طاعت 12 مطلب

وظایف مردم در مواجهه با «فتنه» از زبان امام علي(ع)

امام علي(علیه السلام) در هنگام مواجهه با فتنه ها چه وظایفي را براي مردم معین كرده اند؟

امام علي(ع) درباره وظایف مردم در فتنه ها می فرمایند: «با سردمداران فتنه ها و بدعت ها همكارى نكنيد و به آنچه ضامن بقاى جامعه اسلامى و اطاعت پروردگار است پای بند باشید. اگر بر سر دو راهى ظلم کردن و مظلوم ماندن قرار گرفتيد ظلم نکنید و از نزدیک شدن به گناه، ظلم و فساد دوری کنید و لقمه هاى حرام را هر چند اندك باشد وارد شكم خود نسازيد؛ چرا كه شما در منظر كسى هستيد كه گناه را بر شما حرام كرده و راه هاى اطاعت را براى شما آسان ساخته است».

مشروعیت نذر برای امام حسین(ع) در ایام محرم؟

بر چه اساسی نذر برای امام حسین(ع) در ایام محرم مشروع است؟

اولا: نذر براى غير خدا دو صورت دارد: 1. نذر كردن براى بندگان خدا به نيّت تقرّب و جلب رضايت آنان «بدون توجه به خشنودى و يا خرسندى خدا»؛ چنين رفتارى، نوعى شرك و به منزله بت پرستى و باطل است. 2. نذر عملى خدا پسندانه «به خاطر تقرب به خدا و جلب رضايت او» و «هديه ثواب آن به يكى از اولياء الهى» است؛ چنین نذری بدون شک كارى پسنديده است.
ثانیا: به نظر علماى اهل سنّت‏ نیز اگر قصد نذركننده خود ميت و تقرّب به او از اين راه باشد جايز نيست، ولى اگر قصد او خداى متعال است و نيتش آن است كه زنده ‏ها از آن به نحوى بهره ببرند و در ضمن ثواب آن براى كسى باشد كه براى او نذر شده، در اين صورت وفاى به نذر واجب است و اين عمل از نوع هداياى زنده‏ ها بر مردگان است كه مشروع است.
ثالثا: نذر برای بزرگ داشت امام حسین(ع) از دو جهت مطلوب خداوند متعال می باشد: 1- سفارش خداوند به بزرگداشت فضائل اولیاء الله. 2- دستور خداوند مبنی بر توسل به اولیاء الله.

تقسيم «صبر» به لحاظ حالات صابران

«صبر» به لحاظ حالات صابران به چند دسته تقسيم مي شود؟

«صبر» برحسب حالات صابران و نحوه صبر آنها به چند قسم تقسيم می شود: «صبر للّه»، «صبر فى اللّه»، «صبر مع الله»، «صبر عن اللّه» و «صبر باللّه». و در تقسیم دیگری صبر را به «صبر بر معصيت» و «صبر بر طاعت» و «صبر در بلايا و مصائب» تقسیم نموده اند.

اقسام «صبر»

«صبر» دارای چه اقسامی است؟

علماي اخلاق، «صبر» را به سه قسمتِ «صبر بر مصيبت»، «صبر بر طاعت» و «صبر بر معصيت» تقسيم كرده اند. بهره گرفتن از دنيا مستلزم تحمل مصيبتها است و سختي هاي صبر بر طاعت مانند خلوص نيت، بيداري در دل شب، وضو گرفتن با آب سرد و.... است؛ اما صبر بر معصيت بالاتر و برتر است؛ چراكه مشكل ترين معصيت ها، گناهان قلبي است.

معناي «صبر» و اقسام آن

«صبر» در ادبیات دینی ما به چه معناست و چه انواع و اقسامی دارد؟

«صبر» يك حالت نفسانى است كه انسان با كمك آن مى تواند در مقابل انواع مشكلات بايستد. اگر ايستادگى در برابر سختی های اطاعت از فرامین الهی باشد آن را «صبر بر طاعت» مي گويند. اگر مقاومت در برابر مشكلات ناشي از هوا و هوس ها و شهوات نفس سركش باشد آن را «صبر بر معصيت» مي گويند و اگر مقاومت در برابر مشكلاتى باشد كه به جهت مصايب و بيماري ها رخ می دهد، به آن «صبر بر مصيبت» گويند. به هر حال جايگاه صبر تا آنجا اهميت دارد كه امام علي(ع) مي فرمايد: «صبر در برابر ايمان، همچون سر است در برابر تن».

اقسام «غيبت»

اقسام و انواع «غیبت» چیست؟

غيبت ممکن است به وسيله زبان، قلم و حتی با اشاره دست و امثال اینها باشد. گاه ممکن است در لباس طنز و گاه جدی بيان شود. افزون بر اين، ممکن است با تعبيرات صريح و يا کنايی، انجام گیرد؛ مثلا در مقام خيرخواهى بگويد: «خدا عاقبت فلان كس را ختم به خير كند»، در واقع شخص با این تعبیرات، گناه را در لباس طاعت عرضه مى كند. در اين مثال غيبت کننده مرتکب دو گناه غيبت و رياكارى شده است.

معنا و اقسام شرک

شرک به چه معنا و دارای چند قسم است؟

«شرک» در لغت به معناى نصیب، و در اصطلاح قرآنى در مقابل«حنفیت» به کار رفته است. حنیف به معناى میل به استقامت است، لذا شرک در راه استقامت و اعتدال نیست، بلکه بر خلاف فطرت سلیم انسانیّت است.
شرک یا متعلق به عقیده است و یا مربوط به عمل. اولی بر سه قسم است؛ 1-شرک در الوهیت. 2-شرک در خالقیت. 3-شرک در ربوبیت. شرک مربوط به عمل را که شرک در عبادت و طاعت هم مى نامند؛ بر دو قسم است؛ 1-شرک جلى. 2- شرک خفی.
 

مراقبه سومین گام در تهذیب نفوس

منظور از مراقبه در سیر و سلوک چیست؟

«مراقبه» مراقبت از خويشتن است به این صورت که انسان بعد از عهد و پيمان با خويش براى طاعت فرمان الهى و پرهيز از گناه بايد مراقب پاكى خويش باشد، چرا كه اگر غفلت كند، ممكن است تمام شرط و پيمانها به هم بريزد.

حالات «اهل مراقبه»

«اهل مراقبه» چه حالات و نشانه هایي دارند؟

علماء برای «مراقبه» سه حالت بیان کرده اند: 1- چون خدا را حاضر و ناظر در همه جا مى بيند كمتر به دام هواى نفس مى افتد. 2- كائنات را فراموش می کند و چنان از خود مراقبت می کند كه جز خدا هيچ چيز در ذهن و فكر او نمی باشد. 3- از خدا مى خواهند كه متولى امر آنها باشد و به فضل خويش آنها را مصداق «و هو يتولّى الصالحين» فرمايد.

آفات «علم بدون عمل» از منظر روایات

از منظر روایات اسلامی علمی که با عمل همراه نباشد چه آفاتي درپی دارد؟

بر اساس روایات علمی که به آن عمل نشود از بین می رود؛ پیامبر(ص) فرمود: «علم، عمل را ندا مى كند اگر جواب نداد از وجود عالم كوچ مى كند». بدون تأثیر می شود؛ امام صادق(ع) می فرماید: «هنگامى كه عالم به علمش عمل نكند، موعظه او از قلبها مى لغزد». موجب دوری از خدا می شود؛ امام سجاد(ع) می فرماید: «در تورات آمده است: علمی كه به آن عمل نشود، کفر و دورى از خدا را زياد مى كند».  موجب نچشیدن لذت عبادت می شود؛ امام صادق(ع) فرمود: «خدا شيرينى ذكرش را از قلب عالِم غير عامِل خارج مى كند».

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام عليٌّ(عليه السلام)

الإيثارُ أفضَلُ عِبادة، و أجَلُّ سِيادة

ايثار، برترين عبادت و بزرگترين سرورى است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 22