منشا اختلاف علوم و فنون از لحاظ اصول متعارفه و موضوعه و از لحاظ روش و اسلوب تفکر

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
اصول فلسفه وروش رئالیسم - ج1
صول موضوعه در فلسفهاسلوب و روش تفکر در فلسفه
در هر یک از علوم و همچنین فلسفه یک عده اصول متعارفه و موضوعه معینى بکار برده مى‏شود که در غیر آن مورد استفاده نیست و در حقیقت هر یک یا چند اصل متعارف و اصل موضوع اختصاص دارد بمورد خاصى و همچنین همه علوم و فنون از لحاظ سبک تحقیق و روش تفکر یکسان نیستند زیرا هر چند همگى محصول اندیشه و فعالیت فکرى و عقلانى هستند ولى سبک فعالیت و تحقیق در همه جا یکسان نیست در برخى موارد باید راه عمل و آزمایش خارجى را پیش گرفت و در برخى موارد باید تنها به مشاهده و احساس پرداخت و در برخى موارد باید مشاهده حضورى نفسانى را وجهه همت قرار داد و در برخى موارد باید اسلوب برهان و قیاس عقلى را بکار انداخت و در برخى موارد یکى از این راهها و در برخى موارد دیگر بیش از یکراه مورد استفاده قرار مى‏گیرد .
اختلاف علوم و فنون از لحاظ روش و اسلوب تفکر همان مطلبى است که قبلا اشاره کردیم که منطقیین جدید به آن اهمیت دادند و متودولوژى را روى همین زمینه تاسیس کردند .
آنچه ما مى‏خواهیم در اینجا بیان کنیم نکته لازم و مهمى است که ندیده‏ایم کسى تا کنون متعرض آن شده باشد و آن عبارت است از بیان منشاء اختلاف علوم و فنون از لحاظ اصول متعارفه و همچنین از لحاظ روش و اسلوب تفکر یعنى چرا و به چه علت‏بعضى اصول متعارفه و موضوعه فقط در بعضى علوم مورد استعمال دارند نه در بعضى دیگر و چرا در هر علم و فنى از اسلوب خاص باید پیروى نمود نه از اسلوبى دیگر .
به عقیده ما اختصاص یک علم به بعضى اصول متعارفه و موضوعه و همچنین اختصاص آن بیک روش و اسلوب معین از ناحیه موضوع آن علم سر چشمه مى‏گیرد زیرا اصول متعارفه و موضوعه هر علمى عبارت است از یک عده احکامى قطعى یا وضعى که عقل در مورد موضوع آن علم دارد و این مطلب از بررسى یکایک آن اصول متعارفه روشن مى‏شود و اسلوب و روش فکرى خاص هر علمى نیز عبارت است از یکنوع ارتباط فکرى خاصى که بین انسان و موضوع آن علم باید بر قرار شود و بدیهى است که نوع ارتباط فکرى بین انسان و شى‏ء از اشیاء بستگى دارد به نحوه وجود و واقعیت آن شى‏ء مثلا اگر شیئى از نوع اجسام است ناچار باید ارتباط جسمانى و مادى بین انسان و آن شى‏ء برقرار شود و احساس و آزمایش عملى همان ارتباطات مادى است که دستگاه فکر با اشیاء پیدا مى‏کند و اگر آن شى‏ء وجود نفسانى دارد باید به مشاهده حضورى و نفسانى که یگانه وسیله ارتباط ذهن با آن شى‏ء است پرداخته شود و اگر آن شى‏ء کیفیت عقلانى دارد یعنى حقیقتى است که عقل با اعمال قوه انتزاع آنرا یافته ست‏باید با سبک قیاس و برهان و تحلیل عقلانى مورد بررسى قرار گیرد .
از اینجا نقش مهمى را که موضوعات علوم در علوم دارند مى‏توان دریافت زیرا از آنچه در این مقدمه گفته شد معلوم شد که اولا استقلال و امتیاز یک علم از علم دیگر و ثانیا اختصاص اصول متعارفه و موضوعه آن علم به آن علم و ثالثا اختصاص اسلوب تحقیق خاص آن علم به آن علم ناشى از ناحیه موضوع آن علم است پس موضوع هر علم و فنى نماینده استقلال و تعیین کننده روش و اسلوب تحقیق و منشاء اختصاص اصول متعارفه و مبانى اولیه آن علم به آن علم است
صول موضوعه در فلسفهاسلوب و روش تفکر در فلسفه
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma