نصیب 4 مطلب

«تبعيض جنسيّتی» نشانه تأثيرپذيری قرآن از فرهنگ جاهلی!

آيا اين سخن كه "قرآن كريم متأثر از فرهنگ جاهلی جنس مرد را برتر از جنس زن می داند" صحيح است؟!

در عصر نزول قرآن، فرهنگ حاكم بر جامعه عرب ارزشی برای زن قائل نبود، و زن هيچ بهره‌اى از ميراث و حق رأى نداشت؛ اما اسلام آمد تا دست وى را بگيرد و تا سرحد جايگاه انسانى بالا برد. از نظر قرآن، زن در حقوق و بهره‌هاى انسانى هم‌سنگ مرد است، و اين همان برابرى است كه عقل آن را مى پذيرد. آيه «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَر وَ أُنثَى» دليلى قاطع بر هم‌سنگ بودن زن با مرد در اصل نژاد بشرى است.

رابطه، تشابه و تفاوت عدل و قسط در قرآن؟

با توجه به اینکه واژه عدل و قسط هر دو در قرآن بکار رفته است، این دو واژه چه رابطه، تشابه و تفاوتی با هم دارند؟

«عدل»‏ به گفته اهل لغت لفظى است كه مفهوم برابری و مساوات را در بردارد. در تعریف دیگری، عدل حالتی است بين افراط و تفريط، به گونه ای که در اين حد وسط زيادت يا نقصانی قرار نداشته و اعتدال کامل مراعات شده. «قسط» نیز به معناى نصيب عادلانه است؛ لذا مفهوم دادگرى در آن نهفته است و از آن جهت که در بردارنده مفهوم «اعتدال و حفظ از انحراف و افراط و تفريط» است با عدل هم معنی می باشد. البته واژه «قسط» وقتی افاده معنای «عدالت» را می کند که در باب ثلاثی مزید «إفعال» به کار رود: «أقسط، یقسط، إقساط».

تفاوت های بین معنای «عدل» و «قسط» نیز از این قرار است: 1. در واقع «قسط»، آن «عدلی» است كه ظهور يافته و محسوس گشته. 2. واژه «قسط» و «اقساط» در مواردى به كار مى رود كه گروهى در چيزى شريك باشند ولى «عدالت» هم در موارد شركت و هم در غير موارد آن به كار مى رود. 3. عدالت در مورد حكومت و داورى است و قسط در مقابل تقسيم حقوق است. 4. قسط تنها در مورد كسانى كه عمل صالح دارند و پاداش نيك دريافت مى كنند گفته شده، و در مورد كيفر بدكاران عنوان نشده است.

فضیلت تلاوت سوره سبأ

فضیلت تلاوت سوره «سبأ» چیست؟

پیامبر(ص) فرمودند: «کسى که سوره سبأ را بخواند، در قیامت تمام انبیاء و رسولان رفیق و همنشین او خواهند بود و همگى با او مصافحه مى کنند». امام صادق(ع) فرمود: «کسى که دو سوره اى را که با حمد آغاز مى شود (سوره سبأ و فاطر) در یک شب بخواند، تمام آن شب را در حفظ و حراست الهى خواهد بود و اگر آن دو را در روز بخواند، هیچ مکروهى به او نمى رسد و آن قدر از خیر دنیا و آخرت به او داده مى شود، که هرگز به قلبش خطور نکرده، و ... ». این پاداشها نصیب کسانى مى شود که به این آیات می اندیشند و به آنها عمل می کنند.

معنای «دنیا مزرعه آخرت است»

منظور از این که «دنیا مزرعه آخرت است» چیست؟

عبارت «الدنيا مزرعة الآخرة» آيه يا روايت نيست؛ اما از قرآن برداشت شده است. در قرآن آمده: «كسى كه زراعت آخرت را بخواهد به او بركت داده و بر محصولش مى افزائيم، و آنكه فقط كشت دنيا را مى طلبد كمى از آن به او دهيم و در آخرت هيچ بهره و نصيبى نخواهد داشت». در اين تشبيه دنيا كشتزاري است كه آماده كاشتن بذر است. بذر آن اعمال انسان هاست منتهی بذري كه استعداد آخرتي داشته باشد. كسي كه براي آخرت خود تلاش كند هم دنيا را دارد و هم آخرت را؛ اما آنكه تنها براي دنيا تلاش كند از آخرت بهره اي ندارد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

عَنِ الصّادقُ عليه السّلام :

يا زُرارَةُ! اِنَّ السَّماءَ بَکَتْ عَلَى الْحُسَيْنِ اَرْبَعينَ صَباحاً.

اى زراره ! آسمان چهل روز، در سوگ حسين بن على عليه السّلام گريه کرد.

جامع احاديث الشيعه ، ج 12، ص 552