3 ـ درس یگانگى و اتحاد
فهرست موضوعات
جستجو 


در روایات آمده است: قبیله قریش در جاهلیت امتیازات نادرستى براى خود قائل بودند، و براى هیچ یک از اعراب مقامى را که براى خویشتن مى دانستند قایل نبودند، آنها خود را «حُمس» (بر وزن خمس) به معنى کسى که در دین خود محکم و پابرجاست مى خواندند، و به عنوان فرزندان ابراهیم(علیه السلام) و سرپرستان خانه کعبه خود را از همه برتر مى شمردند.
از جمله این که مى گفتند: ما نباید در مراسم حج به عرفات برویم; زیرا عرفات از حرم «مکّه» بیرون است، اگر چنین کنیم عرب براى ما ارزشى قائل نخواهد شد، حرم مکّه با نقاط بیرون حرم یکسان نیست، این سخن را در حالى مى گفتند که: مى دانستند وقوف در عرفات جزء مراسم حج ابراهیمى است.(1)
قرآن در آیات فوق خط بطلان بر این اوهام کشید و به مسلمانان دستور داد همه با هم، در عرفات وقوف کنند و از آنجا همگى به سوى مشعر الحرام و از آنجا به سوى منى کوچ نمائید، جمله ثُمَّ أَفیضُوا مِنْ حَیْثُ أَفاضَ النّاسُ: «از همان جا که مردم کوچ مى کنند شما هم کوچ کنید» اشاره لطیفى به این معنى است.
در واقع قرآن با این بیان، دستور مى دهد: همه مردم بدون استثناء نخست به عرفات بروند و از آنجا به مشعر الحرام و سپس به سرزمین منى کوچ کنند.(2)
دستور استغفار در ذیل آخرین آیه فوق، اشاره به این است که: از خداوند طلب آمرزش تمام گناهان را کنند و از آن افکار و خیالات جاهلى که مخالف روح مساوات، و برابرى حج است کنار روند و یادآور مى شود اگر دست بردارند خداوند غفور و رحیم است.
باید توجه داشت «افاضه» از ماده «فَیْض» در اصل، به معنى جریان و ریزش آب است و از آنجا که وقتى مردم به طور دسته جمعى از جائى به نقطه دیگرى با سرعت حرکت مى کنند بى شباهت به یک نهر جارى نیست این تعبیر به کار مى رود.

* * *


1 ـ «سیره ابن هشام»، جلد 1، صفحات 211 و 212.
2 ـ تعبیر به «ثُمَّ» نشان مى دهد که بعد از افاضه و کوچ کردن از عرفات به مشعر الحرام از آنجا (به سرزمین منى) کوچ کنند.
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma
آبی
سبز تیره
سبز روشن
قهوه ای