نظرات دانشمندان اهل بيت(عليهم السلام):

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
دائرة المعارف فقه مقارن ج 2
جمع بندى:نظرات دانشمندان اهل سنت:

گرچه برخى از بزرگان اين طائفه، همگام با علماى اهل سنت آيه كنز را ناظر به تحريم منع از زكات دانسته اند و آن را به معناى «ما لم تُؤدّ زكاته» تفسير كرده اند(1); ولى بسيارى از آنان قول دوم را ترجيح داده اند و «كنز» را به معنىِ «راكد گذاشتن مطلق مال» گرفته اند و گروه دوم از روايات را ترجيح داده اند.(2)
از جمله از كلمات علامه طباطبايى در تفسير الميزان استفاده مى شود كه وى همين قول را اختيار كرده است.
نامبرده پس از آنكه گنجينه سازى نقدين را به معنى بى اثر كردن نقش آنها در معاملات و تجارت ها معرفى مى كند، مى نويسد: «بنابراين نهى آيه شريفه كنز، نهى از داشتن پول نيست، بلكه نهى از حبس پول است. چون اسلام مالكيّت اشخاص را محدود نكرده است و حتى اگر كسى چندين برابر آن دفينه، ثروت داشته باشد ولى آن را محبوس نسازد، بلكه در جريان بيندازد، از نگاه دين امر ناپسندى نيست».
وى مى نويسد: «منظور از انفاق در آيه كنز، تنها دادن زكات نيست، بلكه معناى گسترده ترى دارد كه هم زكات و هم انفاقات ديگر را شامل مى شود».
سپس در بيانى ديگر مى نويسد:
«سفارش هاى اكيد اسلام بر انفاق هاى مستحبى و حتى مباح، آنقدر فراوان و گسترده است كه نمى توان با حبس پول، مصالح انفاق را در مواردش ناديده گرفت، بلكه اگر با محبوس ساختن پول، زمينه انفاقات مستحبى به كلى از ميان برود از بدترين گناهان است; إنّ التسبّب إلى إبطال المندوبات من رأس والاحتيال لرفع موضوعها من أشدّ الجرم والمعصية».(3)
نويسنده تفسير مجمع البيان علاّمه طبرسى نيز ضمن تقويت همين قول مى نويسد:
«اكثر مفسران بر آنند كه مراد از (وَالَّذِينَ يَكْنِزُونَ)(4)مانعان زكات اند; ولى اولى آن است كه بر معناى عام حمل شود و منحصر در مورد زكات نباشد».(5)
محقّق اردبيلى در زبدة البيان نيز همين قول را برگزيده است.(6)
فقهاى اهل بيت گويا با اين تلقى كه موضوع كنز و زكات ارتباطى با يكديگر ندارند چندان متعرض اين بحث نشده اند.

(1) . از جمله علامه خويى در (كتاب الطهارة، ج 4، ص 323) پس از نقل آيه كنز مى نويسد: فهو ناظر إلى تحريم منع الزكاة. در تفسير نمونه، نيز همين قول با شرايط و قيودى تقويت شده است.
(2) . مانند محقق اردبيلى در زبدة البيان، ص 180، و علامه طباطبايى در الميزان، ج 9، ص 260-264 و نيز شيخ طبرسى در مجمع البيان.
(3) . الميزان، ج 9، ص 263 .
(4) . توبه، آيه 34 .
(5) . مجمع البيان، ذيل آيه.
(6) . زبدة البيان، ص 180. از معاصران بسيارند كسانى كه همين قول را ترجيح داده اند. ر.ك: الفرقان، ج 13، ص 55. التفسير لكتاب الله المنير، ج 4، ص 81; معيارهاى اقتصادى، ص 364.
جمع بندى:نظرات دانشمندان اهل سنت:
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma