6 حکمین

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
احکام خانواده در پرتو فقه اسلامى
1 بلوغ و عقل و اختیار5 اختلافات زوجین

سؤال 880. در صورتى که به علل ذیل بین زوجین اختلاف باشد، آیا تعیین حکمین لازم است؟

الف) مدّت مدیدى زوج نفقه همسر خود را پرداخت نمى کند و اخذ نفقه از طریق دادگاه نیز ممکن نمى باشد.

ب) عسر و حرج زندگى زوجه با همسر خود از نظر دادگاه ثابت شده است.

ج) طلاق از ناحیه زوجه مطالبه شده ; ولى زوج موافقت نمى کند.

د) زوج مفقودالاثر است و مدّت مقرّر از طرف دادگاه منقضى شده است.

جواب: در مسأله حکمیت ظاهر آیه شریفه وجوب است و بسیارى از فقها نیز از آن همین را فهمیده اند و دلیل بر خلاف آن نیست، بنابراین در موردى که امید اصلاح هست حدّاقل احتیاط واجب عدم ترک آن است.

سؤال 881. در مورد حکمین لطفاً به سؤال هاى زیر پاسخ دهید:

الف) در اختلاف شدید بین زوجین، آیا جایز است از غیر بستگان خود داورى برگزینند؟

جواب: اشکال ندارد.

ب) اگر داور منتخب (که غیر از بستگان است) نسبت به زندگى زن و شوهر ناشناس، بى اطّلاع و حتّى بى ارتباط باشد انتخاب او چه حکمى دارد؟

جواب: باید او را مطّلع کنند.

ج) بر فرض که داور از غیر بستگان زوجین باشد، و زن یا شوهر نسبت به رفتارهاى خلاف شرع یکدیگر اعتراض داشته باشند، آیا مى توانند با چنین داورى مطرح کنند؟

جواب: به هر حال داور باید از آنچه دخالت در داورى دارد آگاه شود.

د) آیا داور غیر فامیل موجب مخدوش شدن حرمت خانواده ها نمى گردد؟

جواب: اگر داور فرد امینى باشد اشکال ندارد.

هـ) آیا این اقدام، منطبق با اخلاق اسلامى است؟

جواب: از جواب بالا معلوم شد.

سؤال 882. این جانبه فرزانه، مدّت پنج سال است به عقد شخصى به نام اسماعیل درآمده ام. ایشان در این مدّت هیچ گونه سازشى با من نداشته، بلکه مرا بازیچه دست خود قرار داده است، به همین جهت در این مدّت فقط چند ماه در خانه ایشان بودم و بقیه مدّت را در منزل پدرم، بدون هیچ گونه خرج و مخارجى، بلاتکلیف مانده ام. ایشان نه حاضر است با من زندگى کند و نه حاضر است مرا طلاق بدهد و مرا از حقّ شرعى ام محروم نموده است. شکایت هم کرده ام و مدّت دو سال است که کارمان به دادگاه کشیده است; ولى به دلیل حیله بازى ایشان هنوز تکلیفم را مشخّص نکرده اند. ایشان یا در دادگاه حاضر نمى شود و یا وقتى که حاضر مى شود به خاطر این که مهریه ام را نپردازد، مى گوید: «من همسرم را مى خواهم» و به محض این که از دادگاه خارج مى شویم، همه چیز را زیر پا مى گذارد و مى گوید: «به هیچ وجه حاضر به زندگى با تو نیستم و تنها در صورتى که از مهریه ات بگذرى و جهیزیه ات را نیز به من ببخشى، حاضرم تو را طلاق بدهم» لطفاً به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید:

الف) تکلیف من چیست؟

جواب: طبق دستور قرآن یک نفر از طرف شما و یک نفر از طرف شوهرتان حَکم مى شود، تا درباره کار شما تصمیم بگیرند، هرگاه شوهر نه راضى به زندگى شود و نه راضى به طلاق، حاکم شرع مى تواند شما را در مقابل بذل مختصرى، طلاق خُلع بدهد و مهریه را از شوهرتان بگیرد.

ب) او نه حاضر به سازش و نه حاضر به طلاق بوده و با این وجود من بارها به منزل ایشان مراجعت کردم و سعى نمودم نگذارم زندگى ام از هم بپاشد و موجب آبروریزى شود، ولى او هیچ گونه اعتنایى نمى کند. آیا بنده در این صورت مستحقّ نفقه خواهم بود؟

جواب: در فرض مسأله بالا، شما مستحقّ نفقه خواهید بود.

سؤال 883. در موضوع اختلاف زن و شوهرى که حضرت امام(قدس سره) احتیاط داشتند در تعیین حکمین، که نظر مبارک حضرت عالى هم همین است، اگر زن از شوهر خود تقاضاى طلاق کند با این که شرعاً و قانوناً اختیار طلاق با مرد است (مگر موارد استثنایى) آیا در چنین موردى نیز احتیاج به تعیین حکمین است؟ چون اگر زوج راضى به طلاق نباشد حَکم نمى تواند کارى بکند و نتیجه ندارد و در موارد استثنایى مانند ترک نفقه و عدم امکان اخذ نفقه زوجه از زوج، که دادگاه مى تواند اقدام به طلاق کند آیا در چنین موردى تعیین داور لازم است یا خیر؟

جواب: حکمیت طبق ظاهر قرآن مجید مربوط به مواردى است که اختلاف شدید میان زن ومرد پیدا شده و ممکن است منجر به جدایى یا مطالب ناگوار دیگر شود در این جا حاکم شرع دو حَکم براى رسیدگى به کار آنها تعیین مى کند و حکمین در صورتى مى توانند حُکم به جدایى دهند که این امر از سوى زوجین به آنها محوّل شده باشد که هر چه را صلاح دیدند عمل کنند حتّى طلاق.

 

1 بلوغ و عقل و اختیار5 اختلافات زوجین
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma