دعوت به حق و مبارزه با فساد

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
برگزیده تفسیر نمونه جلد 1
چهره هاى نورانى و تاریک دعوت به سوى اتّحاد

(آیه 104) به دنبال آیات پیشین که مسأله اخوت و اتّحاد را توصیف مى کرد، در این آیه به مسأله امر به معروف و نهى از منکر اشاره کرده مى فرماید: «باید از میان شما، جمعى دعوت به نیکى، و امر به معروف و نهى از منکر کنند» (وَلْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ).

«امّت» در اصل از ماده «ام» به معنى هر چیزى است که اشیاى دیگر به آن ضمیمه گردد. به همین جهت، امّت به جماعتى که جنبه وحدتى در میان آنها باشد گفته مى شود.

«معروف» در لغت به معنى شناخته شده (از ماده عرف)، و منکر به معنى ناشناس (از ماده انکار) است. به این ترتیب، کارهاى نیک امورى شناخته شده و کارهاى بد و ناپسند امورى ناشناس معرّفى شده اند; چه اینکه فطرت پاک انسان با دسته اوّل آشنا و با دوم ناآشناست.

در پایان آیه تصریح مى کند: فلاح و رستگارى تنها از این راه ممکن است «و آنها همان رستگارانند» (وَ أُولَـئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ).

پیامبر اسلام(ص) در ضمن یک مثال جالب، منطقى بودن وظیفه امر به معروف و نهى از منکر را مجسّم ساخته و حقّ نظارت فرد بر اجتماع را یک حقّ طبیعى که ناشى از پیوند سرنوشتهاست برشمرده و مى فرماید: یک فرد گنهکار در میان مردم، همانند کسى است که با جمعى سوار کشتى شود و هنگامى که در وسط دریا قرار گیرد، تبرى برداشته و به سوراخ کردن موضعى که در آن نشسته است بپردازد و هرگاه به او اعتراض کنند، در جواب بگوید من در سهم خود تصرّف مى کنم. اگر دیگران او را از این عمل خطرناک بازندارند طولى نمى کشد که آب دریا به داخل کشتى نفوذ کرده و یکباره همگى در دریا غرق مى شوند.

در حدیث دیگرى پیامبر اکرم(ص) فرمود: «باید امر به معروف و نهى از منکر کنید، وگرنه خداوند ستمگرى را بر شما مسلّط مى کند که نه به پیران احترام مى گذارد و نه به خردسالان رحم مى کند، نیکان و صالحان شما دعا مى کنند ولى مستجاب نمى شود و از خداوند یارى مى طلبند امّا خدا به آنها کمک نمى کند، حتّى توبه مى کنند و خدا از گناهانشان درنمى گذرد.»

(آیه 105) در این آیه بار دیگر درباره مسأله اتّحاد و پرهیز از تفرقه و نفاق بحث مى کند. مى فرماید: «و مانند کسانى نباشید که پراکنده شدند و اختلاف کردند; (آن هم) پس از آنکه نشانه هاى روشن (پروردگار) به آنان رسید. و آنها عذاب عظیمى دارند» (وَ لاَ تَکُونُوا کَالَّذِینَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ البَیِّنَاتُ وَ أُولَـئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ).

اصرار قرآن در این آیات در مورد اجتناب از تفرقه و نفاق، اشاره به این است که این حادثه در آینده در اجتماع آنها وقوع خواهد یافت زیرا هر کجا قرآن در ترساندن از چیزى زیاد اصرار نموده، اشاره به وقوع و پیدایش آن مى باشد.

جامعه اى که اساس قدرت و ارکان همبستگى هاى آنان با تیشه هاى تفرقه درهم کوبیده شود، سرزمینشان براى همیشه جولانگاه بیگانگان و قلمرو حکومت استعمارگران خواهد بود. راستى چه عذاب بزرگى است !

 

چهره هاى نورانى و تاریک دعوت به سوى اتّحاد
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma