پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 

حکم استفاده از فرش دارای علامت زرتشت در مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : فرش قدیمی که آرم و علائم زرتشت را دارد، آیا جایز است در مسجد پهن باشد و آیا نمازخواندن بر روی آن اشکال دارد؟ اگر وقفی باشد باید چیکارش کرد؟
پاسخ : چنانچه بتوانند آرم را تغییر دهند باید این کار را انجام دهند.

صرف آب وقف یک مسجد در مسجد دیگر [اموال مسجد ]

پرسش : در روستایی از قدیم مسجدی بوده که یک دنگ آب وقف آن شده است ولی مسجد دیگری ساخته‌شده است حالا پول آن آب را برای مسجد جدید خرج می‌کنند (و در آن مسجد قدیم دیگر کسی نماز نمی‌خواند) حالا این چه حکمی دارد؟
پاسخ : درصورتی‌که مسجد قدیم احتیاجی به آن نداشته باشد صرف آن در مسجد جدید مانعی ندارد.

اختصاص دادن مستغلات بلااستفاده مسجد به خادم مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : چنانچه مسجد ساختمانی را داشته باشد اما مورداحتیاج نباشد، آیا میتوان‌ به خادم مسجد که محتاج است اختصاص داد تا از آن استفاده نماید؟
پاسخ : جایز نیست، باید محل دیگرى براى او در نظر گرفته شود و آن محل در حکم وقف است.

فروش و تبدیل موقوفات مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : لطفاً به سؤالات زیر پاسخ بدهید: الف: چنانچه مسجدی خراب شود، وسایلی داشته باشد میتوان‌ آن‌ها را فروخت؟ ب: اگر مسجد وسایل اضافی یا قدیمی دارد که قابل‌استفاده نیست یا ارزش بالایی دارند؛ آیا میتوان‌ آن را فروخت و تبدیل نمود؟ ج: آیا میتوان‌ آن وسایل را به فقیر و مستحق داد؟
پاسخ : الف: فروش موقوفات به‌هیچ‌عنوآنجايز نيست و اگر مسجد خراب شود بايد آن‌ها را صرف تعمير همان مسجد كنند و هرگاه به درد آن مسجد نخورد بايد در مساجد ديگر صرف شود و اگر به درد مساجد ديگر نيز نخورد بايد آن را بفروشند و پولش را اگر ممكن است صرف تعمير همان مسجد وگرنه صرف تعمير مسجد ديگر نمايند. ب: فروش موقوفات به‌هیچ‌عنوآنجايز نيست ولی اگر به‌هیچ‌وجه در آن مسجد قابل‌استفاده نيست می‌توانند آن را بفروشند و اشياءِ مشابه قابل‌استفاده خريدارى كنند و اگر اشياءِ مشابه لازم ندارد در ساير احتياجات آن مسجد صرف شود، در مورد وسایل بالا قیمت نیز همین‌گونه عمل نمایند. ج: نمی‌توان به فقیر داد و باید طبق صورت قبلی عمل نمود، مگر اینکه به‌هیچ‌وجه قابل‌فروش نباشد.

اختصاص دادن مهری از مهرهای مسجد به خود در داخل مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : مسجدمان کلی مهر نماز دارد، می‌توانم یکی از آن‌ها را در جانماز خصوصی در مسجد دارم، بگذارم؟ (به خونه نمی‌آورم)
پاسخ : در فرض سؤال که مهر در مسجد زیاد است، مانعی ندارد.

فروش مستغلات مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : منزلی که با مسجد مقداری فاصله دارد وقف مسجد شده است و آن را تبدیل به آشپزخانه مسجد کرده‌اند و مدتی نیز مورد بهره‌برداری قرارگرفته است ولی اکنون زمینی که در جنب مسجد است، وقف آن مسجد شده و قرار است آشپزخانه مسجد شود، آیا جایز است آشپزخانه سابق را بفروشند و پول آن را صرف آشپزخانه جدید کنند؟
پاسخ : اگر وقف مسجد شده، فروختن آن جایز نیست؛ بلکه می‌توانند اجاره دهند و درآمد آن را صرف آشپزخانه جدید کنند و اگر ملک مسجد است اما وقف مسجد نیست، می‌شود آن را فروخت و صرف آشپزخانه جدید کرد.

عدم نیاز مسجد به فرش نذر شده [اموال مسجد ]

پرسش : اگر نذر داشته باشیم که به مسجدی فرش هدیه دهیم ولی بعد متوجه شویم که احتیاج به فرش ندارد آیا می‌توانیم پول آن را به‌جای مورد نذر بدهیم؟
پاسخ : می‌توانید چیز دیگری از احتیاجات مسجد را برای مسجد بخرید.

صرف نذورات و موقوفات مسجد برای افطاری و مخارج دیگر [اموال مسجد ]

پرسش : آیا از صندوق نذورات مساجد یا از درآمد موقوفات آن میتوان‌ افطاری داد؟ مصرف آن برای روحانی و مداح و خادم مسجد چه حکمی دارد؟
پاسخ : نذروات باید مطابق نیت نذر کننده و موقوفات مطابق وقف نامه مصرف شود.

استفاده از وسايل مسجد یا حسینیه برای ختم و عروسی [اموال مسجد ]

پرسش : استفاده از وسايل مسجد یا حسینیه برای ختم و عروسی و مانند آنچه حکمي دارد؟
پاسخ : دو حالت دارد: اگر از امکانات مسجد، براي مراسمي که در آنجا برپا می‌شود (مانند مجلس فاتحه) که در عرف منطقه معمولاً این‌گونه مجالس را در مساجد برپا می‌کنند استفاده شود، اشکال ندارد؛ و به دليل استفاده شخصي از امکانات، پولي را بابت هزینه‌هایی که بر مسجد تحميل می‌شود می‌پردازند. ولي بيش از اين مقدار بابت اجاره مسجد و امثال آن جایز نيست و اگر به‌عنوان کمک به مسجد باشد با رضايت پرداخت‌کننده مانعي ندارد. ولي گاه امکانات مسجد را بيرون می‌برند، يا غذا را در آشپزخانه مسجد براي مراسم خارج از آن می‌پزند، در اين موارد حکم اولیه عدم جواز است و بايد از امکانات مسجد براي خود آن استفاده کرد، مگر در مناطقي که عرف محل این‌گونه است؛ يعني کساني که امکانات را از اوّل وقف می‌کنند، وقف عام کرده‌اند نه خاص مسجد و در صورت شک در نيّت وقف کننده‌ها قدرمتيقّن، مخصوص مسجد خواهد بود. البته باید توجه داشت در هر دو صورت اگر از امکانات برای عروسی استفاده می‌شود، مشروط بر آن است که مستلزم كار حرام نباشد.

فروش برخی فرش‌های مسجد جهت یکنواخت نمودن آن‌ها [اموال مسجد ]

پرسش : فروش فرش‌های مسجد که داراى اندازه‌های متفاوت و رنگ‌های مختلف است، به‌منظور یکنواخت کردن آن‌ها و ایجاد جذّابیّت بیشتر که درنهایت سبب جذب افراد بیشترى به مسجد خواهد شد، چه حکمى دارد؟
پاسخ : اگر فرش‌ها وقف مسجد باشند، چنین کارى جایز نیست، چون ضرورتى ندارد، ولى اگر ملک مسجد باشد، این کار مانعى ندارد. (ملک مسجد مانند وسایلى که از درآمد موقوفه و مانند آن خریدارى می‌شود).

اجاره دادن وسایل غیرقابل استفاده‌ی مسجد به خانه‌ی عالم [اموال مسجد ]

پرسش : آیا میتوان‌ وسایل غیرقابل استفاده مسجد را موقتاً به خانه عالم منتقل کرد و کرایه آن را به مسجد داد؟
پاسخ : درصورتی‌که موقتاً مورداستفاده مسجد نیست می‌توانند آن را اجاره دهند مشروط بر اینکه از آن نگهداری کامل شود و اگر اصلاً مورداستفاده نیست باید بفروشند و خرج سایر نیازهای مسجد کنند.

اجاره دادن سالن مستقل مربوط به مسجد جهت مراسمات [اموال مسجد ]

پرسش : اگر مسجد، سالن مجزّا و مخصوصى براى ختم‌ها داشته باشد میتوان‌ در قبال برگزارى مراسم کرایه‌ای دريافت كرد؟
پاسخ : اگر جزء مسجد نباشد و جدا محسوب شود مانعى ندارد.

سرمایه‌گذاری و سپرده‌گذاری پول مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : اگر برای مسجد پولی جمع‌آوری شود برای مصارف لازمه، اما مقداری از آن اضافه بیاید؛ در این صورت آیا میتوان‌ با این پول معامله کرد و برای مسجد درآمد کسب نمود یا میتوان‌ به شخصی قرض داد یا میتوان‌ در بانک سپرده‌گذاری نمود؟
پاسخ : مصرف کردن این پول تنها در صورتى جایز است که رضایتِ دهندگان پول نسبت به آن جلب شود ولی درصورتی‌که الآن مصرف لازمی نباشد می‌توانند آن را پس‌انداز کنند و سود آن تعلق به مسجد دارد و اگر کسی از هیئت‌امنا خدمتی به مسجد کند فقط به‌اندازه حق‌الزحمه مربوط به همان خدمت می‌تواند برداشت کند.

اموالی که به مساجد و حسینیه‌ها هدیه می‌شود [اموال مسجد ]

پرسش : اگر چيزى را به حسينيه يا مسجد هديه كنند و يا جهت استفاده مردم در مسجد يا حسينيه قرار دهند بدون اینکه نذر داشته باشند، آیا اين هم حكم وقف را خواهد داشت؟
پاسخ : چون ما وقف را مشروط به صيغه نمی‌دانیم و با صِرف عمل نيز وقف صورت می‌گیرد اين هم وقف محسوب می‌شود و خارج كردن آن از محل وقف جايز نیست. البتّه بايد توجه داشت اگر وقف بودن ثابت نباشد، حداقل هديه به محل وقف است كه بازهم خروج مال هديه از آن محل جايز نيست؛ مگر اينكه متعارف بين مردم در آن منطقه اين باشد كه اموال مربوط به حسينيه يا امثال آن، هم براى خود آن محل استفاده می‌شود و هم براى مراسم‌های آن منطقه اگرچه خارج از مسجد يا حسينيه باشد؛ پس اگرچه وقف باشد ولى میتوان‌ آن را موقتاً از محل وقف خارج كرد و در منطقه براى مراسم‌هایی كه محتواى آن‌هم سو با برنامه‌های مسجد و يا حسينيه باشد استفاده كرد. این‌ها در صورتى است كه واقف يا واهب شرط خاصی نگذارد و الا بايد به‌شرط عمل كرد.

فروش آب وقفی مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : مسجدى است در راوند كاشآن‌که با كمك مردم خیر و نيكوكار ساخته و وقف‌شده و داراى آب، برق، گاز و غيره است. طبق قانون جمهورى اسلامى بين نرخ برق مسكونى، تجارى، صنعتى، آموزشى و مذهبى تفاوت‌هايى وجود دارد كه نرخ برق مذهبى ارزان‌تر از همه تعرفه‌ها است. سؤال اينجاست كه در كنار درب ورودى مسجد يك دستگاه تصفيه آب نصب‌شده و آبى كه وقف مسجد است به همين دستگاه وصل گرديده و اين آب تصفیه‌شده را به قيمتى ارزان‌تر به مؤمنين مى‌فروشند. اين كار چه حكمى دارد؟
پاسخ : اين كار شرعاً جايز نيست؛ مگر اینکه اداره آب و برق مطلع باشند و موافقت كنند.

اطلاع از تعلق جنس خریداری‌شده به مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : اگر کسی فرشی را بخرد و بعد از خریدن متوجه شود در پشت آن نوشته‌شده است «وقف مسجد امام حسین (علیه‌السلام)» اما او نداند که این مسجد کجاست، تکلیف او چیست؟
پاسخ : احتیاط آن است که تحقیق کند، اگر مسجدی در آن منطقه‌یا در آنجا به نام امام حسین (علیه‌السلام) است، تحویل آنجا بدهد و اگر نیست به یکی از مساجد دیگر بدهد.

استفاده از موقوفات مسجد برای غیر نمازگزاران [اموال مسجد ]

پرسش : اگر دستشویی مسجد وقف نمازگزاران باشد و مجبور به استفاده از آن باشیم و صاحب‌کار اجازه نمازخواندن در مسجد را ندهد تکلیف چیست؟
پاسخ : لحظاتی در مسجد بنشیند و یک سوره حمد و توحید بخواند و بعد خارج شود.

درآمد مازاد بر مخارج مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : لطفاً به سؤالات زیر پاسخ بدهید: 1 درآمد مسجدی که از مخارج آن بیشتر است را در چه راهی میتوان‌ استفاده کرد؟ 2 آیا برگزاری مسابقه حفظ یا قرائت قرآن در شهر و پرداخت هزینه‌های آن از قبیل تبلیغات، مسابقه و یا اعطای جوایز به ممتازیم البته به نام مسجد و در خود مسجد مجاز است؟ 3 آیا میتوان‌ مثلاً به اشخاصی که نیازمند هستند به‌صورت قرضی یا بلاعوض کمک نمود؟
پاسخ : به‌طورکلی در مرحله‌ی اول این درآمدها را برای برنامه‌های فرهنگی و جوایز آن در خود مسجد صرف نمایید و سپس می‌توانید برای افراد نیازمندی که به مسجد رفت‌وآمد دارند هزینه نمایید.

اجاره دادن منزل موقوفه مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : خانه‌ای جهت امام جماعت مسجد وقف‌شده است؛ اگر امام جماعت نیازی به آن خانه نداشته باشد میتوان‌ آن خانه را اجاره داد و اجاره‌بها را به امام جماعت داد؟
پاسخ : چنانچه منزل براى سکونت امام جماعت مسجد ساخته‌شده، اجاره آن جایز نیست، اگر آنکه امام جماعت از آن استفاده نکند و بلا مصرف بماند، در این صورت میتوان‌ آن را اجاره داد و مال‌الاجاره آن را صرف نیازهاى مسجد کرد و اگر امام جماعت ناچار است در جاى دیگرى خانه اجاره کند، میتوان‌ مال‌الاجاره آن خانه را از این وجه پرداخت کرد، ولى درصورتی‌که منزل ملکى داشته باشد، مال‌الاجاره به او تعلّق نمی‌گیرد.

وضو گرفتن با آب مسجد به‌قصد قرائت قرآن [اموال مسجد ]

پرسش : شخصى قصد خواندن نماز در مسجدى را ندارد، ولى قصد قرائت قرآن مجید دارد، آیا می‌تواند با آب مسجد وضو بگیرد و مقدارى قرائت قرآن کند و براى نماز به‌جاى دیگر برود؟
پاسخ : با توجه به آنچه نوشته‌اید اشکالى ندارد.

تکلیف پولی که در محل مصرفش تردید وجود دارد [اموال مسجد ]

پرسش : مبلغ صد هزار تومان روز عید فطر به دست امام جماعت رسیده، این پول مشکوک بین خمس یا فطره یا کمک به مسجد است، با توجه به اینکه همه مبالغ در یک مکان جمع‌آوری می‌شده است نحوه مصرف آن را بیان فرمایید؟
پاسخ : چنانچه خادم مسجد فقیر باشد مبلغ مزبور را میتوان‌ به او داد که به مصرف هر سه احتمال برسد.

استفاده شخصی از مهر مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : پنهان كردن تسبیح یا مهر مسجد در خود مسجد یا خارج نمودن آن از مسجد برای استفاده‌ی شخصی چه حکمی دارد؟
پاسخ : مخفی کردن در مسجد اشکال دارد و خارج نمودن وسایل مسجد نیز جایز نیست و چنانچه می‌توانند به هر طریقی حتی با کمک افراد دیگر آن را بازگردانند ولی اگر به‌هیچ‌عنوان ممکن نیست، قرار دادن در مسجد دیگری برای استفاده در همان مورد اولویت دارد.

حکم وسایل مسجد که علامت فرقه‌های انحرافی را دارند [اموال مسجد ]

پرسش : آیا دور انداختن وسایلی در مسجد که علامت شیطان‌پرستی دارند اشکال دارد؟
پاسخ : نقش را محو کرده و از تسبیح و موارد دیگر بعد از محو نقش در مسجد استفاده کنند.

جبران مالی که از مسجد برداشته‌شده [اموال مسجد ]

پرسش : شخصی به دلیل فقر یک فرش از مسجدی برداشته و حالا خجالت می‌کشد فرش را برگرداند آیا می‌تواند بابت آن پول بدهد و باید چقدر پرداخت نماید؟
پاسخ : اگر عین آن موجود است باید برگردانده شود و اجاره این مدت را نیز به مسجد بپردازد و الا باید فرشی مانند آن بخرد و به مسجد بدهد.

جبران خسارت زدن به مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : اگر انسان سهواً خسارتی به یک قسمت از مسجد وارد کند، آیا باید حتماً خسارت را جبران کند؟ اگر متولی اجازه دهد که خسارت را نپردازد چه حکمی دارد؟
پاسخ : باید خسارت را جبران کند؛ مگر اینکه متولی یا دیگری به‌جای او این کار را انجام دهد.

مهرهای نجس شده مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : چنانچه مهرهاى مسجد به نحوی نجس شود که قابل‌تطهیر نیست وظیفه چيست؟
پاسخ : مهرها را دفن کنند.

حکم زمین وقفی که از دادن مجوز به آن امتناع می‌شود [اموال مسجد ]

پرسش : شخصی زمینی را وقف مسجد نموده و اکنون اقدام به ساخت مسجد کرده است اما به این دلیل که آن زمین در طرح واقع‌شده ارگان مربوطه از دادن مجوز ساخت به آن امتناع می‌کند؛ در این حالت وظیفه او چیست؟
پاسخ : اگر از گرفتن مجوز مأیوس هستند می‌توانند زمین را بفروشند و در محل دیگر هزینه نمایید.

استفاده کردن کارگرهای مسجد از وسایل مسجد [اموال مسجد ]

پرسش : آیا كارگرهای ساختمان مسجد می‌توانند از وسایل آبدارخانه مسجد استفاده نمایند؟
پاسخ : استفاده کردن آن‌ها مانعی ندارد.
تعداد صفحات : 2