صحاح ستّه

معرفی کتاب «صحاح سته»

صحاح ستّه (کتاب هاى صحیح شش گانه) به مجموعه کتاب هایى گفته مى شود که روایات آنها توسط اهل سنت به عنوان روایات صحیح تلقى شده است. از قرن دوم هجرى که نوشتن و جمع آورى احادیث پیامبر اکرم(ص) در میان اهل سنت رواج یافت، تا نیمه قرن سوم هجرى کتاب هاى فراوانى تحت عنوان صحاح، مسانید، مستخرجات، و سنن نوشته شد. امّا هدف اصلى آنان فقط گردآورى احادیث نبوى بود. بدون اینکه حدیث صحیح را از ناصحیح جدا سازند. این شش کتاب در حوزه عقاید، احکام، تفسیر، و تاریخ صدر اسلام، به عنوان معتبرترین منابع اهل سنت به شمار مى روند. به طورى که آنان در همه مباحث خود به احادیث این کتاب ها استناد کرده و به آنها اعتماد مى کنند. اهل سنت در اعتماد و استناد خود به این منابع، نویسندگان آنها را «جماعت» نامیده و براى به کرسى نشاندن حرف خود مى گویند که این مطلب «روایت جماعت» است.

صحیح بخارى

معرفی کتاب «صحیح بخاری»

«صحیح بخارى» یکى از «صحاح ستّه» است که از منابع معتبر و مهم اهل سنت در عقاید، احکام، تفسیر و تاریخ صدر اسلام به شمار مى رود. این کتاب توسط محمد بن اسماعیل بخارى (194-256 ق) نگاشته شده و نویسنده سعى کرده که معتبرترین احادیث نبوى به نظر خودش را در آن گردآورى نماید. نام اصلى آن «الصحیح الجامع» مى باشد که به نویسنده او یعنى «بخارى» نسبت داده شده و به «صحیح بخارى» معروف شده است. بخارى این کتاب را بر اساس کتاب استاد خودش «على بن مدینى» که «العلل» نام داشت نوشته است. نقل است که او با پرداختن مبلغى به فرزند «مدینى» که کودکى بیش نبوده او را تطمیع کرد تا بدون اجازه پدرش، مخفیانه کتاب پدر را به بخارى بدهد؛ بخارى چندین دینار براى نسخه بردارى آن هزینه کرد و آن را از طریق همان کودک به جاى خود باز گردانید و سپس متوارى شده و به خراسان رفت و در آنجا به نوشتن کتاب جامع خود بر اساس احادیث و مطالب استادش پرداخت. استاد نیز پس از اطلاع یافتن بر ماجرا به شدت بیمار شد و از دنیا رفت. او در این کتاب بسیارى از روایات ضعیف و حتى بدون سند را در باب عقاید مهم اسلام مثل توحید، نبوت، معاد، و امامت و حتى در فروع دین(فقه) نوشته که توسط برخى از دانشمندان اهل سنت نیز مورد نقد و ابطال قرار گرفته است. در این کتاب عقاید و احکام شرعى عجیب و غریبى وجود دارد که بر اساس گفتار صریح قرآن و احادیث صحیح پیامبر اکرم(ص) باطل و کفر به شمار مى رود.

حبرى و شأن نزول آیه تبلیغ

حبرى در مورد شأن نزول آیه تبلیغ چه روایتى نقل کرده است؟

حبری روایت کرده که خطاب آیه 67 سوره مائده به پیامبر، در شان حضرت علی و به سرانجام رساندن ماموریت انتخاب ایشان به خلافت است. این حدیث نزد اهل سنت معتبر است.

عدم وجود روایتى از امام رضا(ع) در منابع حدیثى!

آیا همانطور که ابن تیمیه مى گوید احدى از اهل علم و رجال هیچ حدیثی از امام رضا(ع) روایتى نقل نکرده است؟!

ابن تیمیه می گوید احدی از اهل علم از امام رضا(ع) روایتی را نقل نکرده است.
در این باره می توان گفت:
اولا: اهل سنت معترفند به جهت عظمت امام رضا(ع)، این سعادت براى اهل حدیث خواهد بود که از ایشان نقل روایت کنند.
ثانیاً: سه نفر از دارندگان صحاح ستّه، یعنى ابن ماجه قزوینى، ابوداوود سجستانى و ترمذى از آن حضرت روایت نقل کرده اند.
ثالثاً: بسیارى از فقها و محدّثین اهل سنت مانند: احمد بن حنبل، حمیرى نسّابه، ایّوب نیشابورى، صنعانى، غازى قزوینى، و ابوالصلت هروى، از آن حضرت روایت نقل کرده اند.

معرفی ابن ماجه

ابن ماجه که بود؟

ابو عبد الله محمد بن یزید ربعی ابن ماجه قزوینى (209 ـ 273 ق) یکى از بزرگترین و مهم ترین راویان و نویسندگان حدیث اهل سنت است. او اهل قزوین بود و به بصره، بغداد، شام مصر، حجاز و رى مسافرت کرد تا دانش حدیثى خود را افزایش داده و احادیث صحیح را گردآورى کند که در نهایت یکى از شش کتاب معتبر (صحاح ستّه) یعنى «سُنَن ابن ماجه» را تدوین نمود. این کتاب در عقاید، فقه، اخلاق، تاریخ اسلام و سیره از مهم ترین منابع حدیثى به شمار مى رود تا آنجا که عده‌ای آن را حتى از کتاب «موطاء» مالک امام فرقه مالکیه برتر دانسته و بر آن ترجیح داده اند.

معرفی مسلم نیشابورى

مسلم نیشابوری که بود؟

ابوالحسین مسلم بن حجّاج قُشیرى نیشابورى (206 - 261 ق) نویسنده یکى از شش کتاب حدیثى معتبر اهل سنت یعنى صحاح ستّه، در زمینه تاریخ صدر اسلام، تفسیرقرآن، فقه، و عقاید است. کتاب او به «صحیح مسلم» معروف است. وى در نیشابور دیده به جهان گشود و در همانجا رشد یافته و سپس براى کسب دانش به شهرهاى مختلفى از مناطق اسلامىِ مهم زمان خود (قرن سوم هجرى) یعنى حجاز، عراق، شام و مصر سفر کرد. او در این مسافرت‌ها از اساتید زیادى مانند احمد بن حنبل و اسحاق بن راهویه بهره بُرد. او شاگرد بخارى و ملازم وى بود و همچنین از مشایخ او بهره برده بود.

 

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الامامُ علىٌّ(عليه السلام)

بالصَّدَقِة تُفْسَحُ الآجالُ

با صدقه دادن، عمرها طولانى مى شود

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 48