کَر و لال ها!

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
تفسیر نمونه جلد 05
سوره انعام / آیه 40 - 41سوره انعام / آیه 39

بار دیگر قرآن به بحث از منکران لجوج مى پردازد، و آثار تکذیب الهى در روح و جانشان را بیان مى کند، مى گوید: «آنها که آیات ما را تکذیب کردند کر و لال هستند، و در ظلمت و تاریکى قرار گرفته اند» (وَ الَّذینَ کَذَّبُوا بِآیاتِنا صُمٌّ وَ بُکْمٌ فِی الظُّلُماتِ).
نه گوش شنوائى دارند که حقایق را بشنوند، و نه زبان حق گوئى که اگر حقیقتى را درک کردند براى دگران بازگو کنند. و چون ظلمت خودخواهى و خودپرستى و لجاجت و جهل گرداگرد آنها را فرا گرفته، نمى توانند چهره حقایق را ببینند و به این ترتیب از این سه نعمت بزرگ (شنیدن و دیدن و گفتن) که انسان را با دنیاى خارج مربوط مى سازد محرومند.
بعضى از مفسران معتقدند: منظور از افراد کَر، مقلدینى هستند که بدون چون و چرا از رهبران گمراهى تبعیت مى کنند و گوش خود را بسته اند که صداى رهبران الهى را نشنوند.
و منظور از افراد گنگ، همان رهبران گمراه هستند که حقایق را به خوبى درک مى کنند، اما براى حفظ موقعیت و منافع مادّى خویش، مُهر سکوت بر لب زده اند و هر دو دسته در ظلمت جهل و خودپرستى گرفتارند.(1)
و به دنبال آن مى فرماید: «خداوند هر کس را بخواهد گمراه مى کند و هر کس را بخواهد بر جاده مستقیم قرار مى دهد» (مَنْ یَشَأِ اللّهُ یُضْلِلْهُ وَ مَنْ یَشَأْ یَجْعَلْهُ عَلى صِراط مُسْتَقیم).
سابقاً گفته ایم: نسبت دادن هدایت و ضلالت به مشیت و اراده خدا، موضوعى است که آیات دیگر قرآن آن را به خوبى تفسیر مى کنند، در یک جا مى خوانیم: یُضِلُّ اللّهُ الظّالِمینَ: «خداوند ستمگران را گمراه مى کند».(2)
در جاى دیگر: وَ ما یُضِلُّ بِهِ اِلاَّ الْفاسِقِیْنَ: «تنها فاسقان را گمراه مى کند».(3)
و در جاى دیگر: وَ الَّذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا: «کسانى که در راه ما مجاهده کنند آنها را به راه هاى مستقیم خود هدایت خواهیم کرد».(4)
از این آیات، و آیات دیگر قرآن به خوبى استفاده مى شود که هدایت ها و ضلالت هائى که در این موارد به اراده خدا نسبت داده شده است، در حقیقت پاداش و کیفرهائى است که در مقابل انجام اعمال نیک و بد، به بندگان مى دهد.
به تعبیر روشن تر: گاهى اعمال فوق العاده زشتى از انسان سر مى زند که بر اثر آن تاریکى وحشتناکى روح او را احاطه خواهد کرد.
چشمان حقیقت بین از او گرفته مى شود، گوش او صداى حق را نمى شنود، و زبان او از گفتن حق باز مى ماند.
 
اما به عکس گاهى چنان کارهاى نیک فراوان از او سر مى زند که یک دنیا نور و روشنائى به روح او مى پاشد، دید و درک او وسیع تر، فکر او پرفروغ تر و زبان او در گفتنِ حق، گویاتر مى شود، این است معنى هدایت و ضلالت که به اراده خدا نسبت داده مى شود.
 

* * *

 


1 ـ «المیزان»، جلد 7، صفحه 84، انتشارات جامعه مدرسین قم.
2 ـ ابراهیم، آیه 27.
3 ـ بقره، آیه 26.
4 ـ عنکبوت، آیه 69.
سوره انعام / آیه 40 - 41سوره انعام / آیه 39
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma