48 ـ اهداف امام در قالب اشعارى پر معنا

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
عاشورا: ریشه ها، انگیزه ها، رویدادها، پیامدها
49 ـ خطبه امام(علیه السلام)در نخستین برخورد با دشمن47 ـ امام(علیه السلام)حقایق را براى یارانش بازگو مى کند!

امام(علیه السلام) همچنان به سوى کوفه پیش مى رفت تا فرزدق، شاعر معروف را دید، فرزدق سلام کرد و گفت: «اى فرزند رسول خدا! چگونه به مردم کوفه اعتماد کردى با آن که آنان پسر عمویت ـ مسلم بن عقیل ـ و پیروانش را کشتند؟» اشک از دیدگان امام جارى شد و فرمود:

«رَحِمَ اللهُ مُسْلِماً فَلَقَدْ صارَ إِلى رَوْحِ اللهِ وَ رَیْحانِهِ وَ جَنَّتِهِ وَ رِضْوانِهِ، أَلاَ إِنَّهُ قَدْ قَضَى ما عَلَیْهِ وَ بَقِىَ ما عَلَیْنا ; خداوند مسلم را رحمت کند، او به سوى رَوْح و ریحان و بهشت و رضوان خداوند رهسپار شد، بدانید او به تکلیف خویش عمل کرد و هنوز تکلیف ما باقى مانده است».

سپس این اشعار را ایراد فرمود:

فَإِنْ تَکُنِ الدُّنْیا تُعَدُّ نَفیسَةً *** فَدارُ ثَوابِ اللّهِ أَعْلى وَ أَنْبَلُ

وَ إِنْ تَکُنِ الاَْبْدانُ لِلْمُوتِ أُنْشِأَتْ *** فَقَتْلُ امْرِىء بِالسَّیْفِ فِی اللّهِ أَفْضَلُ

وَ إِنْ تَکُنِ الاَْرْزاقُ قِسْماً مُقَدَّراً *** فَقِلَّةُ حِرْصِ الْمَرْءِ فِی الرِّزْقِ أَجْمَلُ

وَ إِنْ تَکُنِ الاَْمْوالُ لِلتَّرْکِ جَمْعُها *** فَما بالُ مَتْرُوک بِهِ الْحُرُّ یَبْخَلُ

اگر (لذّات) دنیوى با ارزش به شمار آید، سراى پاداشِ الهى (بهشت) از آن برتر و ارزشمندتر است و اگر بدن ها براى مرگ آفریده شده، شهادت در زیر ضربات شمشیر در راه خدا بهتر است و اگر روزى ها به تقدیر الهى تقسیم شده، حریص نبودن در طلب روزى زیباتر است و اگر اموال و دارایى براى واگذاشتن جمع آورى مى شود، چرا آزادمردان (در بذل و بخشش آن) بخل بورزند؟(1)

ابن شهر آشوب در کتاب مناقب این جمله را نیز در ذیل این سخن نقل کرده است:

عَلَیْکُمْ سَلامُ اللّهِ یا آلَ اَحْمَدَ *** فَاِنِّی اَرانِی عَنْکُمْ سَوْفَ أَرْحَلُ

سلام خداوند بر شما اى آل احمد! من مى بینم به زودى از میان شما کوچ خواهم کرد.(2)

و «اربلى» مؤلّف «کشف الغمّة» بر آن اشعار افزوده است:

وَ اِنْ کانَتِ الاَْفْعالُ یَوْماً لاَِهْلِها *** کَمالا فَحُسْنُ الْخُلْقِ اَبْهى وَ اَکْمَلُ

اگر کردار آدمى روزى مایه کمال اوست پس اخلاق نیکو، زیباتر و کاملتر است.(3)

در روایتى آمده است که امام به دختر مسلم بن عقیل رو کرد و فرمود:

«یا ابْنَتِی، أَنَا أَبُوکِ وَ بَناتِی أَخَواتُکِ ; دخترم! من به جاى پدرت و دخترانم به جاى خواهران تو هستند!».(4)

* * *

اوج عظمت امام(علیه السلام) و اهداف او در این اشعار کاملا جلوه گر است او مى داند براى رهایى خود از ننگ تسلیم در برابر خودکامگان فرومایه و براى نجات اسلام از چنگال مشرکان مسلمان نما از دودمان بنى امیّه راهى جز پذیرش شهادت و آمادگى براى استقبال از شمشیرها وجود ندارد. امام(علیه السلام) از این طریق یاران خود را نیز براى این هدف بزرگ مى سازد و آماده مى کند.

 


1 . تاریخ ابن عساکر (شرح حال امام حسین(علیه السلام))، ص 163 و بحارالانوار، ج 44، ص 374.
2. مناقب ابن شهر آشوب، ج 4، ص 103-104.
3. کشف الغمّة، ج 2، ص 28.
4. مثیرالاحزان، ص 45.
 
49 ـ خطبه امام(علیه السلام)در نخستین برخورد با دشمن47 ـ امام(علیه السلام)حقایق را براى یارانش بازگو مى کند!
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma