جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

روزه‌هايى كه در حال جنون به‌جا نياورده، بعد از عاقل شدن لازم نيست قضا كند.

كسى كه روزه قضاى ماه رمضان را به‌جا می‌آورد می‌تواند پيش از ظهر روزه را افطار كند، به‌شرط اين‏كه وقت براى قضاى روزه تنگ نباشد، ولى بعدازظهر جايز نيست، همچنين اگر قضاى روزه غير معيّنى (مانند قضاى روزه نذر) را گرفته باشد احتياط واجب آن است كه بعدازظهر روزه را باطل نكند.

در صورت ادامه عذر تا رمضان آینده تبدیل به فدیه می‌شود ولی اگر روزه برای خودش ضرر ندارد و فقط برای شیرخوار ضرر دارد قضا ساقط نمی‌شود.

روزه‌هايى كه به خاطر مسافرت يا بيمارى و مانند آن ترك شده، بايد قضا كند

بر پسر بزرگ‌تر واجب است روزه‌هايي که والدين براثر عذر شرعي ترک کرده و توانايي بر قضا داشته ولي موفق بر قضاي آن نشده‌اند را بجا آورد و نسبت به غير آن وظيفه ندارد. مگر اينکه وصيتي کرده باشند که مطابق آن بايد عمل کرد. هرچند در صورت امکان شايسته است ساير فرزندان نسبت به آنچه بر آن‌ها واجب نيست نيز اقدام کنند.

در روزه قضا بايد روزه‌ها را قضا کند و نسبت به کفّاره آن‌ها مطابق مسئله (کفاره عمدی باطل کردن روزه-1401) و (ناتوانی در پرداخت کفاره عمد 1402) توضیح المسائل ما عمل کند و اگر تا پايان عمر توان داشته باشد ولي انجام ندهد بايد وصيت کند و اگر ناتوان شده قضا ندارد و کافي است کفاره دهد.

چنانچه عذر شرعی داشته است باید برای هر روز دو نفر مسکین را اطعام کند و اگر عذر عرفی داشته بچه ها باید بعدا قضا کنند و نیازی به وصیت نیست، البته اگر عذر نداشته و عمدی بوده است باید 62 فقیر را برای هر روز سیر کند.

هرگاه قضاى روزه ماه رمضان را چند سال به تأخير اندازد بايد قضا را به‌جا آورد و براى هرروز يك مد طعام به فقير دهد و باگذشت سالها كفّاره متعدّد نمی‌شود.

اگر كافرى مسلمان شود قضاى روزه‌هاى گذشته واجب نيست.

كسى كه به‌واسطه بيمارى يا حيض و نفاس روزه ماه رمضان را نگيرد و پيش از پايان ماه‏ رمضان از دنيا برود لازم نيست روزه‌هايى را كه نگرفته براى او قضا نمايند.

هرگاه روزه ماه رمضان را عمداً یا به‌واسطه عذرى نگيرد و تا رمضان آينده عمداً قضاى آن را بجا نياورد درحالی‌که عذرش برطرف شده، بايد بعداً روزه را قضا كند و براى هرروز يك مد طعام كفّاره بدهد، همچنين اگر در قضاى روزه كوتاهى كند تا وقت تنگ شود و در تنگى وقت عذرى پيدا كند، بايد بعداً هم قضا به‌جا آورد و هم كفّاره دهد، امّا اگر كوتاهى نكرده و اتفاقاً در تنگى وقت عذرى پیداشده فقط قضا لازم است.

اگر وقت روزه قضا تنگ است اول باید قضا را بگیرد و اگر وقت تنگ نیست بهتر است اول قضا را بگیرد.