بعضى دیگر، مطلب را از این هم فراتر برده اند و وحى را رسماً نتیجه نبوغ فکرى انبیاء، پنداشته اند، و مى گویند: آنها مردانى بودند، پاک فطرت و داراى نبوغ فوق العاده، که با آن مصالح جامعه انسانى را درک مى کردند، و به صورت معارف و قوانینى بر انسان ها، عرضه مى داشتند.
این سخن، در حقیقت انکار صریح نبوت انبیاء، و تکذیب گفته همه آنها، و متهم ساختن آنها، به انواع خلاف گوئى ها است (العیاذ باللّه).
به تعبیر روشن تر، هیچ یک از اینها تفسیر وحى نیست، فرضیه هائى است که در حدود افکار خود، ساخته و پرداخته اند، و چون نخواسته اند بپذیرند که ماوراى معلومات آنها، حقایق دیگرى است به این بیراهه ها کشانده شده اند.
* * *