3ـ اعتقادیّات

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
استفتائات جلد 3
4ـ بیت المال2ـ احکام اکراه

الف) نبوّت

سؤال 1497ـ چرا پیامبران فقط در بین النهرین و خاور میانه مبعوث شده اند؟ اگر علّت، تمدّن آنهاست، پس چرا براى تمدّنهاى بزرگى مثل یونان (فراموش نکنیم که حضرت عیسى(علیه السلام) در خاور میانه به دنیا آمده است) و مایاهاى سرخپوست، یا تمدّنهاى بزرگ سیاهپوست، پیامبرى فرود نیامد؟

آیا مى توان کنفسیوس (در چین)، بودا (در هند)، زردتشت و کوروش (در ایران)، بقراط و سقراط (در یونان) را پیامبران الهى دانست؟

از آنجا که در منابع دینى ما آمده که: «براى هر دو نفر یکى را پیامبر قرار دادیم.» پس باید براى اسکیموها و همه اقوام، پیامبرانى آمده باشد. و اگر جواب منفى است، پس این نظریّه تقویت مى شود که پیامبرى هم با توجّه به پیشرفت تمدّن، و خداپرستى هم با توجّه به شکوفایى هاى فکرى مردم، به تکامل رسیده است! چرا که انسانها، نخست خورشید پرست، ماه پرست، و مانند آن بودند، سپس با توجّه به شکوفایى عقلى، خداى عینى را برگزیدند. نظر شما چیست؟

جواب: مورّخان اتّفاق نظر دارند که گاهواره تمدّن انسانى در منطقه خاور میانه به حرکت درآمده است، و در آن زمان، نه یونان صاحب تمدّنى بود، و نه جاى دیگر، و از آنجا که پیدایش دین در این مناطق سبب گسترش آن به مناطق دیگر مى شد، خداوند پیامبران را از این مناطق برگزید، تا آیین آنها از آنجا به سایر مناطق دنیا پخش شود.

سؤال 1498ـ در کتاب شریف «نهج البلاغه» در رابطه با دوران خردسالى حضرت على(علیه السلام) چنین مى خوانیم:

«آن گاه که کودک بودم، حضرت محمد(صلى الله علیه وآله) مرا در کنار خود نهاد، و بر سینه خویشم جا داد، مرا در بستر خود مى خوابانید، چنان که تنم را به تن خویش مى سود، و بوى خوش خود را به من مى بویایید. گاه بود که چیزى را مى جوید، سپس آن را به من مى خورانید» مگر نه این که خوابیدن دو نفر مذکّر، و حتّى مؤنّث، در یک رختخواب از نظر اسلام، اشکال دارد. پس چگونه حضرت رسول(صلى الله علیه وآله) آن حضرت را در رختخواب خویش جاى مى داد! او را بر سینه خود مى کشید!؟ تنش را به تن او مى مالید!؟

جواب: این مسأله در مورد بچّه هاى کوچک (چند ساله) اشکالى ندارد; همان گونه که معمول است مادران یا پدران بچّه هاى کوچکشان را در کنار خود مى خوابانند.

سؤال 1499ـ آیا جمله مشهور و معروف: «لَوْلاکَ لَما خَلَقْتُ الاَْفْلاکَ» که گفته مى شود در مورد پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) است، حدیث است؟ مأخذ آن کدام کتاب است؟

جواب: مأخذ آن بحار الانوار، جلد 52، صفحه 198، و جلد 15، صفحه 28 است.

 

ب) عصمت

سؤال 1500ـ مقام عصمت اختصاص به انبیا(علیهم السلام) و ائمّه(علیهم السلام) و حضرت زهرا(علیها السلام)دارد، یا در مورد دیگران هم تصوّر مى شود؟

جواب: قدر مسلّم این است که این بزرگواران معصومند، ولى در مورد دیگران مسلّم نیست، هر چند بعضى از آنها مقاماتى بسیار بالا و والایى دارند.

 

ج) عدل الهى

سؤال 1501ـ با این که براى خداوند امکان داشت که مرا به عنوان یک انسان در زمان یکى از چهارده معصوم(علیه السلام) به دنیا آورد، تا من موفّق به زیارت وى شوم، ولى این کار را نکرد. در حالى که بسیارى از کافران که لیاقت دیدن معصومین را نداشته اند، در زمان آنها بوده، و موفّق به زیارت برخى از آن بزرگواران شده اند. آیا این، با عدل الهى سازگار است؟

جواب: در بعضى از روایات آمده است: «آنها که بعد از دوران پیامبر(صلى الله علیه وآله) و حضرات معصومین(علیهم السلام) به دنیا مى آیند، و به آنها ایمان مى آورند، مقامشان بالاتر از کسانى است که در عصر و زمان آنها زندگى مى کردند.» اگر آنها امتیازى داشته اند، این گروه نیز امتیاز مهمّى دارند، و به این ترتیب عدالت اجرا مى شود.

 

د) سرانجام جاهلان قاصر

سؤال 1502ـ حضرت استاد! وقتى به مسائل و جریانات زندگى نظر مى افکنم، مى بینم هر کس مشى و مرام خود را حق مى داند. سؤال بنده این است: وقتى کسى حق بر او مشتبه باشد، مثل خوارج که به نظرشان حق همان بود که آنها فکر مى کردند، یعنى جاحد نبودند. اینها تکلیفشان از لحاظ ثواب و عقاب چطور است، آیا معذّبند؟

جواب: اگر براى تشخیص حق، تلاش و کوشش لازم را به عمل آورده و در این راه مرتکب تقصیرى نشده، حکم جاهل قاصر را دارد، و نه تنها در پیشگاه خدا معذّب نیست، بلکه در برابر اعمالش پاداشى هم خواهد داشت.

 

هـ) مقایسه ائمّه با انبیا

سؤال 1503ـ آیا ائمّه اطهار(علیهم السلام) از لحاظ معرفت به خدا، از پیامبران الهى(علیهم السلام) ـ به جز پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) ـ بالاتر هستند؟

جواب: بهتر است که معصومین و اولیاء الله را با یکدیگر مقایسه نکنیم، همه بزرگوار و انوار الهى هستند.

 

و) ولایت

سؤال 1504ـ وقتى حادثه غدیر را همراه با توضیحات علماى شیعه مطالعه مى نماییم، یقین پیدا مى کنیم که رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) در آن روز حضرت على(علیه السلام) را براى آخرین بار به عنوان جانشین خود معرّفى کرد. با این حال، چرا علماى اهل سنّت این مطالب روشن را قبول ندارند؟ چرا شخصى که صاحب فکر است، و حتّى مطالبى در مورد فضیلت حضرت على(علیه السلام) دارد، شیعه نشده است؟ آیا ضعف از ادّله و براهین شیعه است؟

جواب: دلائل شیعه بسیار قوى است; ولى غالباً تعصّب ها و ارتباطهاى خانوادگى اجازه پذیرش نمى دهد.

سؤال 1505ـ با توجّه به اهمیّت مسأله ولایت اهل بیت(علیهم السلام)، که حقیقت ایمان و روح عبادات است، و هیچ عبادتى اعمّ از نماز و روزه و مانند آن بدون ولایت اهل بیت مقبول درگاه خداوند قرار نخواهد گرفت، و روایات در این زمینه در حدّ تواتر است، آیا حضرت عالى نماز را فرع بر ولایت مى دانید، یا ولایت را فرع بر نماز مى دانید؟ از نظر اهمیّت کدام یک از این دو مقدّم بر دیگرى است؟ عزادارى در مصائب ائمّه(علیهم السلام)، خصوصاً خامس آل عبا، حضرت سیّد الشهداء(علیه السلام) که از افضل قربات است، و آثار همان ولایت و محبّتى است که در اعماق وجود شیعیان و موالیان خاندان عصمت و طهارت(علیهم السلام) قرار دارد، چه نقشى در قبولى نماز و سایر عبادات دارد؟

جواب: پاسخ سؤال شما همان است که در حدیث معروف امام باقر(علیه السلام)آمده است: «اگر کسى تمام روزها را روزه بگیرد، و شبها را به عبادت مشغول باشد، و همه سال به حجّ برود، و تمام مالش را در راه خدا انفاق کند، امّا ولایت اولیاء الله را نداشته باشد، و اعمال خود را به راهنمایى آنها انجام ندهد، بهره اى از این اعمال عائد او نخواهد شد».

 

ز) امام زمان(علیه السلام)

سؤال 1506ـ در بعضى از روایات، تصریح به نام مبارک امام عصر(عج) حرام یا مکروه شمرده شده است. بدین جهت برخى نام حضرت را جداى از هم (م ح م د) مى نویسند. آیا این روایات شامل عصر و زمان ما نیز مى شود؟

جواب: در جاى خود گفته ایم که آن روایات شامل زمان ما نمى شود. و ادّله آن را در آخر بحث تقیّه از کتاب قواعد الفقهیّه آورده ایم.

سؤال 1507ـ شخصى از مؤمنین ضمن ادّعاى ملاقات با امام زمان (عج) مى گوید: «امام عصر مرا مأمور بعضى کارها، مانند ساختن حسینیّه، مسجد، و مانند آن کرده است.» وى مردم را به اقتدا نکردن به بعضى از ائمّه جماعات، و نپرداختن وجوه شرعیّه به آنها، تشویق مى کند، و مدّعى است که امام زمان(علیه السلام) چنین دستورى داده است. شخص مذکور صندوق چوبى در اختیار دارد که چند ورقه قدیمى و پارچه سبز رنگى در آن است. او ادّعا مى کند که آنها را امام عصر (عج) به او داده است! مردم براى تبرّک جستن به این صندوق به خانه او مى روند. به گمان این که واقعاً صندوق از ناحیه آن حضرت است. بلکه برخى از مردم گمان مى کنند که منزل این شخص، محلّ سکونت امام عصر است! وى حتّى در نزد بعضى از علما ادّعاى مذکور را مطرح نموده، و مى گوید: «مى توانم سؤالات شما را به امام عصر (عج) برسانم!» آیا ادّعاهاى این شخص درست است؟

جواب: شکّى نیست که این شخص انسان بسیار دروغگویى است، و بر همه مؤمنین لازم است او را تکذیب کنند، و هیچ یک از سخنانش را نپذیرند.

سؤال 1508ـ امام زمان (عج) پس از ظهور، چگونه با سلاحهاى شیمیایى و بمبهاى اتمى و سلاحهاى سنگین دیگر مبارزه خواهند کرد؟

جواب: از بعضى قرائن استفاده مى شود که آن حضرت وسائل و ابزارى ما فوق سلاحهاى آنها در اختیار دارد، که آنها را از کار مى اندازد.

 

ح) وظیفه منتظران

سؤال 1509ـ مهمترین وظیفه منتظران چیست؟ چه باید بکنند؟

جواب: مهمترین وظیفه منتظران حضرت مهدى (عج) انجام واجبات و ترک محرّمات و آمادگى براى یارى آن حضرت، و تقویت ایمان خود است.

سؤال 1510ـ مهمترین کارهایى که آن حضرت در زمان غیبت براى دین و دینداران مى کند چیست؟

جواب: مهم ترین کارهاى آن حضرت در عصر غیبت، نور افشانى به قلب هاى آماده، حمایت از اسلام و شیعیان خالص، و امید بخشى به آن هاست. نور وجود او، مانند نور خورشید در پشت ابرها به ما مى رسد.

سؤال 1511ـ آیا شرط ملاقات با حضرت، علم و تقواست، یا مصلحت و زمان و مکان؟

جواب: شرط اصلى لیاقتِ ملاقات با آن حضرت، تقوا در سطح عالى است. ولى گاه به خاطر مصلحت اسلام و مسلمین، چهره نورانى خود را به افراد غیر لایق، حتّى غیر شیعه و غیر مسلمانان، نیز نشان مى دهد.

ط) رجعت

سؤال 1512ـ رجعت در چه زمانى رخ خواهد داد؟ در زمان حیات و حکومت حضرت ولى عصر(علیه السلام)، یا بعد از شهادت آن حضرت اتّفاق مى افتد؟

جواب: مطابق روایات، رجعت پس از قیام و ظهور حضرت مهدى (عج) رخ مى دهد، و رجعت امامان(علیهم السلام) یکى پس از دیگرى بعد از شهادت حضرت مهدى (عج) است.

 

ى) شفاعت

سؤال 1513ـ ما شیعیان بر این باوریم که در روز قیامت پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله)، امامان معصوم(علیهم السلام) و فاطمه زهرا(علیها السلام) افرادى را شفاعت مى کنند. بنده مدّتى پیش که سوره بقره را تلاوت مى نمودم، در آیه 48 به این مضمون برخورد کردم، که خدا مى فرماید: «حذر کنید از روزى که در آن روز کسى بجاى دیگرى مجازات نبیند، و هیچ شفاعتى از کسى پذیرفته نمى شود.» خواهشمند است در این رابطه توضیح دهید.

جواب: فهم معناى این آیه منوط است به ملاحظه سایر آیاتى که در باب شفاعت در قرآن آمده است. که در آن آیات صریحاً شفاعت ثابت شده است; مانند آیة الکرسى (مَنْ ذَاالَّذى یَشْفَعُ عِنْدَهُ اِلاّ بِاِذْنِه) بنابراین نفى شفاعت در آیه اى که نوشته اید اشاره به این است که بدون اذن خداوند شفاعت پذیرفته نیست. خداوند هم در جایى اذن مى دهد که طرف لیاقت شفاعت داشته باشد، شرح بیشتر را در جلد اوّل تفسیر نمونه، ذیل آیه مذکور، مطالعه فرمایید.

 

ک) جهان آخرت

سؤال 1514ـ اگر شب و روز و خواب در جهان آخرت وجود ندارد، پس گذر زمان در آنجا چگونه است؟

جواب: وضع جهان آخرت براى ما زندانیان عالم دنیا روشن نیست; همان گونه که وضع دنیا براى بچّه هاى در شکم مادر. ولى مى دانیم آخرت حق است، و یک زندگى برتر، شرح این مطلب را در جلد 5 و 6 پیام قرآن نوشته ایم.

4ـ بیت المال2ـ احکام اکراه
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma