سؤال دیگرى که در مورد آخرین آیه پیش مى آید این است که: آیا این گفتگوى صالح(علیه السلام) بعد از نابودى آن جمعیت صورت گرفته است؟
و یا این که این گفتگوى نهائى صالح(علیه السلام) با آنها قبل از مرگشان به عنوان اتمام حجت بوده؟
در حالى که در عبارت قرآن بعد از جریان مرگ آنها ذکر شده است؟
احتمال دوم با ظاهر خطاب، سازگارتر است; زیرا گفتگو با آنها نشان مى دهد: آنها زنده بوده اند.
ولى احتمال نخست، نیز چندان بعید نیست; زیرا بسیار مى شود براى عبرت گرفتن افراد بازمانده، چنین گفتگوهائى را با گذشتگان و ارواح آنها انجام مى دهند.
در تاریخ زندگانى على(علیه السلام) مى خوانیم: پس از جنگ «جمل» در کنار جسد «طلحه» ایستاده گفت: «اى طلحه! تو در اسلام خدمات قابل ملاحظه اى داشتى، حیف که آنها را براى خود حفظ نکردى».(1)
و نیز در اواخر «نهج البلاغه» مى خوانیم که: على(علیه السلام) به هنگامى که از جنگ «صفین» باز مى گشت در پشت دروازه «کوفه» رو به قبرستان کرده «نخست به ارواح گذشتگان سلام کرد و بعد به آنها گفت: شما پیشرو این قافله بودید و ما هم به دنبال شما خواهیم بود»!(2)
و در تاریخ جنگ «بدر» آمده: پس از آن که سران کفر کشته شدند و جسد آنها را در چاهى ریختند، رسول خدا(صلى الله علیه وآله) بر سر چاه آمده فرمود: «من وعده حق را یافتم، شما چطور»؟(3)