5 رابطه «تسبیح» و «توبه»

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
مثالهاى زیباى قرآن جلد 2
مثال شصتم : موضع گیرى در مقابل سخن حق4 لجاجت یا باز گشت؟

در آیات فوق، هنگامى که «اصحاب الجنّه» متوجّه اشتباه و گناه خود مى شوند و به درگاه الهى باز مى گردند، توبه خود را با تسبیح خداوند آغاز مى کنند: «قالُوا سُبْحانَ رَبِّنا اِنّا کُنّا ظالِمینَ»

در داستان حضرت یونس(علیه السلام) ـ در آیه 87 سوره انبیاء ـ نیز همین معنى به چشم مى خورد. آن حضرت پس از این که متوجّه ترک اولى از جانب خودش شد، در مقام توبه به خداوند عرض کرد: «لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنّى کُنْتُ مِنَ الظّالمِینَ» ـ در این آیه شریفه نیز ابتدا تسبیح خداوند سبحان مطرح شده است و سپس توبه.

در داستان حضرت موسى(علیه السلام)، در آیه 143 سوره اعراف نیز همین مطلب آمده است.

سؤال : راستى رابطه بین «تسبیح» پروردگار و «توبه و ندامت» چیست؟

پاسخ : شخصى که مرتکب گناه و اشتباه مى شود، در حقیقت برخى از صفات خداوند را که به این عمل او ارتباط دارد، به خوبى نشناخته و یا در عمل انکار کرده است; مثلا شخصى که دست به دزدى مى زند، صفت رازقیّت خداوند را نشناخته و یا در عمل انکار کرده است، و هنگامى که به اشتباه خود پى مى برد، اوّل اعتقاد خویش را اصلاح و پروردگار را تسبیح و تنزیه نموده و او را از هر عیب و نقصى مبّرى مى کند و سپس به اصلاح کردار اشتباه خود مى پردازد و با توبه و اعمال شایسته، گذشته خویش را جبران مى نماید.

نتیجه این که گناه از دو عامل نشأت مى گیرد; نخست عامل اعتقادى و دیگر عامل رفتارى و کردارى. بنابراین توبه هم باید هم اعتقادى باشد و هم رفتارى.

اکنون(1) مابه بلاهاى مختلفى گرفتار شده ایم که نتیجه اعمال و کردار و اعتقادات خود ماست; از یک سو خشکسالى بیداد مى کند و در همه جا ملموس و محسوس است; حتّى در برخى شهرستان ها، مانند اصفهان که در کنار زاینده رود قرار دارد، آب جیره بندى شده است و در آبادان که در محاصره دو رودخانه خروشان کارون و اروند رود قرار دارد، تهیّه آب آشامیدنى مشکل ساز مى شود; سایر مناطق نیز وضعیّت مناسبى ندارند; از سوى دیگر «جنگ مطبوعات» و تهمت ها و افتراها و شایعات آنها پایانى ندارد و برخى از آنها با جسارت تمام مقدسّات را نشانه گرفته اند که قلم از ذکر نمونه هاى آن شرم مى کند.(2)

از سویى، توطئه هاى دشمن روز به روز گسترده تر، پیچیده تر و خطرناک تر مى شود و بدتر از همه، اختلافات و درگیرى هاى لفظى گروه ها و احزاب سیاسى، مشکلات مردم را به فراموش سپرده است و...

آیا این بلاها نباید مارا وادار به بازگشت به سوى خداوند کند؟ آیا این مشکلات و گرفتارى ها نباید مارا به سمت تسبیح و تنزیه پروردگار و سپس توبه و انابه به درگاه پرفیض و رحمت بى انتهایش سوق دهد؟

پروردگارا! بلاها و عذاب هایى که خود موجب آن هستیم را مایه بیدارى ما قرار ده.

بار الها! راه توبه و انابه و بازگشت به سوى خودت را به مانشان ده و توفیق توبه را به ما ارزانى فرما.

 

* * *


1 . منظور تابستان سال 1379 مى باشد.
2 . قسمتى از این هجمه ها در نامه اعتراضیّه اى که جمعى از فضلا و مدرّسین حوزه علمیّه قم به وزارت ارشاد نوشته اند در شماره 3561 روزنامه وزین قدس، به تاریخ 17/2/1379 درج شده است. وقسمتى دیگر از آن، در مقاله اى تحت عنوان «کاملا پهلو به پهلو» در کیهان روز 18/4/79 به چاپ رسیده است. کتاب «آزادى یا توطئه!» نیز بطور جامع و مفصّل کارنامه مطبوعات شبهه افکن را به نقد کشیده است. پروردگارا! ما از این گونه سخنان و تفکّرات بیزارى مى جوئیم، جامعه مارا از اثرات آن حفظ فرما!
مثال شصتم : موضع گیرى در مقابل سخن حق4 لجاجت یا باز گشت؟
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma