2 استثنائات

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
احکام خانواده در پرتو فقه اسلامى
3 ولایت بر صغیره1 ولایت پدر بر دختر باکره

سؤال 408. دخترى 23 ساله و داراى مدرک تحصیلى لیسانس هستم، مدّت یک سال است فارغ التّحصیل شده ام و به علّت نیافتن شغل مناسب در خانه به سر مى برم. از زمانى که به خاطر دارم مادرم به دلایلى، که براى هیچ فرد عاقلى قابل قبول نیست، خواستگارانم را جواب مى کند، حتّى بدون این که من یا پدرم اطّلاع داشته باشیم. در آن زمان چون مشغول به تحصیل بودم و خود نیز تمایلى به ازدواج نداشتم، این امر چندان برایم مهم نبود، ولى حالا که تصمیم به ازدواج با شخص مؤمن و متعهّدى، که پسر عمّه ام نیز مى باشد، گرفته ام مخالفت غیر منطقى و اخلاق ناسازگار مادرم برایم مشکل ساز شده است. جوان مورد نظر که به همراه خانواده اش از من خواستگارى کرده، از هر جهت مورد اطمینان و قابل قبول تمامى کسانى است که او را مى شناسند، و از آن جا که پدرم تحت نفوذ مادرم مى باشد با حرف ایشان مخالفت نمى کند، آیا در چنین صورتى اجازه والدین شرط است؟

جواب: در صورتى که خواستگار، از نظر دینى و جهات اجتماعى، کفو و هم شأن بوده باشد، مخالفت پدر ضررى ندارد و رضایت مادر نیز شرط نمى باشد.

سؤال 409. در رساله جنابعالى آمده: «اگر دختر عاقله بالغه رشیده نیاز به شوهر داشته باشد، و پدر او را از ازدواج با مردى که شرعاً و عرفاً کفو او است منع کند، اجازه پدر در این جا شرط نیست.» آیا منظور، ازدواج دائم است یا شامل موقّت هم مى شود؟ اگر شامل ازدواج موقّت مى شود، هم کفو بودن در آن به چه معنایى است؟

جواب: اگر به تأیید بزرگان فامیل شرعاً و عرفاً کفو و مناسب او باشد تفاوتى نمى کند; ولى معمولاً ازدواج موقّت به مصلحت دختران باکره نیست، و مخالفت پدر بجاست.

سؤال 410. طبق فتواى مراجع عظام در صورتى که پدر یا جدّ پدرى غایب باشد، و دختر باکره احتیاج به شوهر داشته باشد، اجازه ولى ساقط مى شود. معناى «احتیاج داشتن به شوهر» چیست؟

جواب: منظور این است که به سنّى (بیش از سى سالگى) رسیده که هرگاه شوهر نکند به زحمت یا خطر مى افتد.

سؤال 411. اگر دختر باکره اى با پسر هم شأن شرعى و عرفى خود قصد ازدواج داشته باشد، آیا اذن پدر ساقط است؟

جواب: اگر به تأیید بزرگان فامیل شرعاً و عرفاً کفو و مناسب او باشد و پدر بدون دلیل مخالفت کند، اذن او ساقط مى شود.

سؤال 412. به نظر حضرتعالى آیا کفو شرعى کافى است، یا کفو عرفى هم لازم است؟ منظور از کفو شرعى و عرفى چیست؟

جواب: منظور از کفو شرعى آن است که مسلمان باشد، و منظور از کفو عرفى آن است که از نظر شؤون اجتماعى با هم متناسب باشند. و مراعات کفو عرفى لازم نیست; مگر در جایى که دختر رشد فکرى کافى ندارد، و ولیّ براى او شوهر انتخاب مى کند.

سؤال 413. آیا در سقوطِ اذنِ ولیِّ دخترِ باکره در صورت وجود کفو شرعى و عرفى براى دختر، انحصار کفو شرط است، مثل این که مانند این پسر که به خواستگارى او آمده دیگر نخواهد آمد؟ یا انحصار شرط نیست، یعنى هر چند مانند این خواستگار، که ولیّ دختر با او مخالف است، افراد دیگرى هم باشند، و همه آنها کفو شرعى و عرفى دختر باشند، اذن ولى ساقط است؟

جواب: در صورتى که به تایید بزرگان فامیل ولى با کفو شرعى و عرفى مخالفت کند، اجازه او ساقط است; خواه کسان دیگر باشند یا نباشند.

سؤال 414. اگر پرده بکارت دخترى بر اثر ورزش و مانند آن زایل شود، یا دخترى به عقد مردى درآید و قبل از عروسى طلاق بگیرد، و یا در حین عقد از طریق غیر متعارف آمیزش کنند، ولى بکارت او محفوظ باشد. آیا در این موارد سه گانه اذن پدر ساقط مى شود؟ بطور کلّى دختر باکره که در ازدواج نیاز به اجازه ولى دارد، به چه دخترى گفته مى شود؟

جواب: در صورتى که دختر با اجازه پدر شوهر کند و سپس طلاق بگیرد در مرتبه بعد بدون اذن ولى مى تواند ازدواج کند.

سؤال 415. اگر پدر دختر اجازه ازدواج ندهد، در حالى که دختر بر اثر ترک ازدواج به گناه مى افتد، آیا در این صورت هم اجازه او لازم است؟

جواب: در صورتى که به تایید بزرگان فامیل همسر مناسب شرعى و عرفى پیدا شود و پدر مخالفت کند، رضایت او شرط نیست.

سؤال 416. دختر و پسرى روابط نامشروع داشته اند، که در نتیجه منجر به حامله شدن دختر مى شود و در هفت ماهگى به وسیله پسر سقط جنین انجام مى شود، آیا ازدواج ایشان از نظر شرعى، با توجّه به این که پدر دختر موافق نیست، جایز است؟

جواب: در این جا اجازه پدر شرط نیست; ولى بهتر است با موافقت او اقدام کنند.

سؤال 417. در بعضى مواقع پسران و دختران مجرّد، که رشید مى باشند، به اتّفاق هم به حقیر مراجعه و اعلام مى نمایند که چندین بار خانواده پسر به خانواده دختر جهت امر مقدّس ازدواج مراجعه کرده اند، امّا پدر دختر بدون جهت با ازدواج نامبردگان مخالفت مى نماید، که این امر باعث افسردگى روحى دختر و پسر، که اغلب بالاى سنین 20 سال مى باشند، شده و طرفین اصرار شدید جهت اجراى صیغه عقد بدون اذن ولیّ زوجه دارند و اعلام مى کنند که در عسر و حرج خاصّى به سر مى برند، آیا در این جا اذن پدر ساقط است؟

جواب: اگر شوهرى که براى دختر پیدا شده که به تایید بزرگان فامیل شرعاً و عرفاً کفو و مناسب او باشد، پدر حقّ مخالفت ندارد; ولى باید تحقیق کرد که آیا پدر دلیلى براى مخالفت خود دارد یا نه؟

 

3 ولایت بر صغیره1 ولایت پدر بر دختر باکره
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma