مجازات دزدان
فهرست موضوعات
جستجو 



در چند آیه قبل احکام «محارب» یعنى کسى که با تهدید به وسیله اسلحه «آشکارا» متعرّض جان، مال و نوامیس مردم مى شود بیان شد، در این آیات، به همین تناسب، حکم دزد، یعنى کسى که به طور پنهانى و مخفیانه اموال مردم را مى برد بیان گردیده است:
نخست مى فرماید: «دست مرد و زن سارق را قطع کنید» (وَ السّارِقُ وَ السّارِقَةُ فَاقْطَعُوا أَیْدِیَهُما).
در اینجا مرد دزد، بر زن دزد، مقدّم داشته شده در حالى که در آیه حدّ زنا، زن زاینه، بر مرد زانى مقدّم ذکر شده است، این تفاوت شاید به خاطر آن باشد که در مورد دزدى عامل اصلى بیشتر مردانند، و در مورد ارتکاب زنا، عامل و محرّکِ مهم تر زنان بى بند و بار!
آنگاه مى گوید: «این کیفرى است در برابر اعمالى که انجام داده اند و مجازاتى است از طرف خداوند» (جَزاءً بِما کَسَبا نَکالاً مِنَ اللّهِ).
در حقیقت این جمله اشاره به آن است که:
اوّلاً ـ این کیفر نتیجه کار خودشان است و چیزى است که براى خود خریده اند.
و ثانیاً ـ هدف از آن پیشگیرى و بازگشت به حق و عدالت است; زیرا «نَکال» به معنى مجازاتى است که به منظور پیشگیرى و ترک گناه انجام مى شود ـ این کلمه در اصل، به معنى لجام و افسار است و سپس به هر کارى که جلوگیرى از انحراف کند گفته شده است ـ
و در پایان آیه براى رفع این توهّم که مجازات مزبور عادلانه نیست مى فرماید: «خداوند توانا و حکیم است» (وَ اللّهُ عَزیزٌ حَکیمٌ).
هم توانا و قدرتمند است، بنابراین دلیلى ندارد که از کسى انتقام بگیرد، و هم حکیم است، بنابراین دلیلى ندارد که کسى را بى حساب مجازات کند.

* * *

در آیه بعد راه بازگشت را به روى آنها گشوده مى فرماید: «کسى که بعد از این ستم، توبه کند و در مقام اصلاح و جبران برآید خداوند او را خواهد بخشید; زیرا خداوند آمرزنده و مهربان است» (فَمَنْ تابَ مِنْ بَعْدِ ظُلْمِهِ وَ أَصْلَحَ فَإِنَّ اللّهَ یَتُوبُ عَلَیْهِ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحیمٌ).
اما آیا به وسیله توبه، تنها گناه او بخشوده مى شود؟ و یا این که: حدّ سرقت (بریدن دست) نیز ساقط خواهد شد؟
معروف در میان فقهاى ما این است که: اگر قبل از ثبوت سرقت در دادگاه اسلامى توبه کند، حدّ سرقت نیز از او برداشته مى شود، ولى هنگامى که از طریق دو شاهد عادل، جرم او ثابت شد با توبه از بین نمى رود.
در حقیقت، توبه حقیقى که در آیه به آن اشاره شده، آن است که قبل از ثبوت حکم در محکمه، انجام گیرد، و گرنه هر سارقى هنگامى که خود را در معرض مجازات ببیند، اظهار توبه خواهد نمود، و موردى براى اجراى حق باقى نخواهد ماند.
و به تعبیر دیگر: «توبه اختیارى» آن است که: قبل از ثبوت جرم در دادگاه، انجام گیرد، و گرنه توبه اضطرارى همانند توبه اى که به هنگام مشاهده عذاب الهى و یا آثار مرگ صورت مى گیرد، ارزشى ندارد.

* * *

و به دنبال حکم توبه سارقان، روى سخن را به پیامبر بزرگ اسلام(صلى الله علیه وآله) کرده، مى فرماید: «آیا نمى دانى که خداوند مالک آسمان و زمین است؟! و هر گونه صلاح بداند در آنها تصرّف مى کند؟! هر کس را که شایسته مجازات بداند مجازات، و هر کس را که شایسته بخشش ببیند مى بخشد و او بر هر چیز توانا است» (أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللّهَ لَهُ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ یُعَذِّبُ مَنْ یَشاءُ وَ یَغْفِرُ لِمَنْ یَشاءُ وَ اللّهُ عَلى کُلِّ شَیْء قَدیرٌ).
 
* * *

12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma
آبی
سبز تیره
سبز روشن
قهوه ای