22 حکمت

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
گفتار معصومین(علیهم السلام) ج1
23 خوف از خدا و قناعت21 مالک نفس شدن

قال رسولُ اللهِ(صلى الله علیه وآله): «غَریبَتانِ فَاحْتَمِلُوهُما: کَلِمَةُ حِکْمَة مِنْ سَفیه فَاقْبَلوها، وَ کَلِمَةُ سَفَه مِنَ حَکیم فَاغْفِروها».(1)

پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى فرماید: «دو چیز استثنایى است، اوّل اینکه اگر کلامى حکمت آمیز از انسان نادان صادر شد، آن را بپذیرید، دوم اینکه هر گاه شخص حکیمى کلام اشتباهى گفت، قبول نکنید و از سخن او پیروى نکنید».

این حدیث همان مضمون «أُنْظُر إلى ما قال وَلا تَنْظُر الى مَنْ قال» است یعنى نگاه به سخن کن، چه کار دارى گوینده آن کیست; اگر کلام خوب بود، از بچّه یا نادان یا کافر هم بود بپذیر، چون گاهى حرف خوب از انسان ناصالح صادر مى شود و دلیلى براى نپذیرفتن آن وجود ندارد.

قرآن مى فرماید: «(فَبَشِّرْ عِبَادِ * الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ); پس بندگان مرا بشارت ده، همان کسانى که سخنان را مى شنوند و از نیکوترین آنها پیروى مى کنند».(2)

مطابق این آیه قرآن مى فرماید: بهترین کلام را انتخاب کن و تعصّب نداشته باش، که سنّش زیاد باشد و در مسائل علمى متبحّر باشد، بلکه از هر کس کلام خوب را شنیدى، آن را بپذیر.

حضرت على(علیه السلام) مى فرماید: «اَلْحِکْمَةُ ضالَّةُ المُؤمِنِ، فَخُذِ الْحِکْمَةَ وَ لَوْ مِنْ أَهْلِ النّفاقِ; گفتار حکمت آمیز گمشده مؤمن است، پس حکمت را بگیر هرچند از اهل نفاق صادر شود».(3)

از سوى دیگر گاهى عالم بزرگوارى اشتباه مى کند، نباید تعصّب داشته باشیم که چون بزرگ است باید از او پذیرفت; نه، این طور نیست، البتّه در مقابل خطاى عالم باید مؤدّب بود، و احترام آنها را حفظ کرد، و نباید حرمت شکنى کرد، چرا که آنها معصوم نیستند و جائز الخطا مى باشند.

در پایان ذکر این نکته لازم است که انسان باید در تمام عمر دنبال حقیقت باشد، بعضى عادت دارند که از زیردست چیزى نمى شنوند، که در این صورت در زندگى عقب هستند، بلکه باید به اشتباه خود اعتراف کرد و این حجابها را کنار زد.


1. تحف العقول، حکمت 185; خصال صدوق، باب الاثنین، ص 34، ح 3.
2. زمر، آیه 18.
3. نهج البلاغه، کلمات قصار، 80.

 

 

23 خوف از خدا و قناعت21 مالک نفس شدن
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma