ستر 9 مطلب

ضرورت بحث از حجاب و پوشش بانوان در جامعه؟!

چرا این قدر به بحث حجاب پرداخته می شود؟! آيا این یک استراتژی سياسی است يا اينكه به لحاظ شرعی و دينی واجب و لازم است؟

اگر الزامی به حجاب در جوامع دینی مشاهده می شود، طبق فرامین الهی و برای حفظ منافع و مصالح عالی است؛ نه یک استراتژی سياسی موقت. حجاب‏ از واجبات و مسلّمات، بلكه از ضروريّات دين‏ اسلام است؛ دین انسان را ملزم به صیانت از گوهر حیاء در پوشش، نگاه، گفتار، رفتار و آرایش می نماید. این وجوب دینی حجاب فرآیندی منطبق با فطرت توحیدی و در راستای حفظ گوهر حیاء است که در تمدن ها و ادیان پیشین نیز بدان پرداخته می شد. بازشناسایی زنان به عفت و مصونیت از آزارها؛ حفظ مردان از شعله غریزه؛ مصونیت خانواه؛ کاهش فرزندان نامشروع؛ حفظ ارزش و احترام زن؛ استواری اجتماع و حفظ نيروی فعال و كم كردن هزينه اقتصادی و ايجاد آرامش روحی زنان و مردان و ... از حکمت های وجوب دینی حجاب است.

اهمیت و جایگاه حجاب در روایات اسلامی؟

اهمیت و جایگاه حجاب در روایات اسلامی چگونه بیان شده است؟

در روایات معصومین(ع) تأکیدات بسیار ویژه ای بر رعایت حجاب بانوان و لزوم حفظ عفت اجتماعی شده است. برای مثال در گروهی از این روایات با بیان ضرورت حجاب، حدود ثغور آن اعم از سنی که دختران باید حجاب بر سر گذارند یا تعیین محدوده زینت یا مقداری از بدن که باید پوشیده شود، تبیین شده است.
از سویی دیگر، روایات بسیار فراوانی دیگری نیز در تبیین اهمیت حیاء و عفاف در جامعه اسلامی به عنوان دو امری که ارتباط تنگاتنگی با مقوله حجاب دارند، بیان شده است و این بحث از جنبه های مختلفی مورد واکاوی قرار گرفته است.
علاوه بر آن گزارش های تاریخی ای نیز از عملکرد پیامبر اسلام(ص) و حضرت علی(ع) در جامعه معاصرشان به دست ما رسیده که حساسیت ویژه آنها را برای اقامه عملی حجاب و زمینه سازی حکمرانی فضای عفت در جامعه بازتاب می دهد.
در کنار همه اینها سیره عملی بانوانی از اهل بیت(ع) مانند حضرت زهرا(س) و حضرت زینب(س) را داریم که لحظه لحظه حیات شان، ارائه کامل ترین و بهترین الگوی عملی عفاف و حجاب و غیرتمندی بر این فضیلت اخلاقی است.

پیشینه حجاب در ملل و اقوام مختلف؟

آیا حجاب و پوشش بانوان در میان اقوام و ملل گذشته سابقه ای دارد؟

مطالعه تاریخ پوشش اقوام گذشته نشان می دهد که پوشیدن لباس برای پرهیز از زشتی برهنگی نقش مهمی برای آنها داشته است. برای نمونه در ایران باستان همواره در میان تمامی اقوام، پوشیدن لباس بلند و گشاد برای زنان مرسوم بود. زنان حوزه مدیترانه و یونان و آسیای صغیر نیز حداقل هنگام خروج از منازل و حضور در بازارها، صورت های شان را می پوشاندند. در انگلستان موهای زنان در زیر روسری هایی از جنس کتان مخفی می شد و جامه های بلند و جوراب های ضخیم، ساق زنان را می پوشاند. در اسپانیا زنان از کالسکه های دربسته برای تردد استفاده می کردند و روی شلوارهای شان نیز بعضا دامن هایی پرچین به تن می کردند. در فرانسه موها اغلب در کیسه ای ابریشمی پنهان می شد و هنگام سوارکاری یا پیاده روی، علاوه بر استفاده از شلوارهای کتان، بر چهره ماسک هم کشیده می شد.

پیشینه حجاب در اسلام؟

آيا حجاب قبل از آمدن اسلام در ميان زنان عرب وجود داشته است و نقش اسلام در اين ميان چه بوده است؟ کیفیت تشریع حجاب در اسلام چگونه بوده است؟

به تصريح ادله، حجاب قبل از آمدن اسلام، در ميان زنانِ عرب وجود داشته؛ اما به خاطر كامل نبودن، اسلام به آن ورود پيدا كرد و در دو سوره قرآن، احكام مورد نياز را صادر نمود. در سوره احزاب با خطاب قرار دادن زنان پيامبر(ص) و در سوره نور با خطاب قرار دادن همه زنان مؤمنه احكام حجاب را به كامل ترين شكل ممكن تبيين نمود. خداوند در آخرين آيه حجاب چنين فرموده است: «و به زنان با ايمان بگو چشم هاى خود را [از نگاه هوس آلود] فرو گيرند، و دامان خويش را حفظ كنند و زينت خود را - جز آن مقدار كه نمايان است - آشكار ننمايند و [اطراف] روسری هاى خود را بر سينه خود افكنند [تا گردن و سينه نیز با آن پوشانده شود]، و زينت خود را آشكار نسازند...».

تاثیر حجاب و بی حجابی، در عاقبت اخروی انسان؟

آیا یک شخص بی حجاب باوجود اینکه سایر اعمالش خوب است، باز هم جهنّمی می شود؟! چه بسا بسیاری از با حجاب ها سایر اعمالشان مناسب نیست!

جایگاه مهم مساله حجاب و عفاف در آیات قرآن، روایات و سیره معصومین(ع) جای تردید نمی گذارد که این حکم یکی از ضروریات دین و ترک آن معصیت و موجب عذاب الهی است و احادیثی نیز درباره جایگاه زنان بی حجاب در دوزخ و جزای اخروی تارکان حجاب، از حضرت رسول(ص) و امام علی(ص) نقل شده است.

علاوه بر اینها عذاب اخروی بی حجاب چیزی جز تمثل اعمالش نیست که به تصریح آیات و روایات هیچ کس نمی تواند در آخرت از آن رهایی یابد. حتی زنان محجبه ای که مرتکب گناهان دیگری در زندگی شان شده اند، در آخرت با عقوبت الهی که تجسم آن اعمال ناپسند بوده مواجه می شوند.

اهمیت حجاب و عدم درج آن در فروع دین!

آیا درج نشدن حجاب ذیل فروع دین ، نشانه کم اهمیّت بودن آن نیست؟!

اولا: منظور از فروع دین احکام شرعی اسلام در موضوعات و زمینه های مختلف است؛ به دیگر سخن، فروع دین مجموعه تکالیفی است که یک مسلمان باید به آنها عمل نماید. فروع دين بسيار زياد است و هر شخصى نمى تواند آنها را از منابع دینی استخراج كند. شمارش آنها به هشت یا ده، از باب اهمیت اینها در بخش عبادات است و گرنه آن چنان که برخی از علما گفته اند، هر آنچه در برابر اصول قرار دارد و جزء احکام عملی است، یعنی همه واجبات و محرمات و احکام معاملات از فروع دین شمرده می شوند.

ثانیا: نگاهی به آیات قرآن و بیان حکم حجاب در آنها، احادیث معصومین(ع) در بیان حدود و ثغور آن، تأکیدات آنها بر مسأله عفاف و حیا، دستورات و اقدامات عملی شان در محکوم کردن بی حجابی و بی عفتی و سیره بانوان اهل بیت(ع) مانند حضرت زهرا(س) و حضرت زینب(س) در حفظ حجاب و پوشش عفیفانه، کم ترین تردیدی را باقی نمی گذارد که حجاب هم سنگ و هم وزن بسیاری دیگر از فروع فقهی است و اگر از آنها بیشتر نباشد، بی شک کم تر از آنها هم نیست.

منظور از « دوره ستر اسماعیلیه»

منظور از « دوره ستر اسماعیلیه» چه دوره ای است؟

اسماعیلیه از شکست پى درپى قیام هاى حسنیان آموخته بودند که بدون آمادگى سیاسى، نمى توان دست به اقدامى زد و از این رو مصمم شدند تا براى وصول به قدرت به تلاشِ سیاسىِ تدریجى دست زنند. لذا از زمان خروج محمد بن اسماعیل از مدینه به بغداد تا نهضت اسماعیلیه در اواسط قرن سوم هجری (حدود یک قرن و اندی)، دوره ستر اسماعیلیه نامیده شده.

سلسله امامان اسماعیلی

سلسله امامان اسماعیلی کدامند؟

نخستین امامان اسماعیلى در دروه کشف و ستر، با امام علی(ع) آغاز می گردد،  و حسین بن علی(ع)، که امام حسن(ع)، امام مستودع ایشان هستند،  . . .، جعفر بن محمد، در سال 148، اسماعیل بن جعفر و محمد بن اسماعیل، و این سلسله تا کریم بن علی بن محمد، آقا خان چهارم، امام فعلی نزاریان قاسم شاهی ادامه می یابد.
 

حجاب در لغت و اصطلاح (مفهوم حجاب اسلامی)؟

منظور از حجاب در لغت و اصطلاح اسلامی چیست؟

«حجاب» در لغت به معنى چيزى است كه در ميان دو شى‏ء «حائل» مى‏ شود. در قرآن مجيد نيز اين كلمه همه جا به معنى «پرده» يا حائل به كار رفته است. در كلمات فقها از قديمترين ايام تا كنون در مورد پوشش زنان معمولا كلمه «ستر» به كار رفته است. به كار رفتن كلمه «حجاب» در پوشش زنان اصطلاحى جدید است.
بر اساس آنچه امروزه در میان مسلمانان فارسی زبان به کار می رود، مراد از حجاب، «پوشش اسلامی» است و مراد از پوشش اسلامي زن، به عنوان يكی از احكام وجوبی اسلام، اين است كه زن، هنگام معاشرت با مردان، بدن خود را بپوشاند و به جلوه گری و خودنمايی نپردازد. حجاب دارای دو بُعد ايجابی و سلبی است. بُعد ايجابی آن، وجوب پوشش بدن و بُعد سلبی آن، حرام بودن خودنمايی به نامحرم است؛ و اين دو بُعد بايد در كنار يكديگر باشد تا حجاب اسلامی محقق شود.
اگر به معنای عام، هر نوع پوشش و عمل مانع از وصول به گناه را حجاب بناميم، حجاب می تواند اقسام و انواع متفاوتی داشته باشد: مثل حجاب در «نگاه»، حجاب در «گفتار» و «حجاب رفتاری» در مقابل نامحرم. بنابراین مراد از حجاب اسلامی، پوشش و حريم قايل شدن در معاشرت زنان با مردان نامحرم در انحای مختلف رفتار، مثل نحوه ی پوشش، نگاه، حرف زدن و راه رفتن است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

اصْرِفْ إلى الآخِرةِ وَجهَکَ، واجْعَلْ للهِ جِدَّکَ

به آخرت روى آور و توان و کوشش خود را براى خدا مصروف کن

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 58