پاسخ اجمالی:
پاسخ تفصیلی:
این کتاب که طبقات ابن سعد نیز نامیده مى شود از مهم ترین منابع سیره نویسى و صحابه شناسى (رجال حدیث) به شمار مى رود که توسط محمد بن سعد بن منیع هاشمى (168ـ230) تألیف شده است.
ابن سعد که شاگرد و کاتب واقدى بود همه دست نوشته هاى او را در دست داشته و توانست که با توسعه دانش حدیثى و تاریخى خود از طریق تحصیل در شهرهاى مختلف عراق و حجاز، نوشته هاى استادش واقدى را تکمیل کند.
اما تنظیم و منسجم کردن همه این مطالب توسط خودش مقدور نشد و پس از وفاتش توسط شاگرد مبرّز وى یعنى حسین بن فهم تدوین شد. یعنى کتاب طبقات در واقع توسط ابن فهم تدوین شده است اگر چه محتوا و مطالب آن از ابن سعد است.
به هر حال این کتاب مهم ترین کتابى است که از قرن دو و سه باقى مانده و بسیارى از مطالب مربوط به سیره نبى اکرم و اصحاب ایشان، و همچنین بررسى شخصیتهاى مهم اسلام تا زمان خودش را دربر دارد. این کتاب از منابع مهم مورخان وسیره نویسان متأخر از اوست و دانشمندانى مثل بیهقى، ابن اثیر، ذهبى، ابن حجر و دیگران مطالب آن را نقل و بررسى کرده اند.
کتاب هایى با عنوان طبقات، فراوان تألیف شده است و اولین آنها توسط واصل بن عطا (م 131ق) بنیانگذار فرقه معتزله تألیف شد که «طبقات اهل العلم و الجهل» نام داشت و حدوداً پانزده کتاب با این عنوان وجود دارد مثل طبقات ابن سلام، طبقات ابن قاضى شهبه، طبقات زبیدى، طبقات ابن المعتزّ و... .
اما کتاب ابن سعد اهمیت بسزایى در این زمینه دارد و علت آن هم تقدم در جامعیت نسبت به سایر کتابهاى تألیف شده است و اینکه مفصل ترین کتاب در زمینه صحابه شناسى و سیره شناسى مى باشد.
در این کتاب اطلاعات فراوانى درباره حدود چهار هزار و دویست و پنجاه شخص که از آغاز اسلام تا دهه چهارم قرن سوم هجرى قمرى سهمى در روایت حدیث داشته اند آمده است. از این تعداد، ششصد نفر زن هستند و بقیه آنها مرد. جلد اول و بیش از نصف جلد دوم آن به پیامبر(صلى الله علیه وآله) اختصاص دارد و سپس به صحابه و تابعین پرداخته است.
این کتاب در هشت مجلد چاپ شده و جلد نهم آن به عنوان طبقه پنجم به آن افزوده شده است و سه مجلد به عنوان فهرست نیز بر آن ضمیمه شده است.
البته در این کتاب شرح حال عده اى از راویان متأخر از ابن سعد نیز موجود است که نشانه تدوین کتاب توسط شاگردان ابن سعد مى باشد.
ابن سعد که یک سنى مذهب متعصب بوده است در بسیارى از موارد، در شرح حال شخصیتهاى شیعه ونقل وقایع مربوط به شیعه کینه ورزى خود به شیعیان را اظهار کرده است.
روش مؤلف در تألیف طبقات «حدیثى» بوده و حتى جزئى ترین مطالب را با نقل سند ذکر کرده است. هر طبقه از این کتاب تقریباً یک دوره بیست ساله را در بر مى گیرد.(1)
ابن سعد که شاگرد و کاتب واقدى بود همه دست نوشته هاى او را در دست داشته و توانست که با توسعه دانش حدیثى و تاریخى خود از طریق تحصیل در شهرهاى مختلف عراق و حجاز، نوشته هاى استادش واقدى را تکمیل کند.
اما تنظیم و منسجم کردن همه این مطالب توسط خودش مقدور نشد و پس از وفاتش توسط شاگرد مبرّز وى یعنى حسین بن فهم تدوین شد. یعنى کتاب طبقات در واقع توسط ابن فهم تدوین شده است اگر چه محتوا و مطالب آن از ابن سعد است.
به هر حال این کتاب مهم ترین کتابى است که از قرن دو و سه باقى مانده و بسیارى از مطالب مربوط به سیره نبى اکرم و اصحاب ایشان، و همچنین بررسى شخصیتهاى مهم اسلام تا زمان خودش را دربر دارد. این کتاب از منابع مهم مورخان وسیره نویسان متأخر از اوست و دانشمندانى مثل بیهقى، ابن اثیر، ذهبى، ابن حجر و دیگران مطالب آن را نقل و بررسى کرده اند.
کتاب هایى با عنوان طبقات، فراوان تألیف شده است و اولین آنها توسط واصل بن عطا (م 131ق) بنیانگذار فرقه معتزله تألیف شد که «طبقات اهل العلم و الجهل» نام داشت و حدوداً پانزده کتاب با این عنوان وجود دارد مثل طبقات ابن سلام، طبقات ابن قاضى شهبه، طبقات زبیدى، طبقات ابن المعتزّ و... .
اما کتاب ابن سعد اهمیت بسزایى در این زمینه دارد و علت آن هم تقدم در جامعیت نسبت به سایر کتابهاى تألیف شده است و اینکه مفصل ترین کتاب در زمینه صحابه شناسى و سیره شناسى مى باشد.
در این کتاب اطلاعات فراوانى درباره حدود چهار هزار و دویست و پنجاه شخص که از آغاز اسلام تا دهه چهارم قرن سوم هجرى قمرى سهمى در روایت حدیث داشته اند آمده است. از این تعداد، ششصد نفر زن هستند و بقیه آنها مرد. جلد اول و بیش از نصف جلد دوم آن به پیامبر(صلى الله علیه وآله) اختصاص دارد و سپس به صحابه و تابعین پرداخته است.
این کتاب در هشت مجلد چاپ شده و جلد نهم آن به عنوان طبقه پنجم به آن افزوده شده است و سه مجلد به عنوان فهرست نیز بر آن ضمیمه شده است.
البته در این کتاب شرح حال عده اى از راویان متأخر از ابن سعد نیز موجود است که نشانه تدوین کتاب توسط شاگردان ابن سعد مى باشد.
ابن سعد که یک سنى مذهب متعصب بوده است در بسیارى از موارد، در شرح حال شخصیتهاى شیعه ونقل وقایع مربوط به شیعه کینه ورزى خود به شیعیان را اظهار کرده است.
روش مؤلف در تألیف طبقات «حدیثى» بوده و حتى جزئى ترین مطالب را با نقل سند ذکر کرده است. هر طبقه از این کتاب تقریباً یک دوره بیست ساله را در بر مى گیرد.(1)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.