شرایط مجاز و غیر مجاز در معاملات

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
استفتائات جلد 2
مسائل متفرّقه بیعخرید و فروش طلا و نقره

سؤال 784 ـ اگر پدرى تمام دارایى، یا عمارت مسکونى اش را به فرزند خود بفروشد، مشروط بر این که مادام الحیاة در حیطه تصرّف خودش باشد آیا جایز است؟ در صورت جواز اگر در حیات پدر، فرزند فوت کند آیا بیع به قوّت خود باقى است، یا فسخ مى شود؟

جواب: بیع مزبور صحیح بوده و آن اموال با همان شرایط به ورثه آن مرحوم منتقل مى شود و پدر مادام الحیاة فقط حقّ تصرّف در منافع را دارد.

سؤال 785 ـ لطفاً بفرمایید آیا شرایط ذیل که خریدار و فروشنده در ضمن عقد خارج لازم متعهّد گردیده اند، لازم الاجراست؟

الف) در ظرف مدّت حدّاکثر 80 روز از تاریخ این مبایعه نامه، در دفترخانه رسمى حاضر و سند به نام خریدار تنظیم و تحویل گردد.

ب) چنانچه بند «الف» رأس مدّت مقرّر به اجرا در نیاید شخصِ مقصّر موظّف است بیست و پنج درصد از بهاى مورد معامله را به عنوان خسارت به طرف دیگر پرداخت نماید.

ج) کشف هرگونه فساد تا تاریخ تنظیم سند و تحویل ملک مورد معامله به عهده فروشنده مى باشد.

د) کلیّه هزینه ها و مخارج مربوط به انتقال سند به عهده فروشنده مى باشد; مگر هزینه حقّ الثّبت که به عهده طرفین مى باشد.

هـ) کلّیّه خیارات، حتّى خیار غبن فاحش بل افحش، از طرفین ساقط شده است

ضمناً فروشنده متعهّد گردید که اگر در موعد مقرّر اقدام به تخلیه ننماید و یا در موعد مقرّر در بند «الف» در محضر حاضر نگردد روزانه مبلغ پانصد هزار ریال تحت عنوان خسارت به خریدار پرداخت نماید.

جواب: شرایط مزبور کلاًّ صحیح و لازم الاجراست.

سؤال 786 ـ شخصى با اذن مالک در زمین او چهار واحد آپارتمانى احداث مى کند، قبل از احداث آپارتمانها تعهّد مى کند یک واحد از چهار واحد مذکور را مترى 15000 تومان در سهم مالک زمین قرار دهد، در زمان این تعهّد هنوز هیچ کدام از واحدها احداث نشده و اوصاف کمّى و کیفى آپارتمان (که تعهّد به تحویل آن شده است) نزد طرفین معلوم نبوده و طرفین از وضعیّت ظاهرى بناى داخلى ساختمان و مساحت آن هیچ گونه اطّلاعى نداشته اند و نیز معیّن نبوده که کدام یک از چهار واحد آپارتمان در سهم مالک زمین قرار مى گیرد، حال آیا (تعهّد به تحویل یک واحد آپارتمان) صحیح و لازم الوفاست، یا این تعهّد از مصادیق معاملات و تعهّدات غررى است؟

جواب: این تعهّد باطل است و صاحب زمین مى تواند معامله را فسخ کند; مگر این که نمونه آپارتمان در نظر طرفین معلوم باشد که در این صورت معامله صحیح است.

سؤال 787 ـ آیا معامله زیر، با توجّه به بعضى از بندهاى قولنامه که مذکور است، و با توجّه به اشکالاتى که مطرح شده، صحیح است؟

الف) طبق عبارت بند دوّم قرارداد «معامله قطعى بانک منوط به تصویب کمیسیون معاملات عمده بانک است» یعنى مفهوماً و ظاهراً عقد معلّق است. و در فقه امامیّه طبق قول مشهور، جزم در عقد معتبر است و تعلیق منافات با جزم دارد.

ب) طبق مادّه دوّم، که در بالا آمده، آیا جایز است در عقد معلّق متعاملین شرط کنند که هر دو یا یکى از آنها با ثالثى مشورت کنند، اگر آن شخص مصلحت دید، معامله باقى و الاّ بر هم خورد؟

ج) به علّت نداشتن مدّت در بند دوّم قرارداد، آیا رعایت توالى ایجاب و قبول غیرممکن است.

د) ثمن و مثمن از تاریخ تنظیم قرارداد تبادل نشده و قبض و اقباض به عمل نیامده است.

جواب: پاسخ تمام سؤالات به شرح زیر است:

بعضى از تعبیرات این قرارداد حکایت از تعلیق در انشا مى کند که موجب بطلان این معامله است و بعضى حکایت از نوعى بیع خیارى دارد و در مجموع احراز صحّت چنین معامله اى میسّر نیست و اصالة الفساد حاکم است; مگر این که بعد از موافقت بانک قبض و اقباض هرچند در ثمن یا مثمن حاصل شود، در غیر این صورت معامله مزبور اعتبارى ندارد.

مسائل متفرّقه بیعخرید و فروش طلا و نقره
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma