مستثنیات دین محسوب نشدن منزل مسکونی که رفت آمد به آن ندارد
زوج به مدت بیش از سی سال است که در کانادا زندگی می کند و صاحب گذرنامه و تابعیت کانادایی است. زوجه مهریه را به اجرا گذاشته و به اندازه قدرالسهم ( سه دانگ) از منزل مسکونی متعلق به شوهر را توقیف کرده است. با عنایت به آنکه مرد ساکن کانادا و در آن کشور صاحب منزل مسکونی است آیا می تواند منزل مسکونی خود در ایران را به عنوان مستثنیات دین معرفی نماید؟
در صورتی که دارای منزل مسکونی در محل سکونت است و رفت و آمد به ایران ندارد و یا نیازی به به این خانه نیست، جزء مستثنیات محسوب نمی شود.
بری الذمه کردن زبانی
اگر از کسی پولی را طلبکار باشیم و او را بری الذمه کنیم و بر زبان هم جاری کنیم حکم چه می شود؟ آیا این بخشش زبانی و بری الذمه کردن زبانی را کسی بشنود یا نشوند در حکم تاثیری دارد؟ زنی در گوش شوهر از دنیا رفته اش می گوید مهریه ام را بخشیدم، آیا بعدا می تواند طلب اخذ مهریه کند؟
هنگامی که ببخشد نمی تواند طلب کند شنیدن یا نشنیدن دیگران اثری ندارد.
شرط انشاء در ابراء ذمه
برای ابراء ذمه، انشاء شرط است؟
برای ابراء ذمه، احتیاط آن است که انشاء کنند.
اجبار زن برای گرفتن مهریه از شوهر و جهت پرداخت بدهی خود
اگر شخصی از زنی طلبکار باشد و زن معسر باشد آیا میتوان او را مجبور نمود تا با اخذ مهریه از همسرش بدهی خود را بپردازد؟
در صورتی که گرفتن مهریه از همسرش مشکل مهمی نداشته باشد مانعی ندارد.
مستثتیات دین بودن زیورآلات در حد شأن
يک سالي ميشود که مبلغي را به کسي قرض دادم حالا هم تقاضاي پس گرفتن آن را کردم گفتن زندگيشون از هم پاشيد و ندارند و ميخواهند حلقه اي ازدواجشون را بفروشن و پول را پس بدهند، آيا گرفتن و استفاده از اين پول جايز و درست است (آیازیور آلات در حد شأن از مستثنیات دین است؟)
زیورآلات در حد شأن و مورد نیاز نیز از مستثنیات دین محسوب می شود.
نمازخواندن بالباسی که از قرض ربوی یا مال مخلوط به حرام تهیهشده
آیا پرداخت پول لباس از محل پول ربوی یا حلال مخلوط با ربا باشد معامله صحیح است؟
هرگاه لباسى را بخرد و بعداً با پولى كه از راه قرض ربايى به دست آورده، يا از پول حلالى كه مخلوط به ربا است، به صاحب لباس بدهد، چنانچه موقع خريد قصدش اين بوده كه از چنين پولى آن را بپردازد پوشيدن آن لباس و نمازخواندن با آن اشكال دارد و اگر موقع خريد قصدش اين نبوده بعداً اين قصد براى او پیداشده، اشكال ندارد، ولى ذمّه او با مال حرام ادا نمی شود.
قرض دادن ارز یک کشور و پس گرفتن ارز کشور دیگر
آیا میتوان مثلاً مقداری ریال به کسی قرض داد و دلار از او پس گرفت؟
اگر کسى پولى را به دیگرى قرض بدهد خواه پول ایرانى باشد یا پول خارجى فقط همان مقدار را میتواند از او بگیرد و زیادتر از آن ربا و حرام است.
پرداخت غیر نقدی دین نقدی
بدهکاری قصد پرداخت دین خود را- بدون اینکه دائن مطالبه نموده باشد- داشته و دین نیز حالّ بوده و عندالمطالبه است ولی مدیون معسر بوده و توانایی پرداخت آن را فقط بهصورت غیر نقدی دارد و در پی پرداخت دین خود هست آیا مدیون میتواند به حاکم مراجعه و حاکم نظر به وضعیت مدیون مهلت عادله یا اقساط قرار دهد؟
اگر دین نقدی بوده نمیتواند آن را بهوسیله غیر نقدی بپردازد مگر اینکه طلبکار اجازه دهد.
تقسیم دارایی میتی که اموالش کفاف طلبکاران را نمی دهد
دارایی میتی ده میلیارد است یک میلیارد به کسی و ده میلیارد به شخص دیگری؛ بدهکار است. سهم هرکدام از طلبکارها از دارایی میت چقدر است؟
اموال میت به یازده قسمت تقسیم می شود یک سهم آن برای طلبکار یک میلیاردی و ۱۰ سهم بقیه برای طلبکار ۱۰ میلیاردی.
قرض کردن برای انجام قربانی حج
کسی که مالی برای تهیه حیوان جهت قربانی نداشته باشد اما امکان قرض کردن را داشته باشد، آیا لازم است قرض کند و قربانی را انجام دهد؟
حاجى اگر بتواند بدون زحمت و مشقّت قرض كند و مالى داشته باشد كه بتواند قرض خود را ادا نمايد، بايد قرض كند و قربانى نمايد.
پرداخت قرضالحسنه بشرط عدم استفاده از موجودی آن تا قبل از تسویه
صندوق قرضالحسنهی مسجدی برای افزایش موجودی خود به شکل سوری مقداری وام به اعضا میدهد بهشرط اینکه تا تسویهی اقساط از موجودی آن استفاده نکنند. حکم این وام چیست؟
درصورتیکه پولي که وامدهنده در صندوق میگذارد صرف وام دادن سايرين بشود اشکالي ندارد ولي اگر خودشان (هيأت امناء) از آن استفاده کنند جايز نيست.