شأن نزول:

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
تفسیر نمونه جلد 02
حج رمز وحدت مسلمین جهان است سوره بقره / آیه 200 - 202


در حدیثى از امام باقر(علیه السلام) مى خوانیم: در ایام جاهلیت هنگامى که از مراسم حج فارغ مى شدند، در آنجا اجتماع مى کردند و افتخارات (موهومى را براى) نیاکان خود را بر مى شمردند، و از ایام گذشته آنها و جود و بخشش فراوانشان یاد مى کردند. آیات فوق نازل شد، و به آنها دستور داد: به جاى این کار (نادرست) ذکر خدا گویند و از نعمت هاى بى دریغ خداوند و مواهب او یاد کنند، و با همان شور و سوز مخصوصى که در افتخار و مباهات به پدران خود در جاهلیت داشتند، نعم الهى را یاد کنند بلکه بیشتر و برتر.(1)
همین معنى یا شبیه آن را سایر مفسران از «ابن عباس» یا غیر او نقل کرده اند که اهل جاهلیت بعد از حج، مجالسى تشکیل مى دادند براى تفاخر به پدران و شرح امتیازات آنها، و یا در بازارهایى همچون بازار عُکّاظ، ذِى المَجاز و مَجَنَّه که تنها جاى داد و ستد نبود، بلکه مرکز ذکر افتخارات (موهوم) نیاکان بود جمع مى شدند و به این کار مى پرداختند.(2)

* * *


1 ـ «مجمع البیان»، جلد 1، صفحه 297 (جلد 2، صفحه 50، مؤسسة الاعلمى للمطبوعات، طبع اول، 1415 هـ ق)، ذیل آیه مورد بحث ـ «مستدرک الوسائل»، جلد 5، صفحه 284، حدیث 5864 ـ 4، با اندکى تفاوت (چاپ آل البیت) ـ «بحار الانوار»، جلد 90، صفحه 159، حدیث 35 (با اندکى تفاوت) ـ تفسیر «عیاشى»، جلد 1، صفحه 98، احادیث 270 و 273، با تفاوت (چاپخانه علمیه).
این معنى در احادیثى از امام صادق(علیه السلام) نیز رسیده است («کافى»، جلد 4، صفحه 516، حدیث 3، دار الکتب الاسلامیة ـ «وسائل الشیعه»، جلد 7، صفحه 459، حدیث 9854، و جلد 14، صفحه 272، حدیث 19173، چاپ آل البیت ـ «بحار الانوار»، جلد 96، صفحه 311، حدیث 32، و صفحه 313، حدیث 47).
2 ـ «روح المعانى»، جلد 2، صفحه 89 و «قرطبى»، جلد 2، صفحه 803 و تفسیر «کبیر»، جلد 5، صفحه 183 و «فى ظلال القرآن»، جلد 1، صفحه 289 و «برهان»، جلد 1، صفحه 203.
حج رمز وحدت مسلمین جهان است سوره بقره / آیه 200 - 202
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma