دو نظریه معروف در باب کیفیت ابصار

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
اصول فلسفه وروش رئالیسم - ج1
اشکالعقیده صدر المتالهین در باب حقیقت ابصار
در میان قدما در باب کیفیت ابصار دیدن و اینکه عمل دیدن چگونه محقق مى‏شود دو نظریه معروف بود : 1- نظریه انطباع 2- نظریه خروج شعاع .
صاحبان نظریه انطباع معتقد بودند که جلیدیه عدسى چشم جسمى است‏شفاف و صیقلى و آینه مانند لهذا اگر جسمى در مقابلش قرار بگیرد نقشى از آن جسم در سطح آن واقع مى‏شود و به این وسیله عمل ابصار محقق مى‏شود این عقیده منسوب به رسطو و پیروانش بود و از دانشمندان اسلامى محمد بن زکریا رازى و ابن سینا پیرو این عقیده بودند .
صاحبان نظریه خروج شعاع عدسى چشم را جسمى نیر و منبع نور مانند آتش و خورشید و ستارگان مى‏دانستند و معتقد بودند که از چشم شعاعى نورانى خارج مى‏شود و به جسم مقابل مى‏خورد و به این وسیله ابصار محقق مى‏شود .
صاحبان این نظریه دو دسته بودند بعضى معتقد بودند که آن شعاع مخروطى است که راس آن در چشم و قاعده آن بر روى جسم مرئى قرار مى‏گیرد و گروه دیگر معتقد بودند که استوانه‏اى شکل است و آن سر شعاع که بر روى جسم مرئى است دائما مضطرب و در حرکت است این عقیده منسوب به افلاطون و جالینوس و پیروان آنها بود از دانشمندان اسلامى خواجه نصیر الدین طوسى و عده‏اى دیگر این عقیده را پذیرفته‏اند پیروان هر یک از این دو نظریه بر له و علیه یکدیگر دلائلى ذکر کرده‏اند که در کتب فلسفه مسطور است و از جمله اشکالاتى که صاحبان نظریه خروج شعاع بر صاحبان نظریه انطباع کرده‏اند اشکال عدم انطباق بزرگ بر کوچک است که در متن اشاره شده و جوابى هم که صاحبان نظریه انطباع داده‏اند همان است که در متن ضمن اشکال بیان شده است و امروز هم مورد پسند دانشمندان علوم طبیعى است .
شیخ شهاب الدین معروف به شیخ اشراق عقیده سومى دارد که چندان قابل اهمیت نیست و از ذکر آن خوددارى مى‏کنیم .
اشکالعقیده صدر المتالهین در باب حقیقت ابصار
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma