پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 

مجهول بودن مصرف درآمد موقوفه [مصرف موقوفات ]

پرسش : زمین موقوفه ای که وقف نامه آن در حال حاضر موجود نمی باشد و مورد مصرفی مشخصی ندارد؛ حکم مصرفی این زمین با توجه به این که اهالی محل همگی اتفاق بر وقف بودن این زمین مذکور را دارند چیست؟
پاسخ : اگر هیچ راهی برای کشف چگونگی مصرف وقف نیست درآمد را در کارهای خیر مصرف کنند.

حکم روزه در صورت جنابت باگمان به وسعت وقت [باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح]

پرسش : اگر فردی در شب ماه رمضان خود را به گمان این‌که وقت برای غسل دارد جنب نماید، اما بعدازآن متوجه می‌شود وقت ندارد؛ روزه‌ی او چه حکمی دارد؟
پاسخ : اگر گمان كند به‌اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب كند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و تيمّم كند روزه‌اش صحيح است.

حکم کفاره در صورت باطل کردن روزه استیجاری با کار حرام [روزه استیجاری]

پرسش : اگر روزه استيجاري با استمناء باطل‌شده باشد، کفاره آن چیست؟
پاسخ : اگر قبل از ظهر بوده است کفاره ندارد، اما اگر بعدازظهر بوده است، احتیاط واجب آن است که کفاره بدهد و کفاره‌ی آن سیر کردن ده فقیر می‌باشد و اگر توانایی ندارد سه روز روزه بگیرد.

مجازات مرتدی که تبلیغ نمی کند [متفرقه حدود]

پرسش : آیا مرتدی که تبلیغ نمی کند حکم کافر حربی را دارد؟
پاسخ : اگر تبلیغ نکند حکم کافر حربی را ندارد.

دریافت اجرت بایت فروش آب خریداری شده توسط خیر [مصرف موقوفات ]

پرسش : آب شرب شهر كوهپايه توسط شخص خیري خريداري گرديد (مزرعه خريداري شده براي جهت استفاده مردم شهر كوهپايه در اختیار آب و فاضلاب قرار داده اكنون اداره آب خريداري شده توسط خیر با قیمت وزارتخانه به مردم مي فروشد؛ حكم اين آب چیست؟
پاسخ : در صورتی که آب مزبور وقف شده، نمی توانند چیزی در مقابل آن دریافت کنند مگر در صورتی که کار جدیدی بر آن آنجام داده باشند که در این صورت مطابق نظر کارشناسان می توانند اجرت المثل را دریافت نمایند.

حکم روزه در صورت خوابیدن با علم به بیدار نشدن تا اذان صبح [باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح]

پرسش : خوابیدن شخص جنب در شب ماه رمضان درصورتی‌که بداند تا اذان صبح بیدار نمی‌شود، چه حکمی دارد؟
پاسخ : كسى كه در شب ماه رمضان جنب است و می‌داند اگر بخوابد تا صبح بيدار نمی‌شود نبايد بخوابد و چنانچه بخوابد و بيدار نشود روزه‌اش بنا بر احتیاط واجب باطل است و بنا بر احتياط واجب بايد قضا و كفّاره به‌جا آورد، امّا اگر احتمال دهد كه بيدار می‌شود، می‌تواند بخوابد و احتياط واجب اين است كه در دفعه دوم كه بيدار شد نخوابد تا غسل كند.

حکم تغییر نیت روزه استیجاری به میت دیگر [روزه استیجاری]

پرسش : اگر به نیابت از میتی روزه‌ی استیجاری گرفته شود آیا می‌توان نیت آن را به میت دیگر تغییر داد؟
پاسخ : در فرض سؤال نمی‌توان نیت را چه قبل از ظهر و چه بعدازظهر، در روزه‌ی استیجاری از میتی به میت دیگر تغییر داد.

ولایت زانی نسبت به فرزند حاصل از زنا [متفرقه حدود]

پرسش : مردی با زور و تهدید به دختری تجاوز و او را حامله کرده است، دختر در خانه پدرش بچه را به دنیا اورده و تحت تکفل پدر بزرگ مادری قرار گرفته است، نظر به اینکه شهود برای اثبات زنا وجود نداشته، دادگاه جهت تامین مخارج دختر بچه متولد شده از زنا، فقط متهم را ملزم نموده که ماهانه مبلغی بپردازد، ضمنا زانی هیچ ادعای پدری نسبت به دختر ندارد و دختر بچه نزد مادر و پدر بزرگ مادری زندگی کرده و اکنون به سن رشد رسیده 24 سال دارد. ایا در فرض یاد شده، شخص زانی بر این دختر ولایت دارد و برای ازدواجش باید از زانی اجازه بگیرد؟ اگر برای ازدواج این دختر اجازه حاکم شرع لازم است آیا این مربوط به قبل از سن رشد عقلانی اوست یا حتی بعد از این مرحله مثلا در سن 24 سالکی که دختر خیر و صلاح خود را تشخیص می دهد نیز اجازه حاکم شرع لازم است؟
پاسخ : اگر زانی اعتراف به الحاق بچه به خود نکرده ولایت ندارد و دختر می تواند با صلاحدید بزرگترهای فامیل و اجازه آنها ازدواج کند و تنها در صورتی که سن او بیش از سی سال شود و بتواند مصلحت خود را تشخیص دهد نیاز به این اجازه نیست.

هدیه دادن بخشی ار وقف خاص به فرزند [مصرف موقوفات ]

پرسش : اگر پدری قسمتی از زمین وقف اولاد خود را به دخترش بدهد و دختر آن را بفروشد ، پول این زمین خمس دارد؟
پاسخ : زمین وقفی را باید طبق وقف نامه مصرف نمود و هر معامله و کاری بر خلاف وقف نامه باطل و حرام است.

حکم روزه در صورت خواب ماندن با احتمال بیداری برای انجام غسل [باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح]

پرسش : اگر شخص جنب در شب ماه رمضان با احتمال بیداری تا اذان صبح برای غسل بخوابد ولی بیدار نشود، روزه‌ی او چه حکمی دارد؟
پاسخ : كسى كه در شب ماه رمضان جنب است و می‌داند يا احتمال می‌دهد كه اگر بخوابد پيش از اذان صبح بيدار می‌شود، چنانچه تصميم داشته باشد كه بعد از بيدار شدن غسل كند و با اين تصميم بخوابد و تا اذان بيدار نشود روزه‌اش صحيح‏ است، ولى اگر تصميم بر غسل نداشته باشد يا مردّد باشد كه غسل بكند يا نه در اين صورت اگر بيدار نشود روزه‌اش بنا بر احتیاط واجب باطل و کفاره دارد.

حکم کفاره افطار روزه استیجاری بعد از اذان ظهر [روزه استیجاری]

پرسش : اگر روزه استيجاري عصر باطل شود، کفاره‌ی آن چيست؟
پاسخ : افطار بعدازظهر در روزه استیجاری جایز است اما بنا بر احتیاط مستحب کفاره دهند.

تفاوت جرایم فردی با سازمان یافته [متفرقه حدود]

پرسش : آیا مصادیقی در بین نظرات فقها وجود دارد که اگر جرمی به صورت فردی و عادی واقع گردد و همان جرم به صورت گروهی و سازمان یافته صورت گیرد تمایز و فرقی قایل شده باشند؟
پاسخ : البته این تفاوت ممکن است. به این صورت که اگر فردی انجام شود عنوان مفسد فی الارض پیدا نکند ولی اگر جمعی باشد عنوان فساد فی الارض را داشته باشد.

کاشت درخت به صورت شراکتی در باغ موقوفه خشک شده [مصرف موقوفات ]

پرسش : آیا می توان در باغ وقف سید الشهدا که لم یزرع شده به صورت غارس و مالک شراکتی نخل خرما کاشت؟
پاسخ : مانعی ندارد ولی ملکیت تنها نسبت به درختان حاصل می شود نه نسبت به زمین و مال الاجاره زمین را باید بپردازند.

حکم روزه در صورت خواب ماندن جُنب بعد از بیداری اول [باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح]

پرسش : چنانچه شخص جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود اما دوباره با احتمال این‌که بیدار می‌شود، بخوابد ولی بیدار نشود؛ روزه‌ی او چه حکمی دارد؟
پاسخ : هرگاه چنين كسى بخوابد و بيدار شود و بداند يا احتمال دهد كه اگر دوباره بخوابد پيش از اذان صبح براى غسل كردن بيدار می‌شود چنانچه بخوابد و بيدار نشود بنا بر احتیاط واجب بايد روزه آن روز را قضا كند، هم‌چنین است اگر براى دفعه سوم بخوابد و بيدار نشود، ولى در هیچ‌یک از این‌ها كفّاره بر او واجب نمی‌شود.

سجده بر قرآن بجای مهر [احکام سجده ]

پرسش : آیا استفاده از قرآن به‌جای مهر در نماز اشکال دارد؟
پاسخ : خلاف احتیاط است.

مجازات طرفداری و حمایت از قاتل [متفرقه حدود]

پرسش : آیا وقتی کسانی از یک طایفه کسانی از قبیله ی دیگر را به قتل می رسانند چنانچه بقیه ی افراد قبیله از آنها طرفداری کنند، آیا نسبت به آنان می توان تعزیر و تنبیه در نظر گرفت ؟
پاسخ : در صورتي كه واقعا طرفداري كنند، تعزير مي شوند.

اجاره فضولی مغازه وقفی [مصرف موقوفات ]

پرسش : مغازه اوقافي که به شخصي واگذار شده بوده اجاره کرده ام حدود شش سال، پنج سال اوّل اجاره راهرماه به صاحب ملک پرداخت کردم، حدود دوساله به علت مشکلات مالي نتوانستم اجاره پرداخت کنم والآن صاحب مغازه اصرار دارد که مغازه راخالي کنم واجاره عقب افتاده رابدهم باتوجه به اينکه مغازه وقفي بوده وصاحب مغازه هم بايد اجاره به اوقاف پرداخت کند، طبق قانون اوقاف نبايد مغازه رابه غير اجاره ميداده، حتي اگر اوقاف متوجه شود که مغازه را اجاره داده ممکن است اوراجريمه کرده ومغازه را از اوپس بگيرند، بنده هيچ قرار دادي بااو ندارم فقط سال اول به شکل صوري برگه مشارکت امضاء کردم فقط دست صاحب مغازه است، باتوجه به اينکه توانايي پرداخت اجاره راندارم وتقريبا به حالت ورشکستگي درآمده ام باتوجه به اينکه خلاف قراردادخود بااوقاف عمل کرده ميتوانم اجاره راپرداخت نکنم وظيفه ام چيست؟
پاسخ : مال الاجاره را به مسئول وقف بدهد.

حکم خواب جنب بعد از بیداری دوّم [باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح]

پرسش : در رمضان کسی که جنب است اگر بعد از بیداری دوّم بخوابد آیا خوابیدنش حرام است؟
پاسخ : بنا بر احتیاط واجب نباید بخوابد.

نمازهایی که با غیر مهر خوانده است [احکام سجده ]

پرسش : شخصی مدتی نماز خود را بر روی چیزی خوانده است که تصور می‌کرده مهر است اما بعد از مدتی معلوم شده است چیزی غیر از مهر است، نمازهای خوانده‌شده‌ی او چه حکمی دارد؟
پاسخ : نمازهای سابق او صحیح است.

تاثیر توبه نسبت به جنبه حق الناس و حق الله در جرائم [متفرقه حدود]

پرسش : قانونگذار در ماده 114 و تبصره آن، بحث توبه را در جرائمی نظیر زنای به عنف و اکراه پذیرفته؛ آیا این قبیل جرائم واجد جنبه حق الناسی نمی باشند؟ و اگر توبه را بپذیرم، بر خلاف اصل خواهد بود دیگر مجازات تعزیری چه توجیهی دارد؟
پاسخ : توبه تنها در سقوط حد و جنبه ی حق اللهی این جرایم موثر است ولی به خاطر جنبه عمومی جرم و لکه دار کردن امنیت و عفت جامعه حاکم شرع اگر مصلحت ببیند می تواند آنها را تعزیر کند و اگر آسیبی به فرد مورد تجاوز رسیده باشد دیه آن بپردازد.

منظور از وقف علی الاقرب فالاقرب [موقوف علیه ]

پرسش : اگر در وقف بر ارحام بگوید وقفت علی الاقرب فالاقرب تکلیف چیست؟
پاسخ : مفهوم آن این است: مادام که طبقه اول ارث هستند درآمد وقف تعلق به آنها دارد و سپس به طبقات دیگر یکی پس از دیگری می رسد.

منظور از خواب اول در مسئله باقی ماندن بر جنابت در ماه رمضان [باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح]

پرسش : منظور از خواب اول در مسئله بقاء بر جنابت چیست؟
پاسخ : خوابى كه در آن محتلم شده خواب اوّل حساب نمی‌شود ولى اگر از آن خواب بيدار شود و دوباره بخوابد خواب اوّل حساب می‌شود.

سجده بر مهر شکسته [احکام سجده ]

پرسش : خواندن نماز بر روی مهر شکسته چه حکمی دارد؟
پاسخ : سجده بر مهر شکسته اشکال ندارد اما نبايد اندازه آن کمتر از یک‌بندانگشت باشد.

اعدام کافر غیر کتابی در صورت ایمان نیاوردن و عدم توبه نکردن

پرسش : کافر غیرکتابی مثل بهاییان اگر ایمان نیاورند و توبه نیز نکنند، آیا حاکم شرع مجاز است اعدامشان کند؟
پاسخ : در شرایط فعلی این کار اشکال دارد.

تکلیف وقف خاص بر پسر بزرگ در صورت نبودن پسر بزرگ [موقوف علیه ]

پرسش : اگر چیزی وقف خاص بر پسر بزرگ شده باشد و اگر مثلا در نسل سوم پسر بزرگی وجود نداشته باشد تکلیف مال موقوفه چه خواهد شد؟
پاسخ : نگه دارند و به پسرهای طبقه بعد می رسد.

حکم احتلام روزه‌دار در روز [باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح]

پرسش : احتلام روزه‌دار در روز چه حکمی دارد؟
پاسخ : هرگاه روزه‌دار بعد از اذان صبح و در طول روز، محتلم شود (در خواب جنب شود) روزه‌اش صحيح است و بهتر است فوراً غسل کند اما اگر نکند براي روزه‌اش اشکالي ندارد.

مسئول پرداخت هزینه اجیر برای روزه‌های پدر [روزه استیجاری]

پرسش : پدری برای پسر بزرگش نماز و روزه وصیت نموده و پسر بزرگ نماز را قضا کرده، اما می‌خواهد برای روزه شخصی را اجیر نماید، هزینه آن را چه کسی باید بپردازد؟
پاسخ : اگر روزه‌ها احتیاطی باشد هزینه‌ها از مال پدر پرداخته می‌شود (با رضایت سایر ورثه) و اگر قضای روزه‌های واجب بوده، هزینه آن را باید پسر بزرگ‌تر بپردازید.

سقوط از عدالت با عدم رعایت قوانین حکومتی [شرایط قاضى]

پرسش : آیا عدم رعایت هر نوع قانون و آیین نامه و دستورالعمل های حکومتی حرام است و عدم رعایت آن ها موجب سقوط عدالت فرد می شود؟ آیا عدم رعایت این تکلیف از سوی قاضی موجب سقوط عدالت می شود؟
پاسخ : قوانین جمهوری اسلامی که از زیرنظر فقهای شورای نگهبان می گذرد مخالفت با آن همچون مخالفت با قوانین شرع است ، در صورتی که اصرار بر مخالفت آن داشته باشد موجب ساقط شدن از عدالت می شود.

مجازات گفتن جملات عاشقانه به نامحرم [متفرقه حدود]

پرسش : اگر مردی در پیام های رد و بدل شده با نامحرم، با استفاده از عباراتی مانند دوستت دارم، نسبت به او ابراز عشق و علاقه کند، آیا این کار در شرع تعزیر دارد؟ معیار شرعی تعزیر در روابط نامشروع چیست؟
پاسخ : این گونه مسائل حکم رابطه نامشروع دارد و معیار آن تشخیص عرف است در صورت ثابت شدن حاکم شرع می تواند تعزیر کند.
تعداد صفحات : 640