فضیلت شب و روز جمعه در روایات اهل بیت(علیهم السلام)

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 
اهمیّت نماز و عالم برزخ
اهمیّت مسجد در اسلام نکته ها


1ـ از ابوبصیر روایت شده است که گفت: از حضرت امام محمدباقر(علیه السلام)شنیدم که فرمود: «خورشید در روزى که افضل از روز جمعه باشد طلوع نکرده».(1)
2ـ محمد بن مسلم از حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «هنگامى که روز جمعه مى شود ملائکه مقرب کاغذهایى از نقره و قلمهایى از طلا دارند نازل مى شوند و بر درب هاى مساجد بر روى کرسى هایى از نور مى نشینند و اسامى افرادى را که وارد مسجد مى شوند از روى ترتیب یک و دو مى نویسند و هنگامى که امام جمعه حاضر شد پرونده ها را مى بندند و این ملائکه ها در هیچ روزى مگر روز جمعه روى زمین نمى آیند».
3ـ عبدالله بن سنان از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «هنگامى که امام جمعه از خطبه خلاص شد تا صفهاى نماز منظم شود، در این حال دعا اجابت مى شود و همچنین از آخر روز جمعه تا غروب خورشید، دعا مستجاب مى شود».
4ـ ابونصر از حضرت امام رضا(علیه السلام) و آن حضرت از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) روایت نموده که آن حضرت فرمود: «که روز جمعه آقاى همه روزهاست و خداوند کارهاى خوب را پاداش بیشترى مى دهد; گناهان را مى آمرزد، درجه هاى انسان را بالا مى برد، دعا را مستجاب مى کند و گرفتارى ها را برطرف مى کند و حاجتهاى بزرگ را روا مى دارد، در روز جمعه، خداوند کسانى را که در آتش جهنم هستند به وسیله دعاى مردم از آتش خلاص مى کند و کسى که حق روز جمعه را بشناسد و احترام روز جمعه را نگهدارد سزاوار است خداوند او را از آتش دوزخ نجات دهد و اگر چنین آدمى در روز جمعه یا شب جمعه از دنیا برود، مانند کسى است که شهید شده است و در روز محشر در امان است و اگر کسى نسبت به روز جمعه بى حرمتى کند و حق روز جمعه را ضایع کند، سزاوار است که خداوند او را وارد آتش دوزخ نماید، مگر این که توبه کند».(2)
بعضى ها در روز جمعه به جاى این که در نماز جماعت شرکت کنند به تفریح مى روند و گاهى بعضى از آنها در تفریح هم کارهاى خلاف شرع انجام مى دهند مثل این که: شراب مى خورند و پاسوربازى مى کنند و از موسیقى و نوارهاى مبتذل استفاده مى کنند و یا با زنهاى نامحرم به صورت مختلط معاشرت مى کنند و خلاصه روز جمعه براى آنها روز جهنم است نه روز بهشت مگر اینکه توبه کنند و دست از این کارهاى زشت خود بردارند و در نمازهاى جمعه شرکت کنند.
5ـ عمر بن یزید از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: »اى عمر! هنگامى که شب جمعه مى شود، ملائکه ها به عدد مورها از آسمان نازل مى شوند در دست آنها قلمهایى از طلا و کاغذهایى از نقره مى باشد و آنها تا شب شنبه نمى نویسند مگر (صلوات بر محمد و آل محمد) را. پس هر اندازه که مى توانى زیاد صلوات بفرست. فرمود: اى عمر! در تمام سال در روزهاى جمعه یکهزار مرتبه و روزهاى دیگر یکصد مرتبه بر محمد و آل محمد صلوات بفرست».(3)
6ـ زراره از حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) روایت نموده که فرمود:
«روز جمعه غسل را ترک مکن، براى این که غسل در روز جمعه سنت است و به خود عطر هم بزن و بهترین لباست را بپوش و باید قبل از ظهر غسل کنى و وقتى ظهر شد با آرامش و وقار (به سوى نماز جمعه) برو و فرمود: غسل روز جمعه واجب است».(4)
اکثر علما و مراجع غسل جمعه را مستحب مؤکد مى دانند و وقت غسل را از طلوع فجر، تا اذان ظهر معین کرده اند و اگر کسى خواست بعد از ظهر غسل جمعه کند قصد ادا و قضا نکند بلکه «قربه الى الله» انجام دهد و روز شنبه براى کسانى که روز جمعه موفق نشده اند غسل به جا آورند مستحب است که قضاى آن را انجام دهند و کسانى که مى دانند روز جمعه براى آنها استفاده از آب ممکن نیست، مى توانند روز پنجشنبه در ابتدا غسل جمعه را انجام دهند. على(علیه السلام) وقتى کسى را توبیخ مى کرد مى فرمود: «تو از کسى که غسل جمعه را ترک مى کند عاجزترى».
7ـ روایت شده است که، حضرت رسول(صلى الله علیه وآله) به حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام)فرمود: «اى على! در هر جمعه غسل کن حتى اگر ناچار شوى قوت روز خود را بفروشى، آب بخرى و غسل کنى و گرسنه بمانى، زیرا سنتى بزرگتر از این نیست».(5)
8ـ ابوبصیر و محمد بن مسلم از حضرت امام جعفرصادق(علیه السلام) روایت کرده اند که فرمود: «به راستى خداوند «عزوجل» در هر هفته سى و پنج نماز را واجب نموده است و یکى از آنها نماز جمعه است که بر هر مسلمان واجب است در آن حضور پیدا کند مگر پنج گروه و آن مریض ها، برده ها، مسافرها، زنها و بچه ها هستند».(6)
9ـ زراره از حضرت امام محمدباقر(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «خداوند بر مردم از جمعه تا جمعه دیگر سى و پنج نماز را واجب کرده است، و یک نماز را با جماعت واجب نموده و آن نماز جمعه است و نه گروه را استثنا کرده که نماز جمعه بر آنها واجب نیست; بچه ها، پیرمردها، دیوانه ها، مسافرها، برده ها، زنها، مریض ها و نابیناها و کسانى که دو فرسخ از نماز جمعه دور مى باشند».(7)
10ـ محمد بن مسلم از حضرت امام صادق(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «اذا خطب الامام یوم الجمعه فلا ینبغى لاحد ان یتکلم حتى یفرغ الامام عن خطبه; هنگامى که امام جمعه خطبه مى خواند، سزاوار نیست که کسى حرف بزند تا از خطبه فارغ شود».(8)
11ـ مفضل از حضرت امام محمدباقر(علیه السلام) روایت نموده است که فرمود: «در روز جمعه هیچ عبادتى نزد من محبوب تر از صلوات بر محمّد و آل محمّد نیست».(9)
12ـ جابر از حضرت امام محمدباقر(علیه السلام) روایت نموده است که: «آن حضرت روزهاى جمعه وقتى خورشید به اندازه یک نیزه بالا مى آمد، براى نماز جمعه به سوى مسجد مى رفت و در ماه رمضان از این هم زودتر مى رفت و مى فرمود: «فضیلت جمعه ها در ماه رمضان مانند خود ماه رمضان است نسبت به ماه هاى ایام سال».(10)
اکنون کسانى که در عمرشان اصلا در نماز جمعه شرکت نمى کنند و هیچ عذرى هم ندارند، چطور ادعاى دوستى با اهل بیت(علیهم السلام) را مى کنند؟ با این که زمان حضرت امام باقر(علیه السلام)حکومت در دست بنى امیه بوده و امام جمعه به وسیله آن حکومت معین مى شده است. اکنون که بعد از قرنها خداوند به مردم ایران منت گذاشت و حکومت اسلامى «جعفرى» تشکیل شد، چرا یک عدّه اى از روى راحت طلبى و تنبلى و عدّه دیگر هم با خیالهاى واهى، خود را از این ثواب بزرگ محروم کرده اند؟ امیدواریم که خداوند این گونه مردم را هدایت کند و تا روز حسرت نرسیده بیدار شوند. «ان شاءالله».
13ـ عبدالله بن بکیر از حضرت امام جعفرصادق(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «هیچ قدمى به سوى نماز جمعه نمى رود، مگر این که خداوند آتش را از او حرام مى نماید».(11)
14ـ زراره از حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «نماز جمعه و اجتماع با امام واجب است، پس اگر مردى بدون علت سه جمعه را ترک کند، سه واجب را ترک کرده است و کسى سه واجب را بدون علت ترک نمى کند; مگر منافق».(12)
15ـ در روایت آمده است که گروهى از یهودیان هفت مورد از پیامبر(صلى الله علیه وآله)سؤال کردند که یکى از آنها روز جمعه بود; آن حضرت فرمود:
«اما روز جمعه روزى است، که خداوند در قیامت اوّلین و آخرین مردم را در روز جمعه جمع خواهد نمود. پس نیست مؤمنى که در روز جمعه براى نماز جمعه برود مگر این که خداوند، هول روز قیامت را براى او آسان مى کند و بعد امر مى فرماید: که او را به سوى بهشت ببرید».(13)
16ـ ابوبصیر و محمد بن مسلم هر دو گفتند: که از حضرت امام محمد باقر(علیه السلام)شنیدم که فرمود: «کسى که سه نماز جمعه را پى در پى و بدون علت ترک کند، خداوند بر قلب او مهر مى زند».(14)
17ـ مرد عربى که نامش قلیب بود، خدمت رسول خدا(صلى الله علیه وآله) رسید و عرض کرد، یا رسول الله! چند سال است که اراده حج دارم ولى تاکنون این توفیق برایم حاصل نشده است. حضرت فرمود: اى قلیب! «علیک بالجمعه فانها حج المساکین; بر تو باد نماز جمعه که آن حج فقرا است».(15)
18ـ زراره مى گوید که حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) فرمود: «نماز جمعه بر کسانى که اگر نماز صبح را در خانه خود بخوانند و به سوى نماز جمعه حرکت کنند و به نماز جمعه برسند واجب است لذا رسول خدا نماز عصر روز جمعه را فورى بعد از نماز جمعه مى خواند تا آنها که از راه دور آمده اند قبل از رسیدن شب به منزل خود برسند».(16)
19ـ حضرت على(علیه السلام) فرمود: «اگر ده بار نماز روز عید قربان را ترک کنم، براى من بهتر است از این که یک مرتبه بدون جهت نماز جمعه را ترک کنم».(17)
20ـ پیامبر خدا فرمود: «به راستى خداوند بر شما واجب کرده نماز جمعه را تا روز قیامت».
21ـ محمد بن مسلم از حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «نماز جمعه تا فاصله دو فرسخ بر مردم واجب است که حاضر شوند».
22ـ مرحوم شیخ صدوق(رحمه الله) از حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «بهشت را براى شش گروه از مردم ضمانت مى کنیم; یکى از آنها کسى است که از منزل خود به سوى نماز جمعه بیرون مى رود و در بین راه مى میرد که پاداش او بهشت است». اما پنج گروه دیگر که در این حدیث ذکر نشده ولى در جاى دیگر آمده است از این قرار است:
1ـ کسى که براى جهاد برود و در میان راه بمیرد.
2ـ کسى که براى حج برود و در میان راه بمیرد.
3ـ کسى که براى تشییع جنازه برود و در بین راه بمیرد.
4ـ کسى که براى عیادت مریض برود و در بین راه بمیرد.
5ـ کسى که براى کمک به فقرا پول بردارد و در بین راه بمیرد».
23ـ مرحوم شیخ صدوق(رحمهم الله) روایت نموده است که: امیرالمؤمنین(علیه السلام)در روز جمعه خطبه مى خواند و مى فرمود: «آگاه باشید خداوند این روز را براى شما عید قرار داده است و آن سید تمام روزها و برتر از تمام عیدهاى شماست و خداوند در کتاب خود امر کرده و به سوى ذکر خدا کوشش کنید پس باید با میل و رغبت عظمت این روز را حفظ کنید و نیت خود را براى عبادت در این روز خالص کنید و در روز جمعه زیاد گریه و زارى، دعاو طلب رحمت و آمرزش نمایید. براى این که خداوند دعاى کسى را که در این روز از خداوند چیزى بخواهد اجابت مى کند و خداوند کسى را که در این روز نافرمانى او کند و از شرکت در عبادت او تکبر کند; وارد در آتش مى کند چون خداوند «عزوجل» فرموده: «(ادْعُونِى أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِى سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ); مرا بخوانید تا اجابت کنم. به راستى کسانى که از روى تکبر دعا نمى کنند با صورت در آتش مى افتند». در روز جمعه ساعتى مبارک است که هیچ بنده مؤمنى نیست که در آن ساعت از خداوند چیزى طلب کند، مگر این که خداوند به او مى دهد آنچه را که خواسته است».(18)
24ـ عبدالله بن سنان از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) روایت نموده است که فرمود: «خداوند روز جمعه را بر تمام روزها برترى داده است و بهشت زینت مى کند در روز جمعه، براى کسى که وارد بر او مى شود، و به راستى شما از یکدیگر سبقت مى گیرید براى ورود در بهشت به اندازه سبقت در نماز جمعه».(19)
25ـ حضرت امام رضا(علیه السلام) از حضرت رسول خدا(صلى الله علیه وآله) روایت نموده که فرمود: «هر کسى در روز جمعه یکصد مرتبه صلوات بر من بفرستد، خداوند شصت حاجت او را (سى حاجت دنیا و سى حاجت آخرت او را) برآورده مى کند».
26ـ ابراهیم بن محمود مى گوید: خدمت حضرت امام رضا(علیه السلام) عرض کردم: راجع به حدیثى که اهل سنت از پیامبر(صلى الله علیه وآله)روایت کرده اند چه مى فرمایید که فرمود: خداوند «تبارک و تعالى» شبهاى جمعه در آسمان این دنیا مى آید. حضرت امام رضا(علیه السلام)به سرعت فرمود خداوند: «لعنت کند کسانى که گفتار پیامبر(صلى الله علیه وآله)را تحریف مى کنند و از جاى خود خارج مى کنند. به خدا قسم که پیامبر(صلى الله علیه وآله) چنین نفرموده، بلکه فرمود: خداوند «متعال» در شبهاى ایام هفته در ثلث آخر شب و در شبهاى جمعه از اوّل تا آخر شب ملکى به آسمان دنیا مى فرستد و خداوند امر مى کند که آن ملک ندا کند آیا سائلى است که از من چیزى بخواهد تا به او عطا کنم؟ و آیا کسى است که از گناهان خود توبه کند تا توبه او را قبول کنم آیا کسى است که از من آمرزش بخواهد تا گناه او را بیامرزم. اى طالب شر! بیا جلو و از کار زشت خود دست بردار و پیوسته این جمله ها را مى گوید تا طلوع فجر. و آن وقت به سوى ملکوت آسمانها مى رود. بعد حضرت امام رضا(علیه السلام) فرمود: این حدیث را جدم از پدرانم و آنها از رسول خدا چنین نقل نموده اند».
27ـ زراره از حضرت امام محمدباقر(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «خداوند عزوجل از جمعه تا جمعه بعد سى و پنج نماز بر بنده هاى خود واجب کرده است، که در میان نمازها یکى از آنها را با جماعت واجب نموده است و آن نماز جمعه است. اما بر نه گروه از مردم نماز جمعه واجب نیست; بچه ها، پیرمردها، دیوانه ها، مسافرها، برده ها، زن ها، مریض ها، نابینایان و کسى که فاصله منزل او تا نماز جمعه دو فرسخ راه مى باشد الى آخر».(20)
مرحوم علاّمه مجلسى(رحمه الله) در ذیل این حدیث شریف فرمود: بدان که این حدیث، در اعلاى صحت است و مرحوم شیخ صدوق نیز این حدیث صحیح را از زراره در کتاب «فقیه خود» نقل نموده است، تا این که مى فرماید: وجوب عینى نماز جمعه در تمام زمانها از این حدیث استفاده مى شود و چند دلیل براى وجوب عینى نماز جمعه از این حدیث شریف استدلال مى کند; (که هر کس مایل است به جلد هشتاد و نه بحارالانوار و ذیل کلمه تبین رجوع کند).
28ـ (در کتاب معتبر) از حضرت امام صادق(علیه السلام) روایت شده است که فرمود: «به راستى خداوند در هر هفته سى و پنج نماز را واجب کرده و یکى از آنها نمازى است که بر هر مسلمان واجب است که باید براى خواندن آن حاضر شود مگر پنج گروه که واجب نیست که حاضر شوند که عبارتند از: مریض ها، برده ها، زن ها، مسافرها، و بچه ها».(21)
29ـ پیامبر(صلى الله علیه وآله) فرمود: «به راستى که خداوند نماز جمعه را تا روز قیامت بر شما واجب کرده است».(22)
30ـ شهید ثانى در رساله جمعه درباره واجب بودن نماز جمعه از پیغمبر(صلى الله علیه وآله)روایت نموده است که، حضرت فرمود: «نماز جمعه یک حق واجب است بر هر مسلمانى; مگر چهار گروه: برده ها، زن ها، بچه ها، مریض ها».(23)
31ـ پیامبر(صلى الله علیه وآله) فرمود: «هر کسى از روى بى ارزشى سه نماز جمعه را ترک کند، خداوند بر قلبش مهر مى زند».(24)
32ـ در حدیث دیگر آمده است: «کسى که سه مرتبه نماز جمعه را عمداً و بدون جهت ترک کند، خداوند مهر نفاق بر قلبش مى زند».(25)
33ـ اهل سنّت و اهل تشیع از پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) نقل کرده اند که فرمود: «به راستى که خداوند متعال نماز جمعه را بر شما واجب نموده است، پس اگر کسى در زمان حیات من یا بعد از وفات من از روى سبک شمردن یا از روى انکار آن را ترک کند، خداوند کارش را پراکنده کند! و در کارش برکت ندهد! و آگاه باشید که نماز و زکاتش قبول نمى شود و آگاه باشید که حج و روزه اش قبول نمى شود و هیچ عمل خیرى از او قبول نمى شود، مگر این که توبه کند و براى نماز جمعه حاضر شود».(26)
34ـ سماعه از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) و آن از پدرش حضرت امام محمدباقر(علیه السلام) روایت نموده است که فرمود: «هر مسافرى که از روى رغبت، شوق و محبت در نماز جمعه حاضر شود، خداوند ثواب یکصد نماز جمعه را به او عطا مى فرماید».(27)
35ـ على بن جعفر از برادرش موسى بن جعفر(علیه السلام) روایت نموده است که: از آن حضرت سؤال نمودم که آیا زنها مى توانند در نمازهاى عید فطر و قربان و نماز جمعه شرکت کنند؟ فرمود: آرى.(28)
36ـ مرحوم علاّمه مجلسى(رحمه الله) مى گوید: در یکى از کتابهاى قدیمى که از اصحاب به دستم رسیده، نوشته شده که امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمود: «هر کس سه نماز جمعه را پى در پى و بدون علت ترک کند منافق است».(29)
37ـ عن ابن بکیر از حضرت امام صادق(علیه السلام) روایت نموده است که فرمود: «نیست قدمى که به سوى نماز جمعه رود، مگر این که خداوند بدنش را از آتش دوزخ حرام مى کند».(30)
38ـ زراره از حضرت امام محمدباقر(علیه السلام) روایت نموده است که فرمود: «نماز جمعه واجب است و اجتماع به سوى آن، با امام واجب است پس، اگر مردى بدون علت سه مرتبه نماز جمعه را ترک کرد مسلماً سه نماز واجب را ترک کرده است و کسى سه واجب را بدون علت ترک نمى کند مگر منافق».(31)
علاّمه مجلسى(رحمه الله) در ذیل این حدیث مى فرماید: این حدیث صحیح صراحت دارد که در زمان غیبت کبرى هم، نماز جمعه واجب عینى است و کلمه (امام) که در حدیث آمده، منظور امام جماعت است، نه امام معصوم; چون حدیث اطلاق دارد و هیچ گونه قرینه اى که روایت را به امام معصوم(علیهم السلام) حمل کنیم نیست لذا، در تمام زمانها نماز جمعه «واجب عینى» است.(32)
بر فرض که نماز جمعه واجب عینى نباشد، اما واجب تخییرى که هست، ولى جاى تأسف است که بسیارى از مردم ما که اهل نماز هستند خود را از این ثواب بزرگ محروم کرده اند. امیدوارم این روایات که درباره ارزش و اهمیّت نماز جمعه در این کتاب آمده به دست آنها بیفتد تا شاید به نفس پاک ائمه اطهار، آنها هم در جماعت مسلمانها شرکت کنند و روز قیامت پشیمانى نداشته باشند.
39ـ حضرت امام محمدباقر(علیه السلام) فرمود: «از پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) روایت شده است که، هر کس در شب، یا روز جمعه از دنیا برود از عذاب قبر معاف مى شود».(33)
40ـ ابن عباس مى گوید: «هنگامى که روز جمعه فرا رسد خداى «تبارک و تعالى» امر مى فرماید تا در بیت المعمور منبرى نصب شود و فرشته ها اطراف آن گرد آیند، جبرئیل اذان گوید و میکائیل امامت کند و ملائکه پشت سر او نماز گزارند و چون فارغ شوند جبرئیل مى گوید: خداوندا! من ثواب این اذان را به امت محمد(صلى الله علیه وآله) بخشیدم و فرشته ها گویند: ما ثواب این نماز جمعه را به نمازگزارهاى امت محمد(صلى الله علیه وآله) هبه نمودیم، و خداوند مى فرماید: شما بر خلق من جود و کرم نمودید و من به جود و کرم از شما سزاوارترم. شما را شاهد مى گیرم که گناهان امت محمد(صلى الله علیه وآله)را بخشیدم و آنگاه تا جمعه دیگر پراکنده مى شوند».(34)
باید دانسته شود روایاتى که مى گوید: امت پیامبر یا شیعه اهل بیت، منظور آن کسانى هستند که به دستورهاى پیامبر اسلام و اهل بیت او(علیهم السلام)عمل مى کنند، والا اگر کسانى اصلا نماز نخوانند و هیچ کدام از واجبات دین مبین اسلام را انجام ندهند، نه امت پیغمبر اسلام محسوب مى شوند و نه شیعه اهل بیت(علیهم السلام) بنابراین باید خودمان را گول نزنیم و هر جا که مى نشینیم نگوییم: خداوند امت محمد و شیعه على(علیه السلام) را عذاب نمى کند و ما مى گوییم بر فرض که چنین باشد اما شما نه امت محمد هستید و نه شیعه على(علیهما السلام).


(1). اصول کافى، ج 3، ص 413.
(2). اصول کافى، ج 3، ص 414.
(3). اصول کافى، ج 3، ص 416.
(4). همان مدرک، ص 417.
(5). مفاتیح الجنان، اعمال روز جمعه.
(6). اصول کافى، ج 3، ص 418.
(7). همان مدرک، ص 419.
(8). همان مدرک.
(9). همان مدرک، ص 429.
(10). اصول کافى، ج 3، ص 429.
(11). وسائل الشیعه، ج 5، ص 3.
(12). همان مدرک، ص 4.
(13). وسائل الشیعه، ج 5، ص 4.
(14). وسائل الشیعه، ج 5، ص 4 .
(15). همان مدرک، ص 11.
(16). همان مدرک.
(17). وسائل الشیعه، ج 5، ص 5.
(18). وسائل الشیعه، ج 5، ص 6.
(19). همان مدرک، ص 70.
(20). بحارالانوار، ج 89، ص 153.
(21). همان مدرک، ص 162.
(22). همان مدرک، ص 165.
(23). بحارالانوار، ج 89، ص 153.
(24). همان مدرک.
(25). همان مدرک.
(26). همان مدرک.
(27). همان مدرک.
(28). همان مدرک.
(29). بحارالانوار، ج 89، ص 183.
(30). همان مدرک، ص 184.
(31). همان مدرک.
(32). همان مدرک، ص 185.
(33). بحارالانوار، ج 89، ص 185 .
(34). ثواب نماز جمعه، نوشته عباس عزیزى، ص 33.

 

اهمیّت مسجد در اسلام نکته ها
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma