اشیایى که زکات آن واجب است

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
استفتائات جلد 2
زکات فطرهفصل چهاردهم: احکام زکات

سؤال 586 ـ آیا زکات نقدین شامل دیگر اوراق نقدیّه (پول) مى شود؟ به بیان دیگر آیا در زکات، درهم و دینار (طلا و نقره بودن) جزء موضوع است، یا آن که تمام   موضوع جنبه پولى و ارزش مبادله اى آن است، خواه طلا و نقره باشد، یا چیز دیگر؟

جواب: ظاهر ادلّه، انحصار زکات به طلا و نقره مسکوک است و شمول آن نسبت به اوراق نقدى و اسکناس، نیاز به الغاى خصوصیّت قطعیّه دارد که قابل تأمّل است; زیرا اگر الغاى خصوصیّت جنبه ظنّى داشته باشد در حکم استحسان و قیاس خواهد بود، که از نظر فقهاى ما مردود است.

سؤال 587 ـ آیا زکات منحصر به اشیاى نُه گانه است؟ یا با توجّه به فلسفه تشریع آن، در صورت نیاز جامعه، قابل توسعه به اشیاى دیگر نیز مى باشد؟

جواب: درست است که فلسفه تشریع آن تعمیم دارد; ولى روایاتى داریم که صریحاً زکات را منحصر به نُه چیز مى کند و غیر آن را نفى مى نماید.

سؤال 588 ـ آیا حاکم اسلامى مى تواند غیر از خمس و زکات واجب، پرداخت وجوه دیگرى مانند مالیات را بر مردم مقرّر سازد؟

جواب: در صورتى که ضرورتى براى جامعه اسلامى پیش آید و هیچ راهى براى حلّ آن جز مالیات هاى جدید نباشد، حکومت اسلامى مى تواند به مقدار لازم مالیات وضع کند، و رعایت عدالت دینى در این امر واجب است.

سؤال 589 ـ آیا تفاوتى بین دِین مؤجّل و دِین حالّ، که وام دهنده قدرت بر گرفتن آن را دارد; ولى به خاطر فرار از زکات آن را مطالبه نمى نماید وجود دارد؟

جواب: تفاوتى وجود ندارد; هیچ کدام مشمول زکات نیستند.

سؤال 590 ـ آیا به پولهایى که در بانکها به صورت قرض الحسنه، یا سپرده، یا حساب جارى گذاشته مى شود، عنوان دین صادق است یا ودیعه؟ و در هر صورت حکم زکات آن چیست؟

جواب: حساب قرض الحسنه و حساب جارى جنبه دین دارد و به همین دلیل در تمام اوراق بانک بستانکار و بدهکار نوشته مى شود و وام چیزى جز این نیست که عین را مصرف کنند و عوض آن را بپردازند; ولى سپرده، جنبه سرمایه گذارى براى مضاربه دارد و همان گونه که قبلاً گفته شد زکات در اسکناس و مانند آن نیست، هرچند احتیاط پرداختن آن است.

سؤال 591 ـ آیا زکات تنها به عین تعلّق مى گیرد، یا شامل دِین نیز مى شود؟ در صورت تعلّق به دین بر عهده چه کسى است، وام دهنده یا وام گیرنده؟

جواب: در صورتى که وام گیرنده مالى که زکات به آن تعلّق مى گیرد را نزد خود براى مدّت یک سال (با اجتماع شرایط دیگر) نگاهدارى کند زکات به او تعلّق مى گیرد، نه وام دهنده.

سؤال 592 ـ آیا زکات گرفتنى است یا دادنى؟ به بیان دیگر در حکومت اسلامى که قدرت بر مطالبه زکات و دریافت آن از زکات دهندگان هست، آیا دولت مى تواند مطالبه زکات نماید؟ و در صورت ممانعت، آن را با زور بگیرد؟ یا این که پرداخت زکات تکلیف شرعى زکات دهنده است و اگر نپردازد گناه کرده است و کسى حقّ گرفتن از او را ندارد؟

جواب: حکومت اسلامى حق دارد زکات را از مردم جمع آورى کند، همان گونه که در عصر پیامبر(صلى الله علیه وآله) و امیرمؤمنان(علیه السلام) مأموران جمع آورى زکات به فرمان آن حضرت به مناطق مختلف مى رفتند و به جمع آورى زکات مشغول مى شدند.

زکات فطرهفصل چهاردهم: احکام زکات
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma