2 - تقیه یک وسیله مؤثر مبارزه

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
تفسیر نمونه جلد 20
3 - صدّیقون کیانند؟ 1 - مؤمن آل فرعون که بود؟



«تقیه» یا «کتمان عقیده باطنى»، بر خلاف آنچه بعضى مى پندارند، به معنى ضعف و ترس و محافظه کارى نیست، بلکه غالباً به عنوان یک وسیله مؤثر، براى مبارزه با زورمندان و جبّاران و ظالمان، مورد استفاده قرار مى گیرد، کشف اسرار دشمن، جز از طریق افرادى که از روش تقیه استفاده مى کنند، ممکن نیست.
 ضربات غافلگیرانه بر پیکره دشمن، جز از طریق تقیه و کتمان نقشه ها و طرحهاى مبارزه صورت نمى گیرد.
و «مؤمن آل فرعون» نیز تقیه اش، براى خدمت به آئین موسى(علیه السلام) و دفاع از حیات او در لحظات سخت و بحرانى بود، چه چیز از این بهتر که انسان فرد مؤمنى در دستگاه دشمن داشته باشد، که تا اعماق تشکیلات او نفوذ کند، و از همه چیز با خبر گردد، و به موقع دوستان را در جریان بگذارد، و حتى در موقع لزوم، در فکر جبّاران نفوذ کند، و نقشه هاى آنها را دگرگون سازد؟!
آیا اگر «مؤمن آل فرعون» از روش تقیه، استفاده نمى کرد، هرگز توانائى انجام این خدمات را داشت؟
لذا در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) آمده است: اَلْتَّقِیَّةُ مِنْ دِیْنِی وَ دَیْنِ آبائِی، وَ لادِیْنَ لِمَنْ لاتَقِیَّةَ لَهُ، وَ التَّقِیَّةُ تَرْسُ اللّهِ فِى الْأَرْضِ، لِأَنَّ مُؤْمِنَ آلِ فِرْعَونَ لَو أَظْهَرَ الْإِسْلامَ لَقُتِلَ: «تقیه از دین من و دین پدران من است، کسى که تقیه ندارد دین ندارد، تقیه سپر خداوند در روى زمین است، چرا که اگر «مؤمن آل فرعون» ایمان خود را اظهار داشته بود، کشته مى شد».(1)
مخصوصاً در زمانى که جمعیت مؤمنان در منطقه اى، در اقلیت باشند و در چنگال اکثریتى بى منطق و بى رحم گرفتار شوند، هیچ عقلى اجازه نمى دهد که با اظهار ایمان، جز در مورد ضرورت، نیروهاى فعال خود را به هدر دهند، بلکه باید در این مقطع خاص، با کتمان عقیده، نیروها را متشکل و متمرکز و براى قیام نهائى آماده سازند.
شخص پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) در آغاز قیامش، چند سال دعوت پنهانى داشت، و  از همین روش استفاده مى کرد، و بعد از مدتى که یارانش فزونى گرفتند، و هسته بندى اصلى محکم شد، اسلام را رسماً اعلام نمود.
در میان پیامبران دیگر «ابراهیم»(علیه السلام) با تمام شجاعت و قهرمانى که داشت، به هنگام تصمیم بر شکستن بت ها، از روش تقیه استفاده کرد، و برنامه خود را از بت پرستان کتمان نمود، و گرنه هرگز موفق نمى شد.
«ابو طالب»، عموى پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله)، شاید تا آخر عمر روش تقیه را از دست نداد، تنها در مقطع هاى خاصى ایمان خود را آشکار ساخت، ولى در مواقع دیگر، صریحاً چیزى نمى گفت، تا بتواند نقش مؤثر خود را در حفظ جان پیامبر(صلى الله علیه وآله) در مقابل بت پرستان لجوج و بى رحم و کینه توز، ایفا کند.
به هر حال، آنچه بعضى از جاهلان و ناآگاهان پنداشته اند که، «تقیه» مخصوص مذهب شیعه است، یا «تقیه» نشانه ضعف و زبونى است، کاملاً بى اساس و دور از منطق است، «تقیه» در تمام مکتب ها بدون، استثناء وجود دارد.
براى توضیح بیشتر، به جلد دوم همین تفسیر صفحه 373 (ذیل آیه 28 آل عمران) و جلد یازدهم صفحه 423 (ذیل آیه 106 سوره نحل) مراجعه فرمائید.

* * *


1ـ «مجمع البیان»، جلد 8، صفحه 810 (ذیل آیات مورد بحث).
3 - صدّیقون کیانند؟ 1 - مؤمن آل فرعون که بود؟
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma