سوره آل عمران

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
تفسیر نمونه جلد 02
سوره آل عمران / آیه 1 - 4 2 ـ تکلیف ما لا یُطاق


 این سوره ، در «مدینه» نازل شده و دارای  200 آیه است

( از آیۀ  1 تا 91 )
 
 

 

 
محتواى سوره آل عمران

  
به گفته بعضى از مفسران مشهور، به نظر مى رسد: این سوره در خلال سال هاى جنگ بدر و جنگ احد (سال هاى دوم و سوم هجرت) نازل شده است و بخشى از طوفانى ترین دوران هاى زندگى مسلمین را در صدر اسلام منعکس مى کند.(1)
روى هم رفته محورهاى اصلى بحث هاى این سوره، محورهاى زیر است:
1 ـ بخش مهمى از آن از توحید، صفات خداوند، معاد و معارف اسلامى بحث مى کند.
2 ـ بخش دیگرى پیرامون جهاد و دستورات مهم و ظریفى در این زمینه و همچنین درس هاى عبرتى که در دو غزوه مهم اسلامى (بدر و احد) بود سخن مى گوید، و همچنین شرح امدادهاى الهى نسبت به مؤمنان و حیات جاویدان شهیدان راه خدا.
3 ـ در قسمتى از این سوره، به یک سلسله احکام اسلامى در زمینه لزوم وحدت صفوف مسلمین، و خانه کعبه و فریضه حج و امر به معروف و نهى از منکر و تولِّى و تبرّى (دوستى با دوستان حق و دشمنى با دشمنان حق) و مسأله امانت، و انفاق در راه خدا و ترک دروغ و مقاومت و پایمردى در مقابل دشمن و صبر و شکیبائى در مقابل مشکلات و آزمایش هاى مختلف الهى و ذکر خداوند در هر حال، اشارات پر معنایى شده است.
4 ـ براى تکمیل این بحث ها، بخشى از تاریخ انبیاء از جمله: آدم و نوح و ابراهیم و موسى و عیسى و سایر انبیاء(علیهم السلام) و داستان مریم و مقامات این زن بزرگ و توطئه هاى پیروان متمرد حضرت موسى(علیه السلام) و مسیح(علیه السلام) در برابر اسلام، نیز ذکر شده است.
مطالب این سوره چنان به هم مربوط و هماهنگ است که گوئى همه آنها یک جا نازل شده است.


* * *


1 ـ در آیه 13، اشاره کوتاهى به جنگ «بدر» شده و از آیه 121 تا 128، اشارات بیشترى هم به غزوه «بدر» و هم «اُحد» آمده است و در آیات 139 تا 144، باز این مسأله را تعقیب مى کند، در آیات بعد از آن نیز اشاراتى به آن دارد.



فضیلت تلاوت این سوره


در حدیثى از پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم: مَنْ قَرَأَ سُورَةَ آلِ عِمْرانَ أُعْطِىَ بِکُلِّ آیَة مِنْها أَماناً عَلى جِسْرِ جَهَنَّمَ: «هر کس سوره آل عمران را بخواند به تعداد آیات آن، امانى بر پل دوزخ به او مى دهند».(1)
و در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم: مَنْ قَرَأَ الْبَقَرَةَ وَ آلَ عِمْرانَ جائا یَوْمَ الْقِیامَةِ یُظِلاّنِهِ عَلى رَأْسِهِ مِثْلَ الْغَمامَتَیْنِ: «کسى که سوره بقره و آل عمران را بخواند، در روز قیامت همچون دو ابر بر سر او سایه مى افکنند».(2)
* * *

 


1 ـ «مجمع البیان»، جلد 1 و 2، صفحه 405 (جلد 2، صفحه 232، مؤسسة الاعلمى للمطبوعات، بیروت، طبع اول، 1415 هـ ق)، فضل سوره «آل عمران» ـ «مصباح کفعمى»، صفحات 438 و 439 (انتشارات رضى، 1405 هـ ق) ـ تفسیر «جوامع الجامع»، جلد 1، صفحه 262، ابتداى تفسیر سوره «آل عمران» (انتشارات جامعه مدرسین، طبع اول، 1418 هـ ق) ـ تفاسیر «أبى السعود»، «بیضاوى»، «آلوسى» و «کشاف»، پایان سوره «آل عمران» (آیه 200).
2 ـ «نور الثقلین»، جلد 1، صفحه 309 (مؤسسه اسماعیلیان، طبع چهارم، 1412 هـ ق) ـ «وسائل الشیعه»، جلد 6، صفحه 249، با اندکى تفاوت (چاپ آل البیت) ـ «مستدرک»، جلد 4، صفحه 332، با اندکى تفاوت (چاپ آل البیت) ـ «بحار الانوار»، جلد 89، صفحه 265، با اندکى تفاوت ـ تفسیر «عیاشى»، جلد 1، صفحات 25 و 161، با اندکى تفاوت (چاپخانه علمیه، 1380 هـ ق) ـ «ثواب الاعمال»، صفحه 104 (انتشارات شریف رضى، قم، 1364 هـ ش).
سوره آل عمران / آیه 1 - 4 2 ـ تکلیف ما لا یُطاق
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma