سخن جان لاک به نقل مرحوم فروغى

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
اصول فلسفه وروش رئالیسم - ج1
نظریه این مقالهاز راه دیگر (طریق تحلیل)
جان لاک به نقل مرحوم فروغى مى‏گوید تصور بر دو قسم است‏بسیط و مرکب بسیط بوسیله حس احساس خارجى یا فکر حس داخلى یا وجدان حاصل مى‏شود تا آنجا که مى‏گوید تصورهاى بسیطى که از راه فکر حاصل مى‏شود تصور ادراک است و اراده و قدرت و وجود و وحدت و الم و لذت و مانند اینها .
بدیهى است که قیاس کردن وجود و وحدت بامور نفسانى و وجدانى از قبیل ادراک و اراده و قدرت و لذت و الم غلط است زیرا تصور ادراک و اراده و ... از این راه حاصل مى‏شود که انسان بحسب وجدان خود یک پدیده خاص نفسانى در خود مى‏یابد بعنوان ادراک و یک پدیده دیگر مى‏یابد بعنوان اراده و یک پدیده دیگر به عنوان لذت و همچنین ... هر یک از این پدیده‏ها اولا نفسانى هستند و بامور غیر نفسانى صادق نیستند و ثانیا ذهن براى هر یک از آن پدیده‏ها یک مفهوم خاص درست کرده که هر یک از آن مفهومها فقط به یکى از امور نفسانى صادق است و به سایر امور نفسانى صادق نیست پر واضح است که هیچ پدیده بالخصوص نیست که وجدان انسان آنرا بعنوان وجود یا وحدت بیابد و هر کسى بالبداهه مى‏داند که مفهوم وجود و وحدت به طورى هستند که شامل تمام آن پدیده‏هاى درونى و تمام پدیده‏هاى بیرونى هستند على هذا مفهوم وجود و عدم و وحدت و کثرت را که از مفاهیم عمومى هستند نمى‏توان به مفهوم ادراک و اراده و سایر امور خاص نفسانى قیاس کرد)
2- چنانکه در نکته 1 مشهود است قوه مدرکه مى‏تواند از قضیه سیر نموده و به مفرد برسد همچنین این سیر را مى‏تواند بطور قهقرى انجام داده و از مفرد به قضیه منتهى شود و از همین جهت اندازه زیادى از مفردات تصورى ما بحسب اصل قضیه بوده و مقدار زیادى از قضایا در اصل مفردات تصورى مى‏باشد
3- چنانکه ترکیب و تحلیل را به نحوى که در نکته دویم گفته شد در تصورات داریم همچنان در تصدیقات و قضایا نیز داریم ما در نخستین بار که مى‏گفتیم مثلا سیاهى سیاهى ست‏سفیدى سیاهى نیست این امور را پذیرفته و تصدیق کرده بودیم که:
1- سلب و ایجاب نفى و اثبات هر دو با هم روى یک قضیه نمى‏آیند و هر دو با هم از روى یک قضیه برداشته نمى‏شوند اصل امتناع اجتماع نقیضین و ارتفاع نقیضین .
2- هر چیز خودش براى خودش ثابت است .
3- هیچ چیز خودش از خودش سلب نمى‏شود .
4- عرض بى موضوع نمى‏شود .
5- معلول بى علت نمى‏شود .
و همچنین یک سلسله بدیهیات دیگر و این نکته با بیان آینده روشنتر از این بدست‏خواهد آمد .
(در اواخر این مقاله آنجا که از تحلیل تصدیقى سخن به میان آید راجع باین بدیهیات که بدیهیات اولیه تصدیقیه اصطلاحا خوانده مى‏شوند بحث نسبتا مفصلترى خواهد شد)
نظریه این مقالهاز راه دیگر (طریق تحلیل)
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma