احکام عقد موقّت

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
استفتائات جلد 2
احکام پوششاحکام عقد دائم

سؤال 997 ـ آیا در عقد موقّت اطاعت از شوهر بر زوجه، همچون همسر دائمى، لازم است؟ در مورد مسافرت و خروج از منزل و کار در بیرون منزل چطور؟

جواب: واجب نیست; مگر در جایى که مزاحم حقّ شوهر باشد.

سؤال 998 ـ زنى به عقد موقّت مردى درآمده و بعد از دخول، شوهرش را رها کرده و رفته است، آیا بر مرد واجب است که تمام مهریّه او را بپردازد؟

جواب: تنها آن مقدار از زمان که زن تمکین کرده مهریّه اش لازم است.

سؤال 999 ـ هنوز یک سال از مدّت عقد موقّت باقى مانده است، آیا جایز است براى چند سال دیگر عقد جارى گردد؟ یا باید مدّت مذکور تمام شود و سپس عقد مجدّد خوانده شود؟

جواب: باید باقیمانده مدّت از طرف مرد بخشیده شود و سپس عقد را براى مدّت مورد نظر تجدید کنند و یا مهلت دهند آن یک سال بگذرد و بعد تجدید عقد کنند، در عقد دائم بعد از عقد موقّت نیز حکم چنین است.

سؤال 1000 ـ حضرتعالى در مسأله 2071 توضیح المسائل فرموده اید: «ازدواج موقّت هرچند براى لذّت بردن هم نباشد، بلکه به قصد محرم شدن نزدیکان آن دختر باشد جایز است، مشروط بر این که دخترى را که به ازدواج موقّت در مى آورند در حدّى باشد که قابل لذّت جنسى باشد، مثلاً اگر کوچک است باید وقت را به اندازه اى زیاد کنند که دوران آمادگى دختر را شامل شود، هرچند بعد از عقد، مدّت را ببخشند»، حال کسى به خاطر محرم شدن نزدیکان دخترى که به حدّ بلوغ نرسیده، به مدّت کوتاهى صیغه عقد نکاح موقّت او را خوانده است و بعداً هم آن مدّت را مى بخشد و آن قید که دختر در حدّى باشد که قابل لذّت جنسى باشد را در نظر نگرفته است، آیا نزدیکان آن دختر به این مرد محرم خواهند شد؟ آیا مادر آن دختر به پسران این مرد محرم خواهد بود؟ اگر نادیده گرفتن این قید در حین اجراى عقد اصلاً ایجاد محرمیّت نمى کند، آیا این پدر مى تواند آن دختر را به ازدواج پسر خود درآورد؟

جواب: اگر مى خواهند محرم بشوند احتیاط آن است که مجدّداً صیغه عقد متعه را با همان اوصافى که گفته شد بخوانند و الاّ معامله محرم بودن با مادر او نکند; هرچند احتیاط آن است که آن دختر را براى فرزند خود نیز نگیرند.

سؤال 1001 ـ اگر مرد و زنى بخواهند ازدواج موقّت کنند، آیا لازم است به محضر ازدواج و طلاق بروند تا در آن جا صیغه خوانده شود، یا این که خود مرد و زن مى توانند شرایط همدیگر را قبول کنند و صیغه را بخوانند؟

جواب: احتیاط آن است که در این ایّام در محضر رسمى ثبت کنند; خواه صیغه عقد را در محضر بخوانند، یا در خارج.

سؤال 1002 ـ در صورتى که در ازدواج موقّت با اهل کتاب، زن بدون «مهر» نیز راضى باشد، آیا باز هم دادن مهر واجب است؟

جواب: دادن «مهر» واجب است، هرچند به این صورت گفته شود که در مذهب ما در مقابل ازدواج موقّت باید هدیّه اى داد.

سؤال 1003 ـ در این کشور (کانادا) افرادى هستند که اصلاً دین ندارند، آیا قبل از صیغه عقد موقّت لازم است از دین زن مورد نظر تحقیق کرد؟

جواب: آرى، باید تحقیق کرد.

سؤال 1004 ـ اهل کتاب و اهل سنّت، به صیغه (ازدواج موقّت) عقیده ندارند. بنابراین در صورتى که زن از اهل کتاب یا اهل سنّت باشد صیغه اى که خوانده مى شود، فقط لقلقه زبان است. آیا صیغه بدون اعتقاد، صحیح خواهد بود؟

جواب: اگر به خاطر اعتقاد شوهر اعلام آمادگى براى این امر کند، کافى است.

سؤال 1005 ـ مى دانیم عقد موقّت با زنى که در «عدّه» است، باطل مى باشد. اهل کتاب اعتقاد به «عدّه» ندارند، آیا عقد موقّت با آنها، اگر در عدّه باشند، صحیح است؟

جواب: صیغه در حال «عدّه» جایز نیست.

سؤال 1006 ـ آیا قبل از عقد موقّت باید تحقیق کرد که زن شوهر دارد یا نه؟

جواب: اگر خودش بگوید شوهر ندارم و در گفتارش متّهم نباشد، کافى است.

سؤال 1007 ـ قبل از عقد موقّت مرد به زن نگاه و با او صحبت مى کند، تا زمینه را براى ازدواج موقّت آماده سازد، آیا این عمل جایز است؟

جواب: این مقدار اشکال ندارد.

سؤال 1008 ـ آیا مدّت ازدواج موقّت اندازه معیّن دارد؟ اگر قدر معیّنى ندارد چنانچه مدّت آن تمام عمر را در بر بگیرد، یا مدّت را بیشتر از عمر طبیعى بگذارند، بطورى که قطعاً مى دانند آن مقدار زنده نمى مانند. آیا صحیح است؟

جواب: نکاح منقطع حدّ معیّنى ندارد; ولى اگر مدّت آن را بسیار طولانى قرار دهند (یا حتّى بیشتر از عمر طبیعى عادى مانند 99 سال باشد) احتیاط واجب آن است که احکام عقد دائم بر آن جارى کنند (البتّه در مواردى که مقرون به احتیاط است)، بنابراین مردانى که براى فرار از زیر بار رفتن وظایف عقد دائم، صیغه موقّت 99 ساله جارى مى کنند فایده اى براى آنها ندارد.

سؤال 1009 ـ اگر زن و مردى مصمّم به ایجاد رابطه جنسى با یکدیگر باشند و فقط به دلیل گریز از عذاب وجدان (یا عذاب اخروى)، قبل از ایجاد رابطه مذکور، با وجود شرایط و نبودن موانع، صیغه عقد موقّت بخوانند، آیا عقدشان صحیح است؟ یا همچنان عملشان «فساد و فحشا» مى باشد، چون نیّتشان چیز دیگر بوده است؟

جواب: اگر صیغه عقد را با تمام شرایط بخوانند، عملشان مشروع است.

سؤال 1010 ـ آیا ازدواج موقّت به مدّت 99 سال یا بالاتر، با عنایت به این که مدّت متوسّط عمر اشخاص، کمتر از این مقدار است و در واقع عملاً یک ازدواج دائم است، داراى احکام مربوط به ازدواج دائم مى گردد؟

جواب: چنین ازدواج موقّتى اشکال دارد، و همان گونه که قبلاً گفته شد احتیاط آن است که احکام عقد دائم بر آن مترتّب کنند (در مواردى که مقرون به احتیاط است).

سؤال 1011 ـ اگر عقدى واقع شده باشد، امّا اکنون زن مدّعى دوام و مرد مدّعى انقطاع است، این عقد از لحاظ شرعى چه حکمى دارد؟

جواب: این عقد در حکم انقطاع است و باید مادام که مدّت عقد انقطاع وجود دارد احکام زوجیّت اجرا شود و احتیاط مستحب آن است که در پایان مدّت، صیغه طلاق را نیز جارى کنند.

سؤال 1012 ـ زن و مردى صیغه عقد غیر دائمى (موقّت) جارى مى کنند; ولى مقدار، زمان و مهر را معیّن نمى کنند. بعد از آمیزش و نزدیکى مى فهمند که این کار مشروع نبوده است. آیا این کار در حکم زناست و آنها گناهکار شناخته مى شوند و بچّه به دنیا آمده نامشروع است؟ آیا جایز است که پس از عقد وقت و مهر را تعیین کنند، یا این که باید دوباره صیغه را به صورت صحیح جارى کنند؟

جواب: آنچه در حال ندانستن مسأله انجام داده اند، زنا نبوده و بچّه حلال زاده است; ولى احتیاطاً صیغه طلاق را جارى کنند و سپس مى توانند عقد موقّت نمایند، و گذشتن زمان عدّه در این جا شرط نیست.

سؤال 1013 ـ بطور کلّى نظرتان در رابطه با ازدواج موقّت چیست؟ آیا آن را راه حلّى براى جوانانى که مشکلاتى جهت ازدواج دائم دارند و از طرف دیگر مى ترسند به فساد کشیده شوند مى دانید؟

جواب: اگر با شرایط معقول و رعایت موازین شرعى انجام شود و دستاویزى براى هوسبازى هوسبازان و فساد بیشتر نشود به یقین کارساز است; ولى این کارِ بسیار دقیق و ظریفى است.

سؤال 1014 ـ ازدواج موقّت با زنانى که معمولاً معروف به فساد هستند و یا شغل آنان روسپیگرى مى باشد، چه صورتى دارد؟ در صورت ناچارى چطور؟

جواب: در صورتى که واقعاً مشهور و معروف به فساد باشند، ازدواج با آنها اشکال دارد و اگر چنین نباشد، اشکالى ندارد.

سؤال 1015 ـ آیا در عقد انقطاعى، عسر و حرج براى زوجه متصوّر است؟ در صورت اثبات، آیا مى توان زوج را به بذل مدّت اجبار نمود؟

جواب: در صورتى که واقعاً به تشخیص حاکم شرع عسر و حرج حاصل شود، تفاوتى بین عقد انقطاعى و دائم نیست و حاکم شرع زوج را ملزم به بذل باقیمانده مدّت مى کند و اگر زوج قبول نکند، حاکم شرع به عنوان ولىّ ممتنع باقیمانده مدّت را مى بخشد و زوجه مى تواند بعد از سپرى شدن عدّه شوهر کند.

احکام پوششاحکام عقد دائم
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma