنوان یکی از عوامل سقوط حتمی نظام استبدادی رژیم سعودی مورد توجه  قرار گرفته است؛«اين گروه اندك متعصب وهابی به همراه سیاست های رژیم سفاک سعودی كه همه را- جز خودشان- «مشرك» مى‏پندارند و به همين دليل خون و مال آن‏ها را مباح مى‏ شمرند، نمايندگان اسلام واقعى نيستند. بديهى است چنين مسلكى در دنياى امروز جايى ندارد و در سراشيبى سقوط است و پايان عمرش نزديك مى‏ باشد».[٧]

شکست ذلت بار آل سعود؛ فرجام انتقام خون شیخ نمر(ره)

گفتنی است تأکید بر ضرورت انتقام امت اسلامی از این رژیم در پی شهادت شیخ نمر(ره) و ترسیم آیندۀ ذلت بار همراه با شکست های متعدد در بحران های سیاسی منطقه از جمله کلید واژه های مهم در رویکرد سیاسی معظم له به شمار می آید؛ لذا این مرجع عالی قدر جهان تشیع در فرازهای متعدد فرمودند؛«رژیم سفاک عربستان بداند شهادت این شیخ بی ­گناه هزینه بزرگی که تصورش را نمی­ کردند برای آنها داشته و خواهد داشت و دست انتقام پروردگار سرانجام از آستین عدلش بیرون خواهد آمد و این مهاجمان و جانیان را بر خاک مذلت خواهد نشاند»[٨]. و در فراز دیگر اینگونه فرمودند.«به يقين انتقام این جنایت گرفته خواهد شد»[٩].

هم چنین شکست های مفتضحانۀ عربستان در عراق ،سوریه و یمن...به عنوان مهمترین شاخصه جنایت آل سعود در شهادت شیخ نمر(ره) مورد تأکید معظم له قرار گرفت؛« اين جنايت انتقام شكست­هايى است كه آل سعود در عراق و سوريه و يمن دامنگيرشان شده است ولى بايد در انتظار شكستهاى مهمترى در اين سه منطقه باشند».[١٠]

با این تفاسیر باید گفت تبیین و تقبیح ماهیت پلید رژیم سعودی در تداوم سیاست های استبدادی و ارتکاب جرم و جنایت و کشتار علیه مخالفان این رژیم در عربستان، و تشریح سیاست های خصمانۀ آل سعود در گسترش شیعه هراسی و شیعه ستیزی  در منطقه و دیگر جوامع به عنوان راهبرد کلیدی در اتخاذ مواضع سیاسی حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) به شمار می آید، ازسوی دیگر ترسیم آیندۀ ذلت بار سیاسی خاندان منحوس رژیم سعودی و تحقق حتمی اضمحلال و فروپاشی این رژیم و نیز لزوم انتقام جهان اسلام از این رژیم در پی شهادت مظلومانۀ شیخ نمر(ره)، به نوبۀ خود حاکی از عمق درایت و بصیرت در مواضع و بیانات سیاسی معظم له در بهره گیری از دیپلماسی انقلابی ومواجهه موثر با بحران های منطقه ای و جهانی است.

***

[١] پيام حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) در اعتراض به اعدام آیت الله شیخ نمر(ره)،١٣٩٤/١٠/١٢.

[٢] همان.

[٣] همان

[٤] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه، مسجد اعظم،١٣٩٤/١٠/١٤.

[٥] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه، مسجد اعظم،١٣٩٢/٠١/٢١.

[٦] پيام حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) در اعتراض به اعدام آیت الله شیخ نمر(ره)،١٣٩٤/١٠/١٢.

[٧] وهابيت بر سر دو راهى ؛ ص٤٢.

[٨] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه، مسجد اعظم،١٣٩٤/١٠/١٤.

[٩] پيام حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) در اعتراض به اعدام آیت الله شیخ نمر(ره)،١٣٩٤/١٠/١٢.

[١٠] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه، مسجد اعظم،١٣٩٤/١٠/١٤.

 

معرفی کتاب

هر روز که میگذرد دنیا خود را به قله علم نزدیک تر می کند و انسان های جستجو گر که چرخ دنده های موتور محرک بشریت هستند، کند و تند بسته به توانشان حرکت می کنند و گاه غافل از مغز متفکری می شوند که خالق این نظم است و هدایت گرانی را برای جهت دادن به حرکت بشریت فرستاده است.

در بین رنگ ها و فرهنگ ها گوی سبقت در دستان مبتکران و متفکران است، حال آنکه الهی باشد یا هوائی،ولی استمرار سابق بودن نیاز به حرکت ممتد و صحیح و در خط دارد و این است رمز ماندگاری.

یک نگاه به گذشته بشریت نشان می دهد اثری قابل قبول از مردان هواپرست نیست و لکن تاریخ پر است از افتخارات مردان اله پرست، و حکمت این پدیده آن است که مردان هوائی همه را به خود می خوانند و مردان الهی به خدا.

خدا؟!!

خالق، ناظم، حاکم

گذشته، حال، آینده

کتابی که در اين شماره خدمت شما معرفی می شود اثری از آیت الله العظمی مکارم شیرازی می باشد با نام «در جستجوی خدا» که در بهمن ماه ١٣٥٠ نوشته شده است با هم بخش هايی از مقدمه آن را مطالعه می کنيم:

«در دنياى امروز كمتر كسى است كه از نگرانيهاى مرموزى رنج نبرد، و على رغم آراستگى ظاهرى به نوعى آشفتگى درونى گرفتار نباشد.

اين اضطرابها، نگرانيها، غم و اندوههاى مبهم و گاهى بى دليل، مانند طوفان وحشتناكى مرتباً روح انسان را در هم ميكوبند.

بسيارى از مردم امروز با اينكه در ميان توده هاى عظيمى از جمعيتهاى انسانى زندگى ميكنند، و دوستان و آشنايان فراوانى دارند. باز احساس تنهائى جانكاهى آنها را رنج ميدهد.

فكر می كنند هيچكس نيست كه وجود آنها را درك كند، اصلًا مثل اينكه يك موجود زيادى در اين جهان هستند، زندگى براى آنها بى مفهوم و بى هدف است.

از خودشان گريزانند، از ديگران نفرت دارند، نسبت‏به هر حادثه بدبين اند و يا لااقل بى تفاوتند.

در درون روح خود خلاء هولناكى‏ احساس مى كنند كه با هيچ چيز نمى توان آنرا پر كرد!

با اطمينان بايد گفت، همه اين پديده هاى روحى بخاطر اين است كه يك واقعيت بزرگ را از دست داده اند، يك حقيقت مهم را فراموش كرده اند و بدنبال آن در اين بيراهه هاى زندگى سرگردان مانده اند.

شايد خيال مى كردند اين حقيقت كهنه شده است، يا اصولًا نيازى به آن نيست، و توجه به آن هيچگونه ضرورتى ندارد، و لذا آنرا بدست فراموشى سپردند آن حقيقت بزرگ همان «خدا» است، پديد آورنده هستيها، مبداء اصلى جهان پهناور آفرينش: حكمران بر تمام قوانين طبيعى و ماوراى طبيعى.

آرى با فراموش كردن‏ او در حقيقت همه چيز فراموش مى شود.

انسان، تنها- تنهاى تنها- مى گردد.

بزرگترين تكيه گاه خود را از دست مى دهد.

شور و شوق و نشاط او خاموش مى شود.

عالم هستى‏ منهاى او، مفهومى ندارد، زندگى‏ بدون او بى هدف مى نمايد.

بسيارى از بزرگان دنيا پس از آنكه يك دوران‏دردناك اضطراب و نگرانى و سرگردانى را پشت سر گذارده اند، همينكه به سرچشمه ايمان به خدا رسيده و از اين آب حيات سيراب گشته اند اعتراف ميكنند زندگى نوين و تازه يافته اند، گويا از نو متولد شده اند.

ديگر اثرى از آن ابرهاى تيره و تار يأس و نوميدى‏ در آسمان روح آنها ديده نمى شود.

ديگر خبرى از ان كابوسهاى وحشتناك، ازآن تا آراميهاى كشنده اى كه مانند يك ديو ديوانه پنجه در اعماق روح و جان آنها افكنده بود، نيست.

با شور و نشاطى كه از تكيه بر يك مبداء بزرگ قدرت، قدرتى بى پايان كه همه چيز در برابر او سهل و آسان است، برمى خيزد، با گامهاى محكمتر به سوى زندگى اميد بخشى پيش ميروند.

بهنگام پيش آمدهاى سخت و ناگوار، در نقطه اى خلوت بدرگاه او روى مى آورند، و با او كه دردها و درمانها را بهتر از همه درك ميكند راز و نياز مى كنند.

از «او» استمداد مى طلبند، نيرو و قدرت ميخواهند، و از «او» روشن بينى بيشتر، استعدادى خلاقتر، و بينش عاليتر مى جويند؛ و به كمك اينها با تلاشى پى گير و كوششى خستگى ناپذير به جنگ حوادث مى روند و بر آنها پيروز مى شوند.

به كسى كه از همه مهربانتر، از هر دوست دوست تر، از هر بخشنده اى؛ بخشنده تر، از هر محبوبى دوست داشتنى تر است، روى مى آورند.

به يك باره خود را از بار همه اندوهها؛ آزاد، و از يأس و نوميدى سبكبار مى يابند!

گذشته از همه اينها در پرتو ايمان به چنين مبداءعلم و قدرتى همه چيز اين جهان در نظر آنها رنگ ديگرى به خود مى گيرد، همه پرشكوه، همه اسرارآميز، همه قابل مطالعه، همه با هدف عالى، جلوه مى كند و طبعاً حس كنجكاوى را به اعلى درجه بر مى انگيزد، و انسان را به پژوهشى عميق و آميخته با پشتكار و فداكارى دعوت مى كند، در نتيجه بى دانشان را دانشمند، و دانشمندانرا داناتر و استادتر ميسازد.

آيا با اينهمه نبايد اعتراف كرد:

فكر درباره خدا و شناسائى او مهمترين مسئله زندگى انسانها، و اساسى ترين راه پيروزى بر مشكلات در همه قرون و اعصار و مخصوصاً در عصر ماست، و از همه بالاتر فكر درباره او و شناسائى او فكر درباره بزرگترين حقيقت در عالم هستى است؟!» در جستجوى خدا، ص ١ تا ٧

مخاطبین محترمی که علاقه مند به مطالعه این کتاب باشند می توانند متن کامل را در بخش تالیفات سایت ما makarem.ir مطالعه فرمایند.

 

معرفی پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی در یک نگاه

امروزه بهره گيرى از تکنولوژى در تمامى امور بخش لاينفک زندگى افراد شده است، در همين راستا به منظور تسهيل دسترسى عموم کاربران به اخبار مرتبط با معظم له و مباحث مختلف اسلامى از جمله: احکام و مسائل شرعى، معارف اسلامى، مسائل اعتقادى و... دفتر معظم له اقدام به راه اندازي پايگاه اينترنتي www.makarem.irنموده است.

گفتنی است این پایگاه تحت اشراف حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مد ظله العالی و با نظارت شورای سیاستگذاری و نظارت فن آوری های نوین دفتر معظم له فعالیت می نماید.

ساختار مدیریتی، اهداف و ماموریت مدیریت و معاونت های پایگاه به شرح ذیل می باشد:

١. معاونت محتوای اخلاقی؛تبیین مباحث و پاسخ به شبهات و ابهامات موجود و ارائه راهکارهای اصلاح و رشد اخلاقی.

٢. معاونت محتوای اعتقادی ؛ پاسخگوئی به سوالات و شبهات اعتقادی مخاطبان با بهره گیری از منابع معتبراعتقادی و نظرا ت کارشناسان دینی و علمای اسلامی با استفاده از سه رویکرد کتاب محوری، موضوع محوری و سوال محوری.

٣. معاونت پاسخگوئی فقهی؛ جمع آوری، دسته بندی و و انتشار استفتائات معظم له در زمینه های مختلف با توجه به رفع نیاز روز جامعه و بهره گیری از منابع معتبر و کارشناسان برجستۀ فقهی با هدف پاسخگوئی به سوالات و شبهات فقهی مخاطبین بر مبنای نظرات و ایده های فقهی معظم له .

٤. معاونت اداری و روابط عمومی؛ انجام امور داخلی و هماهنگی جلسات و پاسخگوئی به مراجعات و پاسخگویی به تماسهای مستقیم مخاطبین پایگاه .

٥.معاونت تحریریه خبر؛ تهیه، تنظیم و انتشار اخبار مرتبط با دیدارها و بیانات معظم له و تحلیل آثار و اندیشه های ایشان با رویکرد رسانه محوری.

٦. معاونت فن آوری ؛ بهره مندی ازخدمات متخصصان در حیطۀ فن آوری و اطلاعات در پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی، از قبیل اهتمام به تولیدات چند رسانه ای به ویژه ارائۀ تولیدات مختلف نرم افزاری از مجموعۀ آثار معظم له منطبق با جدیدترین مولفه های فن آوری و اطلاعات.

٧. معاونت بین الملل: رصد و تحلیل دقیق شرایط مناطق مختلف جهانی در امر تبلیغ آموزه های شیعی و بهره گیری از کارشناسان بومی کشورهای مختلف در امر ترجمه و انتشار بهینۀ منابع تولیدی پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی به زبانهای دیگر و پاسخ به سوالات و شبهات فقهی و اعتقادی در عرصۀ بین المللی.

لازم به ذکر است تولیدات محتوایی پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی علاوه بر زبان فارسی، به زبان های عربی، انگلیسی، اردو، روسی و آذربایجانی در دسترس مخاطبان و کاربران می باشد.

 

تعمیــق معـارف اسلامی در پرتو پاســخگویی به شــبهات اعتقادی

بدیهی است اگر ریشه هاى دین بر اساس تقلید از نیاکان و پدر و مادر بوده باشد، بسیار سطحى و کم دوام خواهد بود، و هرگز در مقابل طوفان هاى تبلیغات دشمنان پایدار نخواهد ماند، اما اگر این ریشه ها بر پایه منطق و استدلال قرار داشته باشد، از هیچ طوفانى نمى لرزد و همواره پابرجا خواهد بود.به همین دلیل و با توجه به گسترش و فراگیری جریان رسانه ای و مسئولیت خطیر اندیشمندان جهان اسلام در زمینه تبیین معارف اسلامی و پاسخ به شبهات موجود، معاونت محتوای اعتقادی ماموریت دارد، علاوه بر بیان و تشریح معارف اسلامی و انتشار مباحث اعتقادی برگرفته از آثار علمای اسلامی به پاسخ گوئی مستدل به شبهات و ابهامات موجود بپردازد، لذا رویکرد طلاب و فضلای جوان در این معاونت با بهره گیری از آموزه های اعتقادی در راستای پاسخگویی بهینه به عموم مخاطبان و کاربران، به ویژمقلدین حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) منحصر شده است.

با تأمل در پرسش های و شبهات اعتقادی کاربران پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی در ماه جاری ، می­توان گره ها و خلأهای فکری را در مولفه هایی همچون  حوزۀ عرفان و سیرو سلوک، اخلاق مداری، آموزه های قرآنی و تفسیری به ویژه مقولۀ«تفسیر مضوعی قرآن»، چیستی ضرورت علم آموزی و کسب معرفت،و هم چنین تبیین حقیقت مفهوم جهل و نسبت آن با کفر و مفاسد اجتماعی...مشاهده نمود که این پرسش ها  با پاسخ های مطلوب اجمالی و پاسخ های تفصیلی معاونت پاسخگویی به شبهات اعتقادی همراه شده است.

به عنوان نمونه در تبیین تبعات و پیامدهای جهل بر مفاسد اجتماعی آمده است؛« عشق هاى گناه آلود و انحرافات جنسى - حدّاقل در بسيارى از موارد - از جهل و نادانى سرچشمه مى گيرد؛ جهل به ارزش هاى وجودى انسان، جهل به آثار ارزنده پاكدامنى و عفت و جهل به عواقب گناه و در آخر جهل به اوامر و نواهى الهى».

هم چنین در تبیین آثار و برکات توبه در آموزه های ائمۀ معصومین(علیه السلام) آمده است؛ «هرگاه توبه کاملاً خالص باشد، خداوند آنچنان آثار گناه را مى پوشاند که حتّى فرشتگانى را که مأمور ثبت اعمال او هستند به فراموشى وا مى دارد و به اعضاء پیکر او که مأمور گواهى بر اعمال وى در قیامتند دستور مى دهد که گناهان او را، مستور دارند، و به زمین که گناه بر آن کرده و گواه بر عمل او در قیامت است نیز فرمان مى دهد که آن را کتمان کند به گونه اى که روز قیامت هنگامى که در صحنه رستاخیز حضور مى یابد، هیچ کس و هیچ چیز برضدّ او گواهى نخواهد داد...».

مهمترین عناوین شبهات مخاطبان در آذر ماه سال جاری به شرح ذیل است:

١.سوء استفاده از مساله نیاز به معلم در سیر و سلوک.

٢. مشکلات تفسیر موضوعی برای مفسّرین.

٣. اهمیت علم و معرفت در منظر قرآن.

لازم به ذکر است مشاهده و دریافت  لیست کامل عناوین پرسش ها به همراه پاسخ های مشروح آن در پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیراز ی(مدظله) به آدرس www.makarem.ir امکان پذیر  می باشد.

 

اندیشه

جنگ نرم و رسالت طلاب در تحقق یک مطالبه بنیادین

ضرورت پاسخگویی به شبهات دینی و اعتقادی از منظر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله)

بدیهی است از آنجا كه اسلام پاسخگوى همه احتياجات انسان است، لذا شكل پاسخگويى‏ به نيازهاى انسان در زمان­هاى مختلف فرق مى‏كند كه اين مسأله با دخالت زمان و مكان در اجتهاد قابل تحقق است.[١]

هم چنین باید اذعان نمود در عصر وزمانه ای به سر می­بریم که ماهواره­ها اعتقادات و بنیان خانواده را نشانه گرفته اند[٢] و بیش از دو هزار کانال ماهواره­ای فارسی زبان برای تخریب کشور و هویت ما و فارسی زبانان فعالیت می کنند،[٣] لذا شبکه های ماهواره­ای، سایتها و رسانهها شبانه روز مشغول شبههافکنی و تزریق فساد اخلاق در روح و فکر مسلمانان به ویژه جوانان هستند،تا روحیه دینی آنان را تضعیف کنند.[٤]

با این اوصاف باید گفت  ما نمی­توانیم در قبال آنها ساکت و بی تفاوت باشیم زیرا نباید در برابر هجمه­های دشمنان مرعوب و منفعلانه عمل نمود.[٥]

 حال در جهانی که هر روز با مسائل مستحدثه مواجه هستیم رسالت حوزه در پاسخگویی به مسائل سنگین تر از سایر نهادهاست،[٦] و پاسخ به شبهات دینی و اعتقادی از جمله رسالت­های خطیر طلاب و روحانیان به شمار می ­آید[٧]، لذا طلاب علوم دینی باید به وعدههای الهی امیدوار بوده، به میدان رفته و جلوی شبهات بایستند، منطق قوی اسلام را روشن کنند و جلوی عوامل فساد و اخلاق را مسدود کنند.[٨]

بنابراین طلاب باید شبهات را به خوبی بشناسند، راهحلش را بدانند و برخورد منطقی کنند،[٩]بدین نحو که گروهی باید در مدیریت حوزه علمیه باشند تا شبهات را از تمام جهات جمعآوری کرده و در اختیار اساتید بگذارند و اساتید در کنار بحثهای علمی، آنها را مطرح و جوابها را در اختیار طلاب قرار دهند تا بتوانند به نحو مطلوب با  شبهات مقابله نمایند.[١٠]

لیکن نباید فراموش نمود که  پاسخ به شبهات دارای رموز و فنونی است که به کارگیری درست آن میتواند نقش بسیار مهمی در اصلاح جامعه و جلوگیری از نشر شبهات در حوزههای دینی داشته باشد.[١١]

بی تردید پاسخ دهندگان به شبهات دینی، باید سعه صدر بسیار زیادی در مقابل سؤالات داشته باشند، یعنی برخی اوقات ممکن است، برخی افراد از روی ناآگاهی و جهل سخنان سخیفی را مطرح کنند و یا حتی توهینهایی را نیز وارد کنند، ولی پاسخ ما باید به شکلی باشد که آنها از حرف خود پشیمان شده و به جای تقابل با آنها مهربانانه و دلسوزانه برخورد کنیم تا به اشتباه خود پی ببرند.[١٢]

گفتنی است پافشاری دشمن با راهبرد تهاجم فرهنگی و اعتقادی باید ما را بر این مسألۀ مهم رهنمون سازد که  لازم است سد نیرومندی از نظر علمی و فرهنگی در برابر دولتمردان آمریکا، اروپا و اسرائیل کشیده شود تا نتوانند آسیب های اعتقای و اخلاقی به صفوف مسلمین برسانند.[١٣]

امید است در عصر کنونی که طوفانهای شدید اعتقادی در داخل و خارج بر اثر فعالیت دشمنان اسلام به وجود آمده است، با تأسی از سیره اهل بیت(ع) از این موقعیت خارج شده و دستاوردهای اسلام و انقلاب و جمهوری اسلامی را حفظ نماییم.[١٤]

* * *

[١] دائرة المعارف فقه مقارن، ج‏١، ص: ٢٩٠.

[٢] بیانات حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه ، مسجد اعظم قم، ٢١/٣/١٣٩٣.

[٣] همان.

[٤]  بیانات حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی، مراسم آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه ، مدرسه فیضیه قم،٢٠/٦/١٣٩٢.

[٥] بیانات حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه ، مسجد اعظم قم، ٢١/٣/١٣٩٣.

[٦] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در جمع طلاب مدرسه علمیه امام کاظم (ع)،٣/٣/١٣٩٤.

[٧] همان.

[٨]  بیانات حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی،مراسم آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه، ٢٠/٦/١٣٩٢.

[٩] همان.

[١٠] بیانات حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی،مراسم آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه، ٢٠/٦/١٣٩٢.

[١١] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در دیدار اعضای مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات دینی حوزه علمیه، ١٧/٩/١٣٩٢.

[١٢] همان.

[١٣]  پیام حضرت آیت الله العظمی  مکارم شیرازی به نخستین اجلاسیه اساتید بسیجی حوزه علمیه قم ،٢/١١/١٣٩٣.

[١٤] بیانات حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه ، مسجد اعظم قم،٣١/٢/١٣٩٢.

 

پاسخگویی به سوالات فقهی راهبرد کلیدی در پویایی مقولۀ« فقه»

پاسخگویی به سوالات فقهی مخاطبان و کاربران به عنوان یکی از مهم ترین راهبردهای کلی و جامع پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مورد نظر می باشد، از این رو بهره گیری از فقهای برجستۀ حوزۀ علمیۀ قم و طلاب فاضل کارآمد و آگاه به اصول و مبانی فقهی معظم له، به عنوان رویکرد کلیدی این مرکز در رفع نیازهای فقهی مخاطبان به ویژه مقلّدین حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مورد اهتمام واقع شده است.

لذاپاسخگویی مستمر به سوالات و شبهات فقهی مخاطبین از جمله اقدامات و فعالیت های ارزشمند پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی به شمار می آید، از این رو تمرکز بر پاسخگویی به شبهات احکام و مسائل فقهی مورد نیاز جامعه، از جمله راهبردهای کلی سیاست های این پایگاه می باشد، به عنوان نمونه برخی از مهمترین عناوین پرسش های فقهی که در آذر ماه سال جاری به شرح ذیل است:

١. معاصی مصداق تعزیر منصوص.

٢. استفاده از پوشیه در محیط دانشگاه.

٣. اختیارات حاکم شرع در تعزیرات منصوص.

٤. ساخت مجسمه در رشته مجسمه سازی.

٥. عدم تسری آداب خاص یک زیارت در موارد مشابه.

بی شک رفع نیازهای فقهی مخاطبان بر مبنای رویدادهای مناسبتی و نیز رفع چالش های فقهی جامعه اسلامی از جمله شاخصه های مهمی است که در سیاست های راهبردی این مرکز مورد توجه قرار گرفته است.

لذا رویکرد پاسخگویی به پرسش ها و دغدغه های فقهی مخاطبین در آذر ،٩٤ به مسائلی از قبیل « زیارت باشکوه اربعین»، «وضعیت پوشش در دانشگاه ها« و نیز «چالش های موجود در احکام قضایی کشور» اختصاص یافته است که حاکی از نیاز سنجی مطلوب معاونت فقهی این پایگاه اینترنتی برای پاسخگویی هدفمند در رفع خلأهای فقهی مخاطبان است.

بدیهی است تلاش های بی شائبۀ علما و طلاب جوان در بخش پاسخگویی فقهی را می توان به عنوان گنجینۀ ارزشمند در تعامل موثّر مرجعیت دینی با افکار و دغدغه های عمومی جامعه لحاظ نمود.

لازم به ذکر است مخاطبان گرامی می توانند لیست کامل عناوین پرسش های و پاسخ های فقهی را از پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) به آدرس www.makarem.ir دریافت نمایند.

جهت دریافت فایل پی دی اف ماهنامه الکترونیکی خبری - تحلیلی بلیغ کلیک کنید

 

مشاهده ماهنامه الکترونیکی خبری - تحلیلی بلیغ در گالری تصاویر

 

پی نوشت:
  
    
تاریخ انتشار: « 1394/11/06 »
فهرست نظرات
*متن
*کد امنیتی http://makarem.ir
تعداد بازدیدکنندگان : 11828