ماهيت و عوامل قيام عاشورا
فهرست موضوعات
جستجو 
در مورد نهضت امام حسين (ع) سوالاتى مطرح است كه روشن شدن علل قيام آن حضرت بستگى به پاسخ اين سوالات دارد. سوالات چنين است:
1) آيا اگر يزيد براى گرفتن بيعت از امام حسين (ع) به او فشار نمی آورد، باز هم او با حكومت يزيد مخالفت مى‏ كرد؟
2) آيا اگر مردم كوفه امام حسين را به عراق دعوت نمی كردند، باز هم اين قيام رخ مى‏ داد؟
3) آيا اين قيام و نهضت، يك اقدام حساب نشده و ناآگاهانه و يك انقلاب انفجارى بود از نوع قيامها انفجارهاى اجتماعى كه امروز ماديها مطرح مى‏ كنند؟ يا يك انقلاب آگاهانه و حساب شده بود؟
براى روشن شدن پاسخ اين سوالات لازم است مقدمتاً يادآور شويم كه برخلاف پديده هاى طبيعى كه معمولا تك ماهيتى هستند، پديده هاى اجتماعى ممكن است چند ماهيتى باشند مثلا يك فلز نمی تواند در يك زمان، هم ماهيت طلا داشته باشد و هم ماهيت مس، ولى پديده هاى اجتماعى مى‏ توانند در آن واحد چند بعد داشته باشند و عوامل مختلفى در پيدايش آن‏ها موثر باشد. مثلا يك نهضت مى‏ تواند داراى ماهيت عكس العملى باشد يعنى صرفاً يك عكس العمل باشد، و در عين حال ماهيت تهاجمى نيز داشته باشد و در صورت داشتن ماهيت عكس العملى، ممكن است در برابر يك جريان، عكس العمل منفى و در برابر جريان ديگر عكس العمل مثبت به شمار برود.
قيام امام حسين (ع) از اين گونه پديده ها بود و همه اينها در نهضت آن حضرت وجود داشت، زيرا عوامل مختلف در آن اثر داشت كه ذيلا توضيح مى‏ دهيم:

12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma
آبی
سبز تیره
سبز روشن
قهوه ای