2 ـ نفاق «اعتقادى» و «عملى»
فهرست موضوعات
جستجو 


«نفاق» معنى وسیعى دارد، که هرگونه دوگانگى ظاهر و باطن را در بر مى گیرد، مصداق بارز آن، «نفاق عقیدتى» است، که آیات «منافقون» معمولاً ناظر به آن است و آن مربوط به کسانى است که در ظاهر اظهار ایمان مى کنند، ولى در دل شرک و کفر، پنهان مى دارند.
اما «نفاق عملى» در مورد کسانى است که اعتقاد باطنى آنها اسلام است، ولى اعمالى بر خلاف این تعهد باطنى انجام مى دهند که دوگانگى چهره درون و برون را نشان مى دهد، مانند: پیمان شکنى، دروغ و خیانت در امانت، لذا در حدیثى از پیامبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) آمده است: ثَلاثٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ کانَ مُنافِقاً، وَ إِنْ صامَ وَ صَلّى، وَ زَعَمَ أَنَّهُ مُسْلِمٌ: مَنْ إِذَا ائْتُمِنَ خانَ، وَ إِذا حَدَّثَ کَذِبَ، وَ إِذا وَعَدَ أَخْلَفَ:
«سه چیز است در هر کس باشد منافق است، هر چند نماز بخواند، روزه بگیرد و خود را مسلمان بداند: کسى که در امانت خیانت کند، به هنگام سخن گفتن دروغ گوید، و هر گاه وعده اى دهد، تخلف نماید».(1)
در حدیث دیگرى از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم: ما زادَ خُشُوعُ الْجَسَدِ عَلى ما فِى الْقَلْبِ فَهُوَ عِنْدَنا نِفاقٌ: «هر مقدار خشوع ظاهر بر آنچه در قلب است، افزون گردد او در نزد ما نفاق است».(2)
و در جاى دیگر از امام على بن الحسین(علیهما السلام) مى خوانیم: إِنَّ الْمُنافِقَ یَنْهى وَ لایَنْتَهِی وَ یَأْمُرُ بِما لایَأْتِی: «منافق، نهى از منکر مى کند، اما خود، آن را ترک نمى گوید، و امر به معروف مى کند اما خودش انجام نمى دهد»!(3)
و از شعب مهم نفاق عملى، شرک و ریاکارى است، که در روایات اسلامى نیز به آن اشاره شده است.

* * *

خداوندا! دامنه نفاق، وسیع و گسترده است و جز به لطف و مرحمتت راه نجات از آن نیست، ما را در این راه پرپیچ و خم یارى فرما!
پروردگارا! ما را از کسانى قرار ده که به هنگام وداع با دنیا در آتش حسرت نمى سوزند و تقاضاى بازگشت نمى کنند!
بارالها! خزائن آسمان ها و زمین از آن تو است، و عزت مخصوص تو و اولیاء تو است، ما را به برکت ایمان، عزیز دار، و از خزائن بى پایانت نصیبى مرحمت کن!
 
آمِیْنَ یا رَبَّ العالَمِیْنَ
 پایان سوره منافقون(4)

* * *


1 ـ «سفینة البحار»، جلد 2، صفحه 605 ـ «کافى»، جلد 2، صفحه 290.
2 ـ «اصول کافى»، جلد 2، باب «صفة النفاق»، حدیث 6.
3 ـ همان مدرک، حدیث 3.
4 ـ تصحیح: 26 / 1 / 1383.
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma
آبی
سبز تیره
سبز روشن
قهوه ای