تقلید مشروع و نامشروع

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
داستان یاران
پیروى از نیاکان! قوم صالح


سؤال: یکى از استدلالهاى قوم ثمود براى مشروعیّت بت پرستى، تقلید از نیاکان و گذشتگان بود، که قرآن مجید این نوع تقلید را مذمّت مى کند. از سوى دیگر علماى دین مردم را به تقلید از مراجع تقلید تشویق و سفارش مى کنند. آیا این کار با منطق قرآن سازگار است؟
جواب: تقلید بر چهار قسم است: 1. تقلید جاهل از جاهل 2. تقلید عالم از جاهل 3. تقلید عالم از عالم 4. تقلید جاهل از عالم.
به طور قطع دو نوع اوّل تقلیدى که ذکر شد از نظر قرآن و تمام عقلاى عالم مردود و غیر قابل قبول است، مخصوصاً نوع دوم که تقلید عالم از جاهل است باید متذکّر شویم که نوع سوم تقلیدى که در این جا ذکر شده به معناى پیروى عالمى از یک عالم دیگر در رشته مورد تخصّص آن عالم است و امّا تقلیدى که قرآن مجید آن را نفى مى کند تقلید جاهل از جاهل است، یعنى همان کارى که بت پرست ها مى کردند. ولى تقلید مردم از مراجع تقلید، تقلید جاهل از عالم است، که نه تنها قرآن مجید بلکه تمام ادیان و مذاهب و همه عقلاى عالَم آن را
قبول دارند، زیرا تمام کسانى که در مسأله اى تخصّص ندارند، به متخصّصین آن مسأله رجوع مى کنند و این نوعى تقلید است. و تقلید مؤمنین از مراجع تقلید، نوعى رجوع غیر متخصّص به متخصّص است و هیچ اشکالى ندارد. به عنوان مثال کسى که مى خواهد ساختمانى بسازد و تخصّصى در این زمینه ندارد به متخصّص این کار یعنى مهندس ساختمان مراجعه و از او تقلید مى کند. کسى که اتومبیل سوارى اش خراب شده و تخصّصى ندارد به متخصّص این کار یعنى مکانیک مراجعه نموده و از او تقلید مى کند. همچنین در سایر کارها. بلکه گاه جمعى از دانشمندان و بزرگان، مقلد بچّه اى نابالغ مى شوند مثل این که آنها به منزل کسى دعوت شده اند و آدرس دقیق صاحب خانه را نمى دانند. از بچّه غیر بالغى که در آن محل مشغول بازى کودکانه است و صاحب خانه را مى شناسد، آدرس خانه اش را مى پرسند. بچه در جلو و آن دانشمندان در پشت سر او حرکت مى کنند تا به مقصد برسند. در این جا این کودک نابالغ مرجع تقلید آن جمع دانشمند شده است!
بنابراین، آنچه زشت و ناپسند است تقلید و پیروى جاهل از جاهل است، امّا تقلید جاهل از عالم و رجوع غیر متخصّص به متخصّص هیچ اشکالى ندارد و مورد قبول همگان است.
 

پیروى از نیاکان! قوم صالح
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma