استخاره با الهام قلبى

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
مفاتیح نوین
پایان زندگى دنیا و سفر به سوى آخرتاستخاره ذات الرّقاع

مراد از «استخاره قلبى» آن است که انسان با یک حالت توجّه و تضرّع با خداى خود مشورت مى کند و از او مى خواهد راه صحیح را به وى نشان دهد و پس از آن، هر چه را که خداوند به قلب وى الهام کرد، انجام مى دهد.

در روایتى از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است که آن حضرت فرمود:

اگر به انجام کارى نیاز دارى (و نمى دانى انجام آن خوب است، یا بد،) با خداوند مشورت کن. اگر خداوند انجام آن کار را به قلب تو انداخت، پیروى کن وگرنه انجام نده.(1)

شیوه این استخاره به این نحوست که پس از نماز واجب، به سجده مى روى و صد مرتبه مى گویى: «اَللّهُمَّ خِرْلی; خدایا تو براى من (آنچه را به صلاحم مى باشد) اختیار کن» سپس به ما اهل بیت(علیهم السلام) متوسّل مى شوى، و ما را شفیع قرار مى دهى; پس از آن به قلبت توجّه کن، بنگر چه چیزى به تو الهام مى شود; همان را انجام بده.(2)

همچنین در روایت معتبرى مى خوانیم که دو نفر از یاران امام على بن موسى الرضا(علیهما السلام) مى خواستند به مسافرت «مصر» بروند، از آن حضرت پرسیدند: مصلحت آن است که از راه دریا برویم یا از راه خشکى؟ حضرت فرمود: «در غیر وقت نماز واجب به مسجد مى روى، دو رکعت نماز مى خوانى، سپس یک صد مرتبه مى گویى : «أَسْتَخیرُ اللهَ» آنگاه به قلب خویش مى نگرى هر چیز به قلبت افتاد، به همان عمل مى کنى».(3)

در این زمینه روایات متعدّد دیگرى نیز نقل شده است.

بدیهى است اینگونه استخاره با توجه به مورد روایات ـ که سؤال از امر مهم و گاه خطرناکى است ـ مربوط به موضوعات پراهمیّت است، نه براى موضوعات کوچک.

یادآورى ها:

1ـ «استخاره» را هر کسى مى تواند با آداب و شرایطى که بیان شد، براى خودش انجام دهد، که به تصریح برخى از بزرگان همین نیز اولى و انسب است،(4) چرا که هر کس با حالت توجّه و نیازى که دارد، خلوص بیشترى پیدا مى کند و ارتباط ویژه اى با حضرت حق - جلّ و علا - برقرار مى نماید و خداوند مهربان نیز، راه حل را به وى نشان خواهد داد.

امّا مى توان به دیگرى نیز نیابت داد که از طرف او استخاره کند; به ویژه اگر آن شخص، از برجستگى هاى علمى و عملى و تقوا نیز برخوردار باشد.

2ـ مرحوم محدّث قمى در «مفاتیح الجنان» از برخى کتب براى استخاره به قرآن مجید در ایّام هفته ساعاتى را نقل کرده است، ولى چون تصریح دارد که براى این مطلب، حدیثى از اهل بیت(علیهم السلام) وارد نشده است، ما از ذکر آن خوددارى مى کنیم; هر چند معتقدیم استخاره در ایّام با فضیلت و مکان هاى مقدّس، بهتر است; ولى به هر حال، مى توان در هر وقت که انسان نیاز و اضطرار پیدا کرد، با خداى خود مشورت کند و با استخاره، مشکل خویش را حل نماید و از سرگردانى رهایى یابد.

3ـ «استخاره» را با «فال» نباید اشتباه کرد. بسیار دیده شده که افراد پیشنهاد مى کنند که براى ما استخاره کنید آیا در فلان کار موفق خواهیم شد یا نه؟ آیا فلان حاجت ما روا مى گردد یا نه؟ آنها استخاره را به پیشگویى از آینده اشتباه مى گیرند.

استخاره فقط براى این است که اگر در انجام کارى تردید داریم و با مشورت و مطالعه حل نشد، براى تصمیم گیرى استخاره کنیم. گویى با خداوند مشورت مى نماییم.

4ـ بعضى از افراد در استخاره کردن چنان زیاده روى مى کنند که براى هر امر کوچک و بزرگى به سراغ استخاره مى روند و عملا گرفتار یک نوع وسواس و وابستگى شدید مى شوند، به گونه اى که اقدام به هیچ کارى بدون استخاره براى آنها میسّر نیست.

این امر سبب مى شود که استقلال فکر و اندیشه آنها تضعیف گردد و قدرت انتخاب و اعتماد به نفس را از دست بدهند و عقل و خرد را که یک نعمت بزرگ الهى است و چراغ فروزان پروردگار در درون جان انسان است مورد بى توجّهى قرار دهند.

از این امر باید جدّاً پرهیز کرد و استخاره را منحصر به مواردى کرد که در بالا گفتیم. یعنى در آنجا که به راستى انسان حیران و سرگردان مى شود; نه مى تواند با اندیشه خود تصمیم بگیرد و نه مشاوران راه روشنى پیش پاى او مى گذارند.

5ـ بعضى از ناآگاهان در اعتبار اَسناد استخاره تردید مى کنند، در حالى که ادلّه معتبرى براى آن وجود دارد که براى توضیح بیشتر به کتاب «القواعد الفقهیه» جلد 1، ذیل قاعده قرعه مراجعه کنید.

6ـ آخرین نکته اینکه: بى شکّ عمل به استخاره واجب نیست، ولى سزاوار است انسان یا استخاره نکند یا هر گاه استخاره کرد با توکّل بر خدا به آن عمل کند و تردید به خود راه ندهد; با گام هاى استوار به سوى هدف پیش رود که مطمئناً نتیجه مثبت آن را خواهد دید و همان گونه که در آغاز بحث گفته ایم ما این موضوع را شخصاً بارها و بارها آزموده ایم.

 


1. وسائل الشیعه، جلد 5، صفحه 213، حدیث 3.
2. همان مدرک.
3. همان مدرک، صفحه 205، ابواب صلاة الاستخارة، باب 1، حدیث 4.
4. بحارالانوار، جلد 88، صفحه 285.

 

پایان زندگى دنیا و سفر به سوى آخرتاستخاره ذات الرّقاع
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma