اوّل: بررسى فلسفه حدود و تعزیرات

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
آیین رحمت
دوم: راههاى اثبات حدود شرعى2ـ آیا حدود اسلامى با رأفت و رحمت دینى سازگار است؟

روایاتى در مورد فلسفه اجراى حدود و تعزیرات وجود دارد که مطالعه آنها به ما بینش تازه اى در باره این مجازتهاى اسلامى مى دهد. به دو نمونه آن توجّه کنید:

1ـ پیامبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) فرمودند:

«اِقامَةُ حَدٍّ خَیْرٌ مِنْ مَطَرِ اَرْبَعینَ صَباحاً»(1);

اجراى هر نوع حدّ یا تعزیرى (به هر مقدار که باشد) از بارش چهل شبانه روز باران بهتر است.

همانگونه که ملاحظه مى فرمایید حدود و تعزیرات در این روایت نبوى به باران تشبیه شده، و اجراى کمترین مقدار آن از چهل روز باران بهتر شمرده شده است; مفهوم این روایت این است که همانطور که باران، رحمت(2) پروردگار است و خداوند آن را بر اهل زمین نازل و منتشر مى نماید، حدود الهى نیز نوعى رحمت الهى است. حقیقتاً اجراى مجازاتهاى اسلامى همچون باران جامعه را شستشو مى دهد و اجتماع را از آلودگیها پاک مى کند.

به عنوان نمونه، اگر شخصى باعث سلب امنیّت عمومى از جامعه شود و بر جان و مال و ناموس مردم هجوم برد، به گونه اى که رعب و وحشت قسمتى از جامعه را فراگیرد، محارب خواهد بود و اجراى حدّ محارب بر این شخص ضامن ثبات امنیّت در جامعه است و همچون باران، رعب و وحشت و ناامنى حاصل از جنایات او را از فضاى جامعه مى شوید. کسانى که در یک جامعه اسلامى دست به تولید و پخش مواد مخدّر مى زنند، و با این جنایت بزرگ جوانان آن کشور را نابود مى کنند، و براى رسیدن به منافع و مطامع خویش کشور را به فساد مى کشند، باید به عنوان مفسد فى الارض مجازات شوند. تا با دفع آفت، زمینه رشد فراهم گردد.

آیا حدود اسلامى که تشبیه به باران رحمت الهى شده، خشونت نامیده مى شود!

ما معتقدیم که چنین افراد و گروههایى که مستحقّ مجازات هاى اسلامى هستند، اگر مشمول این مجازاتها نشوند خداوند آنها را رها نخواهد کرد، و همان عوارض و ناملایماتى که سوغات کارهاى فاسد آنها بوده، دامنگیر خود آنها خواهد شد.

2ـ امام هفتم شیعان، حضرت موسى بن جعفر(علیه السلام)، در تفسیر آیه شریفه (یُحْىِ الْاَرْضَ بَعْدِ مَوْتِها)(3) مى فرماید:

«لَیْسَ یُحْیِیْهَا بِالْقِطَرِ، وَ لکِنْ یَبْعَثُ اللّهُ رِجالا فَیُحْیُونَ الْعَدْلَ فَتُحْیِى الْاَرْضَ لاِحْیاءِ الْعَدْلَ، وَ لاَقامَةُ الْحَدِّ فیهِ اَنْفَعُ فِى الْاَرضِ مِنَ الْقِطَرِ اَرْبَعینَ صَباحاً»(4);

منظور (فقط) این نیست که زمین هاى خشک را با بارانهاى پر برکت زنده مى کند، بلکه منظور این است که خداوند مردانى (بزرگ و مخلص و بلند همّت را) مبعوث مى کند، که آنها عدالت را در جهان زنده مى کنند، و زمین بر اثر زنده شدن عدالت احیاء مى گردد; و بدون شک اقامه و اجراى حدود و تعزیرات بر روى زمین، پر منفعت تر است از این که چهل شبانه روز بر آن باران ببارد.

توجّه مى کنید در این روایات، که فلسفه اجراى حدود را بیان مى کند، سخنى از انتقام و خشونت و مانند آن نیست; بلکه سخن از محبّت و رحمت و اقامه عدل و سیراب کردن جامعه اسلامى و مانند آن است.


 1 . وسائل الشّیعه، جلد 18، صفحه 308.
 2 . در آیه شریفه شانزدهم سوره کهف از باران به رحمت الهى تعبیر شده است.

 3 . سوره حدید، آیه 17.

 4 . وسائل الشّیعه، جلد 18، صفحه 308، حدیث 3.


 
دوم: راههاى اثبات حدود شرعى2ـ آیا حدود اسلامى با رأفت و رحمت دینى سازگار است؟
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma