شرایط جاعل
جاعل باید چه صفات و شرایطی داشته باشد؟
جاعل بايد بالغ و عاقل باشد و از روى اراده و اختيار قرارداد ببندد و شرعاً بتواند در مال خود تصرّف كند، بنابراين جعاله آدم سفيهى كه مال خود را بيهوده مصرف مىكند صحيح نيست.
جاعل بايد بالغ و عاقل باشد و از روى اراده و اختيار قرارداد ببندد و شرعاً بتواند در مال خود تصرّف كند، بنابراين جعاله آدم سفيهى كه مال خود را بيهوده مصرف مىكند صحيح نيست.
كار موردقرارداد بايد حرام نباشد و نيز بايد نتيجه عقلايى داشته باشد، بنابراين اگر بگويد هرکسی شراب بخورد، يا هر كس در شب بهجای تاريكى برود فلان مبلغ را به او مىدهم اين جعاله صحيح نيست.
كسى كه در كارهاى وضو يا شرايط آن مثل پاك بودن آب و وجود مانع بر اعضاى وضو، زياد شك مىكند، بايد اعتنا نكند و مطابق معمول مردم انجام دهد
اگر در شبیهخوانی کسانى میخواهند در نقش آن بزرگواران ظاهر شوند، باید افراد مهذّب و پاک و خوشنامی باشند و چهبهتر که آن بزرگواران بهطور وضوح نشان داده نشوند.
چنانچه از رقص و موسيقى حرام و كارهاى نامشروع ديگر پرهيز شود و اشعار مناسب خوانده شود، يا نمایشهای شاد مشروعى داده شود مانعى ندارد؛ و بسيارى از متدینین در جلسات جشن ازدواج و مانند آن از همين روش استفاده میکنند.
«حج» در تمام عمر یکبار بر همهکسانی كه داراى شرايط زير باشند، واجب است:1 ـ بالغ بودن 2 ـ عاقل بودن 3 ـ با انجام حج، عمل واجب ديگرى كه مهمتر از حج است ترك نشود يا كار حرامى كه اهمیتش در شرع بيشتر است بجا نياورد. 4 ـ استطاعت.
در حج تمتّع پنج چيز شرط است:1. نيّت؛ يعنى قصد كند براى خدا اين اعمال را بهعنوان «حج تمتّع» بجا آورد؛ بنابراين اگر نوع ديگرى از حج را قصد كند، يا مردّد ميان «حج تمتّع» و نوع ديگرى باشد، يا قصد او خالص براى خدا نباشد، حجش صحيح نيست.2. «عمره» و «حج» بايد هر دو در ماههای حج (ماه شوّال، ذىالقعده و ذىالحجه) واقع شود؛ بنابراين اگر تمام عمره، يا قسمتى از آن را قبل از ماه شوّال انجام دهد كافى نيست.3. احرام «حج تمتّع» همانطور كه گفته شد، بايد از خود مکه باشد و تفاوتی ميان محلّهها و مناطق مختلف مکه قديم و جديد نيست، خواه از منزل باشد، يا از مسجدالحرام، حتّى در كوچه يا خيابان مکه مىتواند قصد احرام كند، ولى بهتر از همهجا براى احرام حج «مسجدالحرام» است؛ البتّه احتياط واجب آن است كه از محدوده حرم خارج نباشد.4. «عمره تمتّع» و «حج تمتّع» هر دو بايد در يك سال انجام شود؛ بنابراين، اگر يكى را امسال و ديگرى را سال ديگر در ماههای حج انجام دهد صحيح نيست.5. درصورتیکه «حج تمتّع» عنوان نيابت داشته باشد بايد «عمره» و «حج» هر دو بهوسیله يك نفر انجام شود؛ بنابراين اگر يك نفر عمره تمتّع و ديگرى حج را بجا آورد، كافى نيست.
تمام چيزهايى كه در لباس نمازگزار شرط است در دو جامه احرام نيز شرط مىباشد؛ بنابراين لباسهای احرام بايد پاك باشد و از اجزاى حيوان حرامگوشت، يا ابريشم خالص و زربفت نباشد. (در اين حكم، بنا بر احتياط واجب، فرقى ميان زن و مرد نيست، هرچند در نماز در مورد پارچه ابريشم و زربفت ميان زن و مرد تفاوت است).
شرايط قربانى حج تمتّع در حيوانى كه براى كفّاره قربانى مىشود، معتبر نيست، بنابراين مىتوان گوسفند خصّى و معيوب را براى اين منظور قربانى كرد.
اگر بعد از فراغت از طواف، در عدد دورهاى طواف يا شرايط طواف مانند وضو و غيره شك كند اعتنا نمىكند.
هرگاه بعد از فراغت از رمى جمرات و اتمام آن، شك كند كه سنگها را درست انداخته يا نه، (يعنى شك در شرايط كند) بنا را بر صحت مىگذارد.
سنگريزهها چهار شرط دارد: اوّل: «سنگ» باشد؛ نه كلوخ و گِل، يا چيز ديگر. دوم: آنها را از «حرم» جمع كند؛ و بهتر آن است كه همان شب عيد، كه در مشعرالحرام است، سنگها را ازآنجا جمعآورى كند. جمعآوری از «منى» و «مکه» نيز مانعى ندارد، ولى از عرفات كافى نيست؛ چون خارج از حرم است.سوم: سنگريزهها «بكر» باشد؛ يعنى قبلاً خودش يا ديگرى از آنها براى رمى جمرات (هرچند در سالهای قبل) استفاده نكرده باشد. بنابراين، از سنگهایی كه دور جمره افتاده و از آن استفاده كردهاند، نمىتوان استفاده كرد؛ ولى اگر در غير انجام سنگهایی ببيند و شك كند كه آيا از آنها استفادهشده، يا نه؟ مىتواند از آنها در رمى استفاده كند. ضمناً بايد توجّه داشت تعداد سنگريزههاى موردنیاز او براى سه روز 49 عدد مىباشد (و اگر ناچار باشد روز سيزدهم را بماند هفتاد سنگ لازم است) كه بهتر است شب عيد آنها را از مشعر جمع كرده و در كيسهاى با خود بياورد و چون ممكن است بعضى از آنها به جمره اصابت نكند، سزاوار است تعداد بيشترى جمعآورى كند.چهارم: سنگها «مباح» باشد؛ بنابراين با سنگ غصبى، يا آنچه كه شخص ديگرى براى خودش جمع كرده (بدون رضايت او) نمىتوان رمى كرد.