نواب خاص
فهرست موضوعات
جستجو 

نايبان خاص (1) حضرت مهدى در دوران غيبت صغرى، چهار تن از اصحاب با سابقه امامان پيشين و از علماى پارسا و بزرگ شيعه بودند كه «نوّاب اربعه» ناميده شده اند. اينان به ترتيب زمانى عبارت بودند از:
1 - ابو عَمرو عثمان بن سعيد عَمرى،
2 - ابو جعفر محمد بن عثمان بن سعيد عَمرى،
3 - ابوالقاسم حسين بن روح نوبختى،
4 - ابو الحسن على بن محمد سَمَرى.
البته امام زمان - عليه السلام - وكلاى ديگرى نيز در مناطق مختلف مانند: بغداد، كوفه، اهواز، همدان، قم، رى آذربايجان، نيشابور و... داشت كه يا به وسيله اين چهار نفر، كه در رأس سلسله مراتب وكلاى امام قرار داشتند، امور مردم را به عرض حضرت مى رساندند (2) و از سوى امام در مورد آنان «توقيع» هايى (3) صادر مى شده است. (4) و يا - آن گونه كه بعضى از محققان احتمال داده اند - سفارت و وكالت اين چهار نفر، وكالتى عامّ و مطلق بوده ولى ديگران در موارد خاصى وكالت و نيابت داشته اند (5) مانند:
محمد بن جعفر اسدى، احمد بن اسحاق اشعرى قمى، ابراهيم بن محمد همدانى، احمد بن حمزة بن اليسع (6)، محمد بن ابراهيم بن مهزيار (7)، حاجز بن يزيد، محمد بن صالح (8)، ابو هاشم داود بن قاسم جعفرى، محمد بن على بن بلال، عمر اهوازى، و ابو محمد و جنائى (9).

1- در آن روزگار، به جاى «نيابت» و «نواب» بيشتر تعبير «سفارت» و «سفرأ» به كار برده مى شد.
2- چنانكه طبق نقل شيخ طوسى، حدود ده نفر در بغداد به نمايندگى از طرف محمد بن عثمان فعاليّت مى كردند (الغيبة، ص 225).
3- توقيع به معناى حاشيه نويسى است و در اصطلاح علماى شيعه به نامه ها و فرمانهايى كه در زمان غيبت صغرى از طرف امام به شيعيان مى رسيده توقيع گفته مى شود.
4- صدر، المهدى،، ص .189
5- امين، سيد محسن، أعيان الشيعة، ج 2، ص .48
6- طوسى،، الغيبة، ص 257، .258
7- كلينى،، اصول كافى،، ج 1، ص 518، ح .5
8- كلينى، همان كتاب، ص 521، ح 14 و .15
9- طبرسى،، اًعلام الورى، ص .444
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma
آبی
سبز تیره
سبز روشن
قهوه ای