مفسران در تفسیر این دو کلمه که در آیات مورد بحث آمده است، احتمالات گوناگونى داده اند، اما آنچه با مفهوم آیه سازگارتر است، این است که منظور از «فِتْنَهٌ» اختلاف، پراکندگى و تزلزل مبانى عقیده اى مسلمانان بر اثر وسوسه هاى دشمنان است.
و «فساد» هر گونه نابسامانى و خرابى نظامات مختلف اجتماعى را شامل مى شود، مخصوصاً ریخته شدن خون بى گناهان و ناامنى و مانند آنها.
در حقیقت قرآن مجید به مسلمانان هشدار مى دهد: اگر پیوند ارتباط و تعاون و برادرى را با هم محکم نکنند، و از دشمنان قطع پیوند و همکارى ننمایند روز به روز تشتت و پراکندگى در صفوف آنها بیشتر مى شود، و با نفوذ دشمنان در مجتمع اسلامى، و وسوسه هاى اغواگر آنان پایه هاى ایمان سست و متزلزل مى گردد، و از این راه فتنه عظیمى دامانشان را خواهد گرفت.
همچنین بر اثر نبودن پیوند محکم اجتماعى، و رخنه دشمن در صفوف آنها، انواع مفاسد، ناامنى، خونریزى و تباهى اموال، فرزندان و نابسامانى ها در اجتماع آنها آشکار خواهد شد، و فساد کبیر همه جا را فرا خواهد گرفت.
پروردگارا! جامعه اسلامى ما را به لطفت بیدار کن!
از خطرات پیوند و همکارى با دشمنان آگاه ساز!
و در پرتو خود آگاهى و وحدت کلمه، اجتماعمان را از «فتنه» و «فساد» پاک فرما!
پایان سوره انفال(1)